Kent içi açık ve yeşil alanların insan psikolojisi üzerine etkileri ve nöro mimari açıdan incelenmesi: Kocaeli örneği

Abstract

Bir kenti oluşturan en önemli ögelerden biri kentin içinde bulunan açık ve yeşil alanlardır. Bu alanlar o yörede yaşayan kent sakinlerini psikolojik açıdan olumlu veya olumsuz yönde etkilemektedir. İnsanlar bulundukları dış çevre ile bağını 5 duyu (görme – işitme - koku alma – tatma - dokunma) ile kurmaktadır. Bu duyular ile bireyler bulundukları kentin nöro mimari değerinden etkilenmektedirler. Bu araştırmanın amacı; kentsel açık ve yeşil alan sistemlerinin nöro mimari açıdan değerlendirmesini yapmak, pozitif etkileri ağır basan peyzaj ögelerinin ve tasarım kriterlerinin neler olduğu belirlemektir. Araştırma Kocaeli İl’inde 6 parkta gerçekleştirilmiştir (Seka Park – Doğukışla Parkı – Harikalar Parkı – Anıt Park – Cumhuriyet Parkı – Demokrasi Parkı). Araştırma yöntemi; yüzyüze görüşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen anketlerden elde edilen verilerin Spss Statistics 23 programında yapılan ki kare testi (chi – squared test) analizleridir. Araştırmadan elde edilen bazı sonuçlar şunlardır. Kocaeli bir sanayi kentidir. Açık yeşil alanlarda tasarımı kuvvetlendiren en önemli su ögesi deniz olup, ziyaretçilere kentte gün boyu pozitif duygu yaşatan en etkili unsur da denizdir. Kent kullanıcılar tarafından manzara bakımından beğenilmektedir. Kent koku açısından beğenilmemektedir. Kent gürültü açısından da beğenilmemektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda iyileştirmeye yönelik öneriler geliştirilmiştir.

One of the most important elements that make up a city is the open and green spaces in the city. These areas affect the city dwellers living in that area positively or negatively psychologically. People establish their connection with the external environment they are in with 5 senses (sight - hearing - smell - taste - touch). With these senses, individuals are affected by the neuro-architectural value of the city where they are located. The purpose of this research; to evaluate the urban open and green space systems in terms of neuro-architecture, to determine the landscape elements and design criteria that have positive effects. The research was carried out in 6 parks in Kocaeli Province (Seka Park - Doğukışla Park - Harikalar Parkı - Anıt Park - Cumhuriyet Park - Demokrasi Park). Research method; The data obtained from the questionnaires based on face-to-face interviews are the chi-square test analyzes performed in the Spss Statistics 23 program. Some of the results obtained from the research are as follows. Kocaeli is an industrial city. The most important water element that strengthens the design in open green spaces is the sea, and the most effective element that gives visitors a positive feeling in the city throughout the day is the sea. The city is liked by the users in terms of scenery. The city is not liked in terms of smell. The city is also not liked in terms of noise. In line with these results, suggestions for improvement have been developed.