Otonom ve paylaşımlı araç yönetim sistemi

Abstract

Günümüzde, büyük kentlerde yaşanan araç trafiği ve ulaşım konusundaki problemlere farklı çözüm arayışları günden güne artmakta bu arayışlar doğrultusunda, tüm dünyada araç paylaşım sistemi modelleri hızla gelişmektedir. Araç paylaşım sistemleri yönetimi konusunda karşılaşılan zorluklar arasında, sistemin dinamik yapısından kaynaklı belirsizlik altında karar verme, atama ve dengeleme problemleri ilk sıralarda yer almaktadır. Bu tez çalışmasında, paylaşımlı araç yönetim sistemleri kapsamında, talep tabanlı araç atama problemi çözümü için bir karar destek sistemi prototipi tasarlanmıştır. Öncelikle, tasarlanan karar destek sistemi prototipi için talep yapısına uygun bir veritabanı sistemi geliştirilmiştir. Ardından, bu veritabanıyla bütünleşik bir yapı içerisinde olması açısından taleplerin kolayca kaydedilmesi ve sistem yöneticisi tarafından görüntülenebilmesi için kullanıcı dostu, web-tabanlı bir sistem arayüzü tasarlanmıştır. Uygulama aşamasında, kent trafik yoğunluğu yüksek olan Bursa ilinin merkezi seçilmiş olup, müşterilerin taleplerini karşılamak üzere doğu-batı doğrultusunda Yıldırım, Osmangazi ve Nilüfer olmak üzere 3 farklı konumda park istasyonu belirlenmiştir. Araç atama probleminin çözümü için çok malzemeli minimum maliyetli ağ akış problemi çözümü kullanılmış olup, paylaşımlı araç hizmetleri için hızla artmakta olan özel sektör girişimlerinin, optimizasyon modelleri olarak bu çalışmada kurgulanan karar destek sistemine benzer modelleri kullanmaları verimlilik açısından faydalı olacağı düşünülmektedir.

Nowadays, searches for different solutions to traffic and transportation problems in big cities are increasing day by day and in line with these searches, vehicle sharing system models are developing rapidly all over the World. Among the difficulties encountered in the management of vehicle sharing systems, decision making, assignment and balancing problems are in the first place under uncertainty due to the dynamic structure of the system. In this thesis, a decision support system prototype has been designed to solve the demand-based vehicle assignment problem within the scope of shared vehicle management systems. First of all, a database system suitable for the demand structure was developed for the designed decision support system prototype. Then, a user-friendly, web-based system interface was designed so that the requests can be easily recorded and viewed by the system administrator in order to be integrated with this database. In this study, the center of Bursa with high urban traffic density was selected, and parking stations were determined in 3 different locations, namely Yıldırım, Osmangazi and Nilüfer in the east-west direction, in order to meet the demands of the customers. A multicommodity minimum cost network flow problem model has been used to solve the vehicle assignment problem, and it is thought that it will be beneficial in terms of efficiency for private sector enterprises, which are rapidly increasing for shared vehicle services, to use models similar to the decision support system designed in this study as optimization models.