Bireylerin kişilik özelliklerinin AIDS konusundaki bilgi ve tutuma etkisinin belirlenmesi

Abstract

Çalışma, bireylerin kişilik özelliklerinin AİDS konusundaki bilgi ve tutuma etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın evrenini bir kamu hastanesinin dahiliye kliniklerinde tedavi gören 360 hasta, örneklemini ise çalışmaya katılmayı kabul eden 240 hasta oluşturmuştur. Veriler, sosyodemografik özellikleri içeren genel bilgi formu, AİDS Bilgi ve Tutum Ölçekleri ile Beş Faktör Kişilik Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelikler, ortalamalar, t testi, One-Way Annova testi ve Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Yaş ortalamaları 54,99±15,33 olan hastaların %55,8’i kadındır, %37,6’sı ilkokul mezunudur ve %30,9’u çalışmaktadır. Hastaların %82,5’i AİDS konusunda bilgi sahibidir ve %68,7’si bu bilgiyi televizyondan almıştır. %39,2’si AİDS hastası ile karşılaştığında sakınma tutumu göstermektedir. Hastaların BFKÖ dışadönüklük alt boyut puanı ortalama 27,52±6,63, uyumluluk 32,30±4,65, sorumluluk 33,96±4,60, duygusal istikrarlılık 23,88±6,23, deneyime açıklık 31,77±7,58 ve BFKÖ toplam puanı 149,45±16,44 olarak bulunmuştur. Hastaların AİDSBÖ Bulaşma yolları alt boyut puanı 8,52±2,44, Korunma genel bilgi 11,19±2,10, Tedavi 6,40±1,45 ve AİDSBÖ toplam puanı 17,59±2,67’dir. Hastaların AİDSTÖ olumsuz tutum alt boyut puanı 27,33±13,32, stigma 17,05±7,13 ve AİDSTÖ toplam puanı 44,38±17,78 olarak belirlenmiştir. Hastaların kişilik özelliklerinin AİDS konusunda bilgi sahibi olma durumunu, AİDS konusunda eğitim alma durumunu, AİDS konusunda bilgi almayı isteme durumunu, AIDS hastası ile karşılaşınca hissettiği duygu/tutumunu ve AİDS konusunda bilgi aldığı yeri etkilediği saptanmıştır (p<0,05). Hastaların kişilik özellikleri AIDS konusundaki bilgi durumunu ve tutumunu etkilemektedir. AIDS’e ilişkin damgalamayı önlemeye yönelik çalışmalarda bireylerin kişilik özelliklerinin de göz önünde bulundurulmasının sorunun çözümüne katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

The study was carried out to determine the effect of personality traits of individuals on knowledge and attitude about AIDS. The universe of the descriptive study consisted of 360 patients treated in the internal medicine clinics of a public hospital, and the sample consisted of 240 patients who agreed to participate in the study. Data were collected through a general information form including sociodemographic characteristics, AIDS Knowledge and Attitude Scales, and the Five Factor Personality Scale. Percentages, means, t-test, One-Way Annova test and Pearson correlation test were used to evaluate the data. With a mean age of 54.99±15.33%, 55.8% of the patients are women, 37.6% are primary school graduates and 30.9% are working. 82.5% of the patients had information about AIDS and 68.7% of them got this information from television. 39.2% of them show an attitude of avoidance when confronted with an AIDS patient. The mean scores of the patients' extroversion subscale of BFIS were 27.52±6.63, agreeableness 32.30±4.65, conscientiousness 33.96±4.60, emotional stability 23.88±6.23, openness to experience 31.77± The total score of 7.58 and BFKI was found to be 149.45±16.44. The patients' AIDS Transmission routes sub-dimension score was 8.52±2.44, Prevention general information was 11.19±2.10, Treatment 6.40±1.45 and AIDS total score was 17.59±2.67. The patients' negative attitude sub-dimension score of AIDSTS was determined as 27.33±13.32, stigma 17.05±7.13 and total AIDSS score of 44.38±17.78. It was determined that the personality traits of the patients affected the state of having knowledge about AIDS, the state of being educated about AIDS, the state of wanting to receive information about AIDS, the emotion/attitude felt when meeting the AIDS patient, and the place where he received information about AIDS (p<0.05). Personality characteristics of patients affect their knowledge and attitudes about AIDS. It is thought that considering the personality traits of individuals in the studies aimed at preventing the stigma related to AIDS will contribute to the solution of the problem.