Eski Uygur Türkçesinde ikilemeler

Abstract

Bu çalışmada Eski Uygur Türkçesindeki ikilemeler incelenmiştir. Belirlenen metinlerden derlenen ikilemeler çeşitli açılardan sınıflandırılmıştır. Çalışmanın amacı, Türk Dilinde önemli bir yere sahip olan ikilemeleri Uygur Türkçesindeki biçimleri, oluşum özellikleri, anlamları, kökenleri açısından incelemektir.Çalışmanın giriş bölümünde araştırmacıların ikileme için kullandıkları terimler ve ikilemeye bakış açıları belirtilmiştir. Bu belirlemelerden sonra ikileme tanımı yapılmış, Uygur Türkçesinde ikilemelerin esas olarak nasıl oluştukları belirtilmiş ve bu oluşuma göre genel özellikleri sıralanmıştır.İnceleme bölümünde ikilemeler yapı, tür, söz dizimi, anlam ve köken bakımından değerlendirilmiştir. İkileme kelimelerinin ek alıp almamaları yapı; isim veya fiil oluşları tür; hece sayıları, ses özellikleri, Türkçe ve yabancı kelimelerin sırası, kelime sayıları, kelimenin aynen tekrar edilmesi söz dizimi; eş, yakın ve zıt anlamlı oluşları anlam; Türkçe ve yabancı oluşları köken bölümünde incelenmiştir.Çalışmanın sonuç bölümünde metinlerin taranmasıyla elde edilen toplam ikileme sayısı ve her bölüme ait örnek sayıları verilmiştir. Belirtilen bölüm başlıklarına göre sınıflandırılan ikilemeler her bir bölümde gösterdikleri özellikler açısından incelenmiş ve elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.

Old Uyghur Turkish reduplication in this study were examined. Reduplication is compiled from determined texts and classified from various angles. The aim of the study is to investigate the origin, formation characteristics, and the meanings of the reduplication which has an important place in the Turkish language.On the introduction of this term, the researcher?s viewpoint of the reduplication and how they use the terms for reduplication are mentioned, a definition for reduplication is made , how reduplication has been formed in Uygur Turkish language is expressed and the end of the introduction part, the general fatures are listed according to formation.In the review section of the structure,reduplications has been evaluated according to type, syntax, semantics and their origins. Reduplications are investigated whether they take paragoge or not in structure section; whether they are noun or verb form in type section; according to syllable number, voice characteristics, the order of Turkish and foreign words ,the quantity of words , the repetation of the words identically in syntax section, close and opposite of the words in meaning section and their origin whether Turkish and foreign are investigated in the origin section.In the conclusion of this study, the total number of reduplications and the number of samples given in each section are obtained by searching the texts. The reduplications which are classified according to the specified section headings are analyzed in each chapter in terms of their characteristics and the results are evaluated.