Epizodik migrenin progresyonunda ve kronikleşmesinde risk faktörleri: 1 yıllık prospektif klinik görüşmeye dayalı çalışma

Abstract

Geçmişte tekrarlayıcı bir hastalık olarak kabul edilen migrenin günümüzde ataklarla seyreden kronik bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Migrenin progresyonu kronik günlük başağrısı (KGB) ile sonuçlanabilir. Migrenin progresyonunu engellemek veya KGB'na dönüşen olguların etkin tedavisini sağlamak, epizodik migrenden (EM) KGB'a dönüşüme neden olan risk faktörlerinin belirlenmesi ile mümkündür. Çalışmamızda hastaların başağrısı ve sosyodemografik özelliklerinin, migrenin progresyonu ve kronikleşmesi üzerine olan etkilerini incelemeyi amaçladık.Eylül 2008 ile Eylül 2009 tarihleri arasında Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başağrısı Polikliniğine başvurup ICHD 2004 sınıflamasına göre epizodik migren tanısı konulan ve bilgilendirilmiş olur formunu imzalayamayı kabul eden 180 hasta çalışmaya alındı. Olgular çalışmanın başında ve daha sonra da 1, 3, 6, 9 ve 12. aylardaki yüz yüze klinik görüşmelerle prospektif olarak takip edildi. Hastalara başağrısı günlüklerini doldurarak tarihleri belirlenmiş kontrollere gelmeleri söylendi. Her bir hasta için, demografik faktörler (cinsiyet, yaş, vücut kitle indeksi, eğitim düzeyi, medeni durum, çalışma durumu), sosyal özellikler (kafein/çay kullanımı, sigara, alkol kullanımı, beslenme şekli, düzenli egzersiz durumu), eşlik eden hastalıklar ve başağrısı özelliklerini içeren toplam 120 değişken incelendi.Çalışmaya toplam 180 (%9'u erkek, %91'i kadın) hasta alındı. Bir yıllık takibin sonunda hastalar Grup 1(epizodik migren hastaları) ve Grup 2(kronik günlük başağrısı geliştiren hastalar) olarak iki gruba ayrıldı. Toplam 32 (%17,7) hastada 1 yıllık takip süresince KGB gelişti ve bunların %2,2'sini kronik migrenli hastalar oluşturuyordu. Literatürle uyumlu olarak düşük eğitim seviyesi, başlangıçtaki ağrılı gün sayısının yüksek olması, aşırı analjezik kullanımı, allodini, eşlik eden psikiyatrik hastalık, artmış vücut kitle indeksinin Grup 2'de Grup 1'den fazla olduğu tespit edildi. İlgi çekici olarak sigara kullananlarda kronik migren gelişimi daha az bulundu. Migren kronikleşmesi ve progresyonu için bilinen risk faktörlerinin dışında ?4 bardak/gün çay tüketimi ve baharatlı beslenme de risk faktörleri olarak bulundu.Başağrısı çalışmalarında yüz yüze klinik görüşme ve yüz yüze takip yöntemi altın standart yöntemlerdir. Bu nedenle çalışmamız başağrısı literatürüne değerli ve güvenilir bilgiler sağlamıştır.

Migraine, which was seen as a purely episodic disorder in the past has been accepted as a chronic disorder with episodic manifestations. Progression of migraine may result in chronic daily headache (CDH) (15 days/month). Prevention of its progression or effective treatment of CDH patients is possible with determination of risk factors causing transformation of episodic migraine into CDH. In this study, we aimed to evaluate the effects of sociodemographical and headache characteristics of patients on the progression and chronification of migraine.One hundred eighty consecutive patients, admitted to the Uludag University Medical Faculty Neurology Department Headache Outpatient Clinic between September 2008 and September 2009 and diagnosed as episodic migraine (<15 days/month) according to ICHD 2004 criteria and agreed to sign the written consent form were enrolled in the study. The patients were evaluated at baseline and then prospectively during face-to-face follow-up visits at month 1, 3, 6, 9, and 12. Patients were asked to fill out headache diaries on daily basis and come for the scheduled follow-up visits. We analyzed 120 parameters including the effects of demographical factors (sex, age, body mass index, educational level, marital status, employment), social features (caffeine/tea use, smoking, alcohol consumption, diet, regular exercise), comorbid medical illnesses and headache characteristics for each patient.A total of 80 (91% female, 9% male) migraine patients were enrolled in the study. At the end of the follow-up period, patients were classified into Group 1 (EM patients), Group 2 (patients with CDH). Thirty-two (%17,7) patients developed chronic daily headache (15 days/month) (CDH). Four of 32 (%2,2) these CDH patients had chronic migraine headache. In line with the literature, low educational level, high number of headache days at baseline, medication overuse, allodynia, comorbid psychiatric disease, increased body mass index were significantly more in Group 2 than Group 1. Interestingly, smoking was less in Group 2 patients than Group 1. Other than known risk factors for chronification and progression hot and spicy diet, consumption of ?4 cups of tea/day were also determined as risk factors.Face to face evaluation and follow-up is gold standard in headache studies. There for this study provided a valuable and reliable approach to the headache knowledge.