60-72 aylık çocukların annelerinin sahip oldukları bireysel değerler ile çocuklarının prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada 60-72 aylık çocukların annelerinin sahip oldukları bireysel değerler ile çocuklarının prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu temel amaç doğrultusunda annelerin bireysel değerlerinin yaşına, eğitim durumuna ve çalışma durumuna göre değişiklik gösterip göstermediği; 60-72 aylık çocukların prososyal davranışlarının yaşına, cinsiyetine, ailenin gelir durumuna, kardeş sayısına ve doğum sırasına göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Tuzla ve Pendik ilçelerinde okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık 300 çocuk ve bu çocukların anneleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak "Bireysel Değerler iii Envanteri", "Okul Öncesi Prososyal Davranış Ölçeği" ve "Demografik Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde Kruskal Wallis H testi ile Mann-Whitney U testi ve Spearman Korelasyonu kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre annelerin bireysel değerleri, yaş ve eğitim durumlarına göre değişiklik göstermezken çalışma durumunun bireysel değerlerin “disiplin ve sorumluluk” alt boyutunda farklılık yarattığı görülmüştür. 60-72 aylık çocukların prososyal davranışları yaş ve cinsiyet değişkenine göre farklılık gösterirken ailenin gelir durumu, kardeş sayısı ve doğum sırası değişkenlerine göre farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın diğer bir sonucuna göre ise 60-72 aylık çocukların annelerinin sahip oldukları bireysel değerler ile çocuklarının prososyal davranışları arasında istatiksel açıdan anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Araştırma sonunda bu bulgular tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

In this study, it was aimed to examine the relationship between the individual values of mothers of 60-72 months old children and their children's prosocial behaviors. In line with this main purpose, whether the individual values of the mothers vary according to their age, education level and working status; It was investigated whether the prosocial behaviors of 60-72 months old children differ according to their age, gender, the family's income status, number of siblings and birth order. The research was carried out using the relational screening model, one of the quantitative research methods. The study group of the research consists of 300 children aged 60-72 months and their mothers who attend pre-school education in Tuzla and Pendik districts of Istanbul in the 2020-2021 academic year. In the research, "Individual Values Inventory", v "Preschool Prosocial Behavior Scale" and "Demographic Information Form" were used as data collection tools. In the analysis of the data, Kruskal-Wallis H test, Mann-Whitney U test and Spearman Correlation were used. According to the research findings, while the individual values of the mothers did not change according to their age and educational status, it was observed that the working situation made a difference in the "discipline and responsibility" sub-dimension of individual values. It was concluded that while the prosocial behavior of 60-72 month-old children differed according to age and gender, it did not differ according to the family's income status, number of siblings and birth order variables. According to another result of the study, it was determined that there was no statistically significant relationship between the individual values of the mothers of 60-72 months old children and their children's prosocial behaviors. At the end of the research, these findings were discussed and suggestions were made