Medine’de muhâcir olmak (bir sosyal tarih çalışması)

Abstract

İslâm medeniyetinin kurulumunun ilk adımı hicret ve bu medeniyetin taşıyıcıları Muhâcirler, İslâm tarihi için önem arz eden bir konudur. Hz. Muhammed’in 610 yılında peygamber seçilmesiyle Mekke sokaklarında yayılan İslâm, Mekkeli Müslümanların omuzlarında şehir değiştirmiş ve Yesrib’te asırları aşan büyük bir medeniyetin temelini oluşturmuştur. Hicret, inancı uğruna zorunlu bir yer değiştirmeyle beraber aynı zamanda imanın vazgeçilmez bir etkenidir. Zira ilk dönem için iman ve hicret kavramı âyetlerde birbirlerinin ayrılmaz bir parçası olarak vurgulandığını görmekteyiz. Bu çalışmanın ana hedefi ise imanla beraber zorunlu olarak karşımıza çıkan Muhâcirlik kavramı ve hicret sonrasında onların yaşadıkları zorlu süreci incelemektir. Bu hedef doğrultusunda çalışma alanı genel olarak Hz. Muhammed (s.a.v) döneminde Muhâcirlerin dünü, bugünü ve yarınını ortaya koymakken özel manada ise onların, Hz. Muhammed (s.a.v) önderliğinde yapmış oldukları Medine’ye hicreti konu almaktadır. vi Tez; giriş, üç ana bölüm ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Giriş kısmında iman ve hicret arasındaki ince detay deliller ışığında irdelenmiştir. Ana bölümler ise üç başlık altında toplanmıştır. Böylece Muhâcirler ve yaşadıkları süreç detaylı olarak inceleme konusu yapılmıştır. İlk bölümde İslâm’la beraber sürecin başladığı Mekke şehrinde kavramın ortaya çıkışı ve yaşananlar ele alınmaya çalışılmıştır. İkinci bölüm, aslında bir geçiş aşaması olarak düşünülenilir. Çünkü Muhâcirlerin Mekke-Medine arasındaki varlığı ikinci bölümde incelenmiştir. İki şehir arasında Muhâcirlerin, Hz. Muhammed’i (s.a.v) bekledikleri bir nevi toplanma kampı olarak tasvir edebileceğimiz Kubâ köyü bu başlık altında inceleme konusudur. Üçüncü bölümdeyse Muhâcirliğin kök saldığı ve artık bir grubun özel bir ismi olunuşu ele alınmıştır. Yine bu bölümde Medine’ye yerleşen Muhâcirlerin siyasi, dini, ekonomik ve sosyolojik etkileri ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

The first step of the establishment of the Islamic civilization, the ıjrah and the carriers of this civilization, the muhajırs, is an important issue for the history of Islam. Islam, which spread in the streets of Mecca with the election of Hz. Muhammad as a prophet in 610, changed the city on the shoulders of Meccan Muslims and formed the basis of a great civilization in Yathrib for more than centuries. Hıjrah is an indispensable factor of faith, as well as a necessary displacement for the sake of faith. Because for the first period, we see that the concept of faith and hıjrah is emphasized as an inseparable part of each other in the verses. The main objective of this study is to examine the concept of Muhajir, which is obligatory with faith, and the difficult process they went through after the hıjrah. In line with this goal, the field of study is generally to reveal the past, present and future of the Muhajırs in the period of Hz. Muhammad (s.a.v), and in a special sense, their hıjrah to Medina, which they made under the leadership of Hz. Muhammad (s.a.v), is the subject. Although the hıjrah appears as a necessary displacement for the sake of belief and life, this concept is also an indispensable factor of faith. Because we see that the concept of faith and hijrah was emphasized as a common phenomenon in the verses for the first period. The main objective of this study is to examine the concept of Muhajir, which is obligatory with faith, and the difficult process they went through after the hijrah. In line with this goal, the field of study is to reveal the past, present and future of the Muhajirs viii in the Age of Bliss in general, and in a special sense, their, It is about the hijrah to Medina, which they did under the leadership of the Muhammad. Thesis; It consists of an introduction, three main sections and a conclusion. In the introduction part, the fine details between faith and migration are examined in the light of the evidence. The main part is grouped under three headings. Thus, the Muhajirs and the process they lived through were examined in detail. In the first title, the emergence of the concept and the experiences in the city of Mecca with Islam, where the process started, were tried to be discussed. The second title of the main section can actually be called a transitional phase. Because the existence of Muhajirs between Mecca and Medina is examined in the second part. The village of Kubâ, which can be described as a kind of concentration camp between the two cities where the Muhajırs awaited Muhammad, is the subject of the study under this title. In the third chapter, it is discussed that Muhajir is rooted and a group is now a proper name. Again in this section, the political, religious, economic and sociological effects of the muhajırs who settled in Medina were tried to be revealed.