Propofol ve deksmedetomidin sedasyonunun göz içi basıncı üzerine olan etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Biz bu çalışmada göz dışı ameliyat geçirecek olgularda; propofol ile deksmedetomidinin göz içi basıncına etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.Çalışmamız Etik komite izni alındıktan sonra, aksiller pleksus bloğu ile birlikte sedasyon uygulanacak, 18-60 yaş arasında, ASA 1-2 anestezi risk gubuna giren 60 hasta üzerinde yapıldı. Tüm hastaların; kalp hızı, sistolik ve diastolik kan basıncı, periferik oksijen satürasyonları, endtidal karbondioksid değerleri ölçüldü ve kaydedildi Sedasyonun değerlendirilmesinde Ramsey sedasyon skoru kullanıldı. Hastaların ilaç başlamadan önce, yükleme dozundan sonra, 15. ,30. dakikalarda ve operasyon sonunda göz içi basınçları ?Tonopen XL aplanasyon tonometresi? ile ölçüldü. Bütün hastalara aksiller pleksus bloğu için aynı dozda lokal anestezik uygulandı. Olgular rastgele iki gruba ayrıldı. Grup P'deki olgulara propofol 1mg kg-1 iv 10 dakikada yükleme dozunun ardından 50-100 µg kg-1dk-1' infüzyon, grup D'deki olgulara ise deksmetodomidin 1 µg kg-1sa-1 iv 10 dakika yükleme dozu ardından 0,2-0,7 µg kg-1 sa-1 infüzyon olarak verildi.Göz içi basıncının, yükleme dozu sonrası, intraoperatif ve operasyon sonundaki ölçümlerde her iki grupta da kontrol değerlere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azaldığı görüldü (p<0,05). Propofol göz içi basıncını yükleme dozu sonrası ortalama %18,6, 15.dakikada %17,8, 30.dakikada %21,7, operasyon sonunda ise %13,3 düşürdü. Deksmedetomidin ise göz içi basıncını yükleme dozu sonrası %34,1, 15.dakikada %36,4, 30.dakikada %42,1 operasyon sonuda ise %40,1 oranında düşürdü. İki grup birbirleri ile karşılaştırıldığında deksmedetomidinin göz içi basıncını daha fazla düşürdüğü ve bu istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulundu(p<0,05).İlaçların yükleme dozlarından sonra, her iki gurupta da; kalp hızı ve kan basıncının kontrol değerlerine göre istatistiksel olarak anlamlı oranda düştüğü gözlendi(p<0,05). Gruplar arası karşılaştırmada; Deksmedetomidin verilen grupta yükleme doz sonrası ve 15. dakikada ölçülen kalp atım hızının propofol verilen guruba göre istatistiksel olarak anlamlı derecede azaldığı gözlendi(p<0,05). Göz içi basıncındaki azalmanın kan basıncı ve kalp hızında azalma ile ilişkisi yoktu.Sonuç olarak; propofol ve deksmedetomidin göz içi basıncının düşük olması arzu edilen göz ameliyatlarında güvenle kullanılabilecek sedatif ajanlardır. Sedasyon düzeylerinin hemodinamik etkilerinin benzer olmasının yanısıra göz içi basıncını daha fazla düşürmesi ve analjezik etkisininde olması nedeniyle deksmedetomidinin öncelikle tercih edilebileceği kanaatindeyiz.

Aim: In our study, we aimed to compare the effects of propofol and dexmedetomidine sedation on intraocular pressure in patients undergoing a non-ophthalmic surgery. Methods and material: After the ethics committee approval, 60 ASA 1-2 status patients aged between 18-60 years scheduled for axillary plexus block were included in our study. The heart rate, systolic and diastolic arterial blood pressures, peripheral oxygen saturation, end-tidal carbon dioxide values were measured and recorded. Sedation was evaluated by Ramsey sedation score. Intraocular pressure of the patients were measured with “Tonopen XL applanation tonometer” before the sedative agent, after the loading dose of agent at 15th, 30th minute of sedation and at the end of operation. The same doses of local anaesthetic were given to all patients for axillary plexus block. The patients were randomly divided into two groups. Group P received propofol 1mg kg-1 iv as a loading dose within 10 minutes fallowed by a continuous 50-100 µg kg-1min-1 infusion, Group D received dexmetodomidine 1 µg kg-1hr-1 iv and fallowed by a continuous 0,2-0.7 µg kg1 hr-1 infusion for sedation. Ramsey sedation scores were ensured to be 3-4. Results: The intraocular pressure decreased in both groups after sedative agents were given (p<0.05). In group P intraocular pressure decreased 18.6% after the loading dose, 17.8% in 15th minute, 21.7% in 30th minute and 13.3% at the end of operation. Dexmedetomidine decreased the intraocular pressure 34.1% after loading dose, 36.4% in 15th min, 42.1%, in 30th min and 40.1% at the end of operation. When we compared the two groups Intraocular pressure was significantly lower in group D during and at the end of operation than in group P (p<0.05) Heart rate and blood pressure were found significantly lower in both groups compared to control values (p<0.05). The heart rate in group D was decreased more after loading dose and in 15th minute compared to control values (p<0.05).Reduction on Intraocular pressure was unrelated to blood pressure and heart rate. Conclusion: Propofol and dexmedetomidine can safely be used in eye surgery as a sedative agent in which intra ocular pressure is desired to be low. Dexmedetomidine should be preferred as the first alternative as the haemodynamic effects are similar and it reduces the intra ocular pressure more significantly and also has analgesic effect.