Vitrektomi olgularının güvenli sedasyonunda kapnografinin rolü

Abstract

Çalışmamızın amacı; sedasyon uygulanan vitrektomi olgularında, standart monitörizasyona ek olarak yapılan kapnografi monitörizasyonunun, oksijen desatürasyonuna, hipoksemiye ve diğer vital parametrelere etkisini araştırmaktı. Çalışmamıza sedasyon altında elektif vitrektomi operasyonu yapılan, 18 yaş üzeri 100 hasta dahil edildi. Olgular deney (kapnografi eşliğinde monitörize) ve kontrol (kapnografisiz rutin monitörizasyon) gruplarına ayrıldı. İki grupta; hipoksemi, desatürasyon, taşikardi, bradikardi gelişimi, havayoluna yapılan ek müdahaleler kalitatif ve kantitatif yönden karşılaştırıldı. Deney grubunda end-tidal karbondioksit (EtCO2) yüksekliği ve düşüklüğünün, hipoksemi ve desatürasyon gelişiminin, dikkat edilmesi gereken integrated pulmonary index (IPI) düzeylerinin (5-7) ve müdahale gerektiren IPI düzeylerinin (1-4) görülme sıklığı, birbirleriyle ve diğer parametrelerle olası ilişkileri değerlendirildi. Deney grubunda desatürasyon görülme oranı ve desatürasyon epizodu sayısı kontrol grubundan anlamlı olarak daha düşüktü (p<0,001). Deney grubunda bradikardi görülme oranı ve bradikardi epizodu sayısı kontrol grubundan anlamlı olarak daha düşüktü (p<0.01). İki grup arasında hipoksemi, taşikardi ve yapılan ek müdahalaler açısından anlamlı fark saptanmadı. Deney grubundaki olguların %76’sında (38/50) düşük EtCO2, %10’unda (5/50) yüksek EtCO2, %38’inde (19/50) apne, %52’sinde (26/50) dikkat edilmesi gereken IPI değeri, %14’ünde (7/50) müdahale edilmesi gereken IPI değeri görüldü. Dikkat edilmesi gereken IPI değerleri ile EtCO2 düzeyi (p<0,05), bradipne gelişimi (p<0,001) ve sözel-taktil uyarı (STU) uygulanması (p<0,05) arasında, müdahale gerektiren IPI değerleri ile hipoksemi (p<0,05), bradipne (p<0,05), apne (p<0,001) gelişimi, STU uygulanması (p<0,01), anestezi ve işlem süresi (p<0,05) arasında anlamlı ilişki saptandı. Kapnografinin sedatize vitrektomi olgularının standart monitörizasyonuna eklenmesi ile oksijen desatürasyonu ve bradikardi gelişimi azalabilir. EtCO2, apne ve IPI parametrelerinin anlık takibi ile solunum depresyonu oksijen desatürasyonu gelişmeden tanınabilir.

The aim of this study was to evaluate the efficiency of the capnography monitorization added to routine monitorization on oxygen desaturation, hypoxemia and other vital parameters. 100 adult patients had elective vitrectomy under sedation were included in this study. Patients were divided to “experiment” (capnography added to routine monitorization) and “control” (capnography not added to routine monitorization) groups. Each of the groups had 50 patients. Hypoxemia, desaturation, tachycardia, bradycardia, additional maneuvers for airway were compared between groups qualitatively and quantitatively. Increase and decrease in end-tidal carbondioxide (EtCO2) levels, hypoxemia, desaturation, Integrated Pulmonary Index (IPI) levels requiring attention (5-7) and intervention (1-4) were determined in experiment group, frequencies and possible relations between each of them and other paramaters were assessed. Desaturation rate and count in the experiment group were significantly lower than the control group (p<0,001). Bradycardia rate and count in the experiment group were significantly lower than the control group (p<0,01). No significant difference was seen between groups in terms of hypoxemia, tachycardia and additional maneuvers. 76% (38/50) of experiment group patients had decrease in EtCO2, 10% (5/50) increase in EtCO2, 38% (19/50) apnea, 52% (26/50) IPI levels requiring attention, 14% (7/50) IPI levels requiring intervention. There were significant relationships between IPI levels requiring attention and EtCO2 levels (p<0,05), bradypnea (p<0,001), verbal and tactil stimuli (VTS) (p<0,05). IPI levels requiring intervention were significantly related to hypoxemia (p<0,05), bradypnea (p<0,05), apnea (p<0,001), VTS (p<0,01), the duration of anesthesia and procedure (p<0,05) also. With addition of the capnography to routine monitorization of sedatized vitrectomy patients; oxygen desaturation and bradycardia can less likely to be occured and with instant follow-up of the EtCO2, apnea and IPI levels; respiratory depression can be recognized before oxygen desaturation develops.