Acil servise travma nedeniyle başvurup eksitus olmuş hastaların retrospektif olarak incelenmesi

Abstract

Travma dünya genelinde ölümlerin başlıca sebeplerindendir. Dünya genelinde trafik kazalarının 18-29 yaş arasındaki ölümlerin başlıca sebebiyken ABD’de travma genç yetişkinlerde erkek ve kadınlardaki tüm ölümlerin %10’unu oluşturmaktadır. Bu çalışma 01.01.2011 ile 01.12.2018 tarihleri arasında hastanemiz acil servisine travma ile başvurup sonrasında eksitus olan 18 yaş ve üzeri olguların geriye dönük olarak değerlendirilmesi ile gerçekleştirildi. Olguların yaş, cinsiyet, travmanın tipi, hastaneye başvuru tarihleri (gün, ay, yıl, saat), başvuru şekli, ulaşım şekli, kan basıncı (sistolik-diastolik), nabız, glaskow koma skoru, yaralanma bölgesi, yaralanma tipi, alkol düzeyi, yaşam süresi, ölüm yeri kayıt altına alındı. Başvuran hastaların %82,6’sı erkek (n=271), %17,4’ü kadın (n=57), medyan yaş 46 (min-maks:18-95) yıldır. Hastaların vital bulgularına bakıldığında; medyan nabız dakika sayısı 80 (min-maks=0-170), ortalama kan basıncı 105/65 mmHg, medyan GKS 4 (min-maks=3-15) ve medyan yaşam süresi 12 (min-maks=1-4450) saattir. En sık olarak n=110 (%33,5) araç içi trafik kazası, en az n=1 (%0,6) suda boğulma meydana gelmiştir. En çok hasta başvurusu %13,4 (n=44) ile Eylül ayında, en az hasta başvurusu %5,8 (n=19) ile Aralık ayında olmuştur. En çok başvuru saat 13’de (n=27, %8,2) olmuştur. Hastaların %18,9 acil serviste, %74,6’sı yoğun bakımda ve %6,5’i diğer(ameliyathane, servis) yerlerde eksitus olmuştur. Penetran yaralanmalarda, künt yaralanmalara göre (p=0,043) ve diğer yaralanmalara göre (p<0,001) yaşam süresi istatistiksel olarak daha düşük bulunmuştur. Motosiklet kazası geçiren hastaların %31,3’ü, ateşli silah yaralanmalarının %27,3’ü, trafik kazalarının %18,1’inde alkol tespit edilmiş olup, istatistiksel olarak anlamlıdır. Çoklu travmalı ve multidisipliner yaklaşım gerektiren hastaların acil serviste kalış süresi uzadıkça morbitite ve mortalite oranları da uzayan bu iii sürelerle birlikte artmaktadır. Modern çağımıza ve ülkemizin sağlık hizmetleri politikalarına uygun koordineli çalışan travma takımları ve merkezleri oluşturularak travmaya bağlı sakatlıkların oranı azaltılırken hastaların sağkalım oranı ise artırılabilir.

Trauma is one of the major causes of death worldwide. Whereas traffic accidents are the major cause of death between the ages of 18-29 worldwide, in the United States trauma accounts for 10% of young adult deaths in both men and women. This study was performed by retrospectively evaluating paitients aged 18 yers and above who applied to the Emergency Department of Uludag University Hospital due to trauma between the dates 1st January 2011 and 1st December 2018. Cases’ age, gender, type of trauma, date of admission to hospital (hour, day, month, year), mode of application, mode of transportation, blood pressure (systolic-diastolic), pulse, glaskow coma score, injury site, injury type, alcohol level, life span, place of death were recorded. 82,6% of the patients were male (n=271), 17,4% were female (n=57), and the median age was 46 (min-max=18- 95) years. On examination of the patients’ vital signs; median pulse was 80 beats per minute (min-max = 0-170), mean blood pressure 105/65 mmHg, median GCS 4 (min-max=3-15) and median life span 12 (min-max=1-4450) hours. The most cause of application was in-vehicle traffic accidents n =110 (33,5%) whereas the least cause was due to drowning n=1 (0,6%). The highest number of patient admission was in September n=44 (13,4%) and the lowest admission occured in December n = 19 (5,8%). Applications mostly occured at 13.00 hours n= 27 (8,2%). 18,9% of patients died in the emergency room, 74,6% in intensive care unit and 6,5% died in other places (operating room, clinic). Life expectancy was significantly lower in penetrating injuries compared to blunt injuries (p=0,043) and other injuries (p<0,001). Alcohol was significantly v detected in 31,3% of motorcycle accident patients, 27,3% of firearm injuries and 18,1% of traffic accidents. While the hospitalization duration of multiple traumatized and multidisciplinary approach patients is getting longer; their morbidity and mortality ratio is increasing. While the rate of disabled patients is reduced due to trauma, survival of patients can be improved by establishing trauma centers and by forming collaborative trauma teams in line with our country's health policies and modern era.