Yeni Hayat edebiyatı ve din

Abstract

19. yüzyıla gelindiğinde Osmanlı Devleti, Batı’da 16. yüzyıldan itibaren yaşanan değişimi takip edememiş, bu durum geri kalmasına neden olmuştur. Geri kalışını telafi etmek için Batı’daki gelişmeler araştırılarak ancak derinliği anlaşılmadan taklit ile ülkede ıslahatlar yapılmaya başlamış, sırasıyla Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, Kânûn-ı Esâsî (Meşrutiyet) ilan edilerek yenilikler resmîleştirilmiştir. Fakat hâlihazırda çelişkiler içindeki Arap ve Fars tesiri altında olan sosyal hayata bir de Batı kültürü etkisi eklenince modernleşmek yerine Türk toplumsal hayatı daha da karışık bir hâl almıştır. Zamanın iktidarı İttihat ve Terakki Partisince II. Meşrutiyet ile siyasette yapılan inkılap, Ömer Seyfettin, Ali Canip, Ziya Gökalp gibi aydınlar tarafından sosyal alana da taşınarak yenileşme tamamlanmak istenmiştir. Bu çalışmada Yeni Hayat müdafi süreli yayınlar incelenerek Yeni Hayat kavramının tanımları, kapsamları, usulü açıklanmıştır. Yeni Hayat kadrosunun yeni yaşam düzeni için yapılacak değişikliklerde görüşlerini destekleyici İslamî öğütlere çokça yer verdiği tespit edilmiş ve yazılarında gözlemlenen bu yöndeki söylemleri ele alınmıştır.

When it comes to the 19th century The Ottoman Empire could not follow the improvements, that have existed from the 16th century at the West, and they have fallen behind under these circumstances. To compensate for this, the developments of the West have been searched, without caring about its deepness and just by imitations, reforms have been made at the country and Tanzimat, the edict of reform, constitutional monarchy have been declared to make these developments official. However, the social life that has impressed by Arabian and Persian culture, has become more complicated by the influence of Western culture. The Party of Union and Progress, which is the ruling party, wanted the reforms to be done in the social sphere as done in the political sphere by means of the Second Constitutional Era, with Ömer Seyfettin, Ali Canip, Ziya Gökalp and desired to complete the improvements. In this study, the description, the scope, and the method of the notion of New Life have been explained by observing the literature that supports New Life. It is determined that the cadre of the New Life has given place to the Islamic advice a lot for supporting their ideas about the improvements that will be made for the order of new life and the discourses which have been placed in their articles towards this idea have been observed.