Hemşire ve ebelerin kişisel olarak eksiklikleri giderme tutumunun etik açısından degerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, hemşire ve ebelerin görev ihmalini ve eksik malzemeleri tamamlama davranışlarının tıp etiği açısından değerlendirilmesidir. Araştırmanın evrenini, Bursa il merkezindeki kamu hastanelerinde Kadın Hastalıkları ve Doğum ile ilgili birimlerde (Doğumhane, Klinik, Acil Birimi, Yeni Doğan Yoğun Bakımı) çalışan 330 hemşire ve ebe grubu oluşturmuştur. Araştırmaya 289 ebe ve hemşire katılmıştır. Veriler, demografik özellikler ile çalışma durumuna ilişkin özellikleri içeren veri formu ve 'Ahlaki Duyarlılık Anketi' (ADA) aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Ki-Kare ve Fisher Kesin Ki-Kare testleri kullanılmıştır. Katılımcıların %56.8'i sık sık, %24.8'i bazen, % 9.7'si her zaman "sağlık ekibinin herhangi bir üyesi görevini ihmal ettiğinde bu görevi tamamlama tutumunu sergilediğini" ifade etmiştir. Katılımcıların %10.0'ının, hastaların sağlık giderleri karşılanmadığı durumlarda sağlık çalışanlarının kişisel çabalarla sınırlı kaynakları tamamlamaya çalıştıkları belirlenmiştir. Katılımcıların %17.3'ü "kendi cebinden ya da aralarında para toplama", %24.2'si "hastanenin başka bölümlerinden karşılama", %20.2'si "başka hastaların sarf malzemelerinden idare etme" gibi kendince riskli çözümler bulmaktadır. Meslek ahlakı açısından değerlendirildiğinde, katılımcıların başkasının ihmal ettiği görevi tamamlamasının etik açısından haklı çıkarılamayacağı, bu tutumun süreklilik kazanmasının sorunların artmasına neden olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Acil durumlar dışında, katılımcıların tamamlama sorumluluğunun etik açısından doğru olmadığı, hatalı uygulamalara neden olacağını düşünülmektedir. Tüm bunlar hastaların olumsuz yönde etkilenmesine neden olacaktır. Hemşire ve ebelerin tutumlarından kaynaklanabilecek sorunların oluşmasını önlemek için hemşire ve ebelere eğitim verilmesi yararlı olabilir. Ayrıca, sağlık ekibi üyelerinin görev tanımlamaları daha iyi yapılmalıdır. Daha önemlisi, sağlık hakkı gereğince sağlık hizmetlerinin toplumdaki her bireyi kapsaması sağlanmalı, hizmetler gereksinime göre sunulmalıdır. Sözü edilen sorunlar ancak bu şekilde tümüyle ortadan kaldırılabilecektir.

The aim of study was to ethically evaluate nurses' and midwives' attitudes related to undertaking other health care personnels' duties and finding medical supplies when they are not reimbursed by patient's social security. The participants were 330 nurses and midwives who were employed at several departments such as delivery room, neonatal intensive care unit, emergency obstetrics, and obstetrics service in public hospitals in the city center of Bursa. The sample group for this study are the nurses and midwifes who voluntarily accepted to participate in this research. Data were collected through a data collection form developed by their researcher. The form included demographic variables of nurses and midwives. SPSS 16.0 were used for statistical analysis and results were given in numbers, percentages, Pearson chi-square test, Fisher Exact chi-square test, and standard deviation. The results show that 56.8 % of the participants often, 24.8% sometimes, 9.7% always tend to undertake the duties which are neglected by other members of the health care team and 8.6 % indicated that they never do it. In terms of professional ethics, the participants' tendency to undertake the other members' duties seems not appropriate legally and ethically and this also might lead much more ethical problems. 10% of the participants indicated that they try to compensate the health care expenses when the patients have limited sources and need help. The participants found some risky solutions to that problem and stated that they either "pay these expenses on their own or collecting money from their colleagues" (17.3%), or "provide from other departments" (24.2%), or "make do with the other patients' medical consumables" (20.2%). With regard to professional ethics, the persistence of these attitudes seems to establish a ground for ethical problems. The participants' tendency to undertake the other members' duties seems not appropriate ethically except for emergencies and will cause incorrect applications. The patients will adversely affected by of these applications. Problems caused by nurses or midwives' attitudes towards patients may be simply prevented by giving training courses. Besides, the roles of the healthcare team members must be clearly defined. Also, in accordance with the human right to health every member of the society must be given access to health care according to their needs. In this way the problems mentioned above may be solved completely.