İlm-i hilâf türünün bir örneği olarak Kudûrî’nin et-Tecrîd adlı eserinin sıyâm bölümünün incelenmesi

Abstract

Bağdat ulemasının önde gelen şahsiyetlerinden olan Kudûrî, el-Muhtasar eseriyle şöhret kazanmış ve Hanefî mezhebindeki yetkinliğini ortaya koymuştur. Öyle ki mezhepte kitâb denildiğinde bu eser anlaşılmaktadır. İlm-i hilâfa dair kaleme almış olduğu et-Tecrîd adlı eserinde ise Kudûrî, Hanefîler ile Şâfiîler arasındaki ihtilâfları müdellel bir şekilde ele almıştır. Böylece Hanefî mezhebinin yanında Şâfiî mezhebine de son derece vâkıf olduğunu göstermiştir. Eserin kitâbü’s-sıyâm bölümüne dair yaptığımız bu çalışmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın amacı, önemi ve metodundan bahsedilerek literatür değerlendirilmesi yapılmıştır. Birinci bölümde ilm-i hilâf ve Kudûrî hakkında bilgi verilmiş aynı zamanda Tecrîd tanıtılmıştır. İkinci bölümde kitâbü’s-sıyâm kısmındaki otuz dört mesele tahlil edilmiştir. Üçüncü bölüm ise ikinci bölümde tahlil edilen meselelerin istidlal bakımından değerlendirilmesine ayrılmıştır. Böylece eserin sistematiği ortaya konularak okuyucunun Tecrîd’in sistematiğine, ilm-i hilâfa ve Kudûrî’nin ilmî birikimine dair bilgi sahibi olması hedeflenmiştir.

Qudūrī, one of the leading figures of the Baghdad ulama, gained a reputation with his work named al-Mukhtasar and demonstrated his competence in the Ḥanafī madhhab. So much so that this work is understood when it is called “book” in the madhhab. In his work called Tajrīd, which he wrote about ‘ilm-al-khilāf, Qudūrī dealt with the conflicts between Ḥanafīs and Shāfi‘īs in a proven. Thus, he showed that he was extremely knowledgeable in the Shāfi‘ī madhhab as well as the Ḥanafī madhhab. Our work on the "Kitāb al-Siyām"madhhabion of the work consists of an introduction and three chapters. In the introduction, the aim, importance and method of the study were touched and contemporary literature was evaluated. In the first chapter, information about ‘ilm-al-khilāf and Qudūrī is given, and Tajrīd is introduced at the same time. In the second chapter, thirty-four topics in the al-Siyām” chapter are analyzed. In the third chapter is devoted to the evaluation of the issues analyzed in the second chapter in terms of deduction(istidlal). Thus, by revealing the systematic of the work, it is aimed for the reader to have knowledge about the systematic of Tajrīd, ‘ilm-al-khilāf and Qudūrī's scientific accumulation.