Altı-onsekiz yaş arası solid tümör ve lenfoma tanılı tedavi bitiminden en az 1 yıl geçmiş remisyonda veyahut kür sağlanmış hastalarda pubertal gelişimin incelenmesi

Abstract

Çocukluk çağı kanserlerinde sağkalımın artması ile tedaviye bağlı geç etkiler daha sık görülmektedir. Endokrin geç etkilerden birisi de pubertal bozukluklardır. Ayrıca çocukluk çağı kanserlerinden kurtulanlarda pubertal bozuklukla beraber obezite, büyüme ve gelişme geriliği, malnütrisyon, tiroid ve hipofizer sorunlar gibi endokrinolojik sorunlar karşımıza çıkabilmektedir. Bu çalışmada lenfoma ve solid tümör tanısı alıp iyileşmiş hastalarda pubertal gelişimin incelenmesi ve pubertal gelişimi etkileyebilecek birtakım endokrin geç etkinin araştırılması amaçlanmıştır. 101 çocukluk çağı kanserinden kurtulan hasta ve 101 sağlıklı çocuk çalışmaya alınarak karşılaştırmalı olarak puberte değerlendirilmiştir. Ayrıca hasta grubunda hipofizer yetmezlik, hipotiroidi gibi pubertal bozukluklara eşlik edebilecek endokrin geç etkiler araştırılmıştır. Çalışmamızda 7 hastada (%6,9) pubertal bozukluk, 14 hastada (%13,8) boy kısalığı, 13 hastada malnütrisyon (%12,9), 16 hastada obezite (%15,9), 23 hastada hipotiroidi (%22,7), 18 hastada hipofizer yetmezlik (%17,8) ve 3 hastada (%2,9) gonadal yetmezlik geliştiği ve bazılarının birliktelik gösterdiği görülmüştür. Sonuç olarak çalışmamız çocukluk çağı kanserlerinden kurtulanlarda tedaviye bağlı pubertal bozukluklar ve buna eşlik edebilecek hipotiroidi, gonadal yetmezlik gibi birçok endokrin geç etkinin azımsanmayacak sıklıkta görülebileceğini göstermiştir. Çocuk hekimlerinin pediatrik kanserden kurtulan çocukların pubertal ve endokrin geç etkiler geliştirebileceği, izlem ve muayenesinin bu farkındalık ile yapılmasının gerektiğini düşünmekteyiz.

Treatment-related late effects are more common with increased survival in childhood cancers. One of the endocrine late effects is pubertal disorders. In addition, endocrinological problems such as obesity, growth and development retardation, malnutrition, thyroid and pituitary problems may occur together with pubertal disorder in survivors of childhood cancers. In this study, it was aimed to examine pubertal development and to investigate some endocrine late effects that may affect pubertal development in patients diagnosed with lymphoma and solid tumor and recovered. 101 childhood cancer survivors and 101 healthy children were included in the study and puberty was evaluated comparatively. In addition, endocrine late effects that may accompany pubertal disorders such as pituitary insufficiency and hypothyroidism were investigated in the patient group. In our study, pubertal disorder in 7 patients (6.9%), short stature in 14 patients (13.8%), malnutrition in 13 patients (12.9%), obesity in 16 patients (15.9%), hypothyroidism in 23 patients (22%, 7), pituitary insufficiency in 18 patients (17.8%) and gonadal insufficiency in 3 patients (2.9%) and some of them were found to be associated. In conclusion, our study has shown that treatment-related pubertal disorders and many endocrine late effects such as hypothyroidism and gonadal insufficiency can be seen with considerable frequency in survivors of childhood cancers. We think that pediatricians may develop pubertal and endocrine late effects on children who survived pediatric cancer, and that follow-up and examination should be done with this awareness.