Bipolar bozukluk tanısı almış hastaların yakınlarındaki damgalanma ve hastayı damgalama düzeylerinin ilişkisinin demografik ve klinik özellikler çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, bipolar bozukluğu olan hastaların yakınlarının hissettikleri damgalanma düzeyi ile hastayı damgalama düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bunun yanı sıra, hasta yakınlarının damgalanma ve hastayı damgalama düzeylerinin hangi demografik ve klinik özelliklere göre değişim gösterdiğini tespit etmektir. Araştırmanın örneklemini Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne başvuran bipolar bozukluk tanısı almış hastaların yakınları oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 18-65 yaş aralığından 124 hasta yakınına ulaşılmıştır. Katılımcılara sırasıyla hastalar için oluşturulan demografik bilgi formu ve klinik özellikler formu, hasta yakınları için oluşturulan demografik bilgi formu, Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği ve Şizofreni Hastalarının Yakınları İçin Damgalanma Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular, hasta yakınlarının kendini damgalanmış hissettiği ölçüde hastayı damgaladığı yönündedir. Hasta yakınlarının Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği'nden ve Şizofreni Hastalarının Yakınları İçin Damgalanma Ölçeği'nden aldıkları puanlar arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Hasta yakınlarının cinsiyeti, yaşı, medeni durumu, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, çalışma durumu, hayatının çoğunu geçirdiği yer, hastaya yakınlığı, hastaya bakım verme süresi, daha önce bakım verme deneyimi olup olmadığı damgalama ve damgalanma düzeylerini etkilemektedir. Hastaların cinsiyeti, yaşı, medeni durumu, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, çalışma durumu, hayatının çoğunu geçirdiği yer, hastalık süresi, hastaneye yatış sayısı, atak sayısı, atakların şiddet düzeyi ve tedavi şekli hasta yakınlarının damgalama ve damgalanma düzeylerini etkilemektedir. Çalışma sonucunda bipolar bozukluğu olan hastaların ve onların yakınlarının damgalanma düzeylerini etkileyen demografik ve klinik özelliklerin neler olduğu görülmüştür. Psikiyatrik hastalıklara yönelik damgalama ile mücadele programlarının, bipolar bozukluk nezdinde yapılan bu çalışmanın bulguları ışığında yeniden yapılandırılması ve etkin müdahale stratejilerinin geliştirilmesi gerekmektedir.

The aim of the study is to examine the relationship between the level of stigma felt by the relatives of patients with bipolar disorder and the level of stigmatization of the patient. In addition, it is to determine the stigma and stigma levels of patients' relatives according to which demographic and clinical characteristics change. The sample of the study consists of relatives of patients diagnosed with bipolar disorder who applied to Bursa Uludağ University Medical Faculty Hospital Psychiatry Department. Within the scope of the research, 124 patient relatives between the ages of 18-65 were reached. The demographic information form and clinical characteristics form for the patients, the demographic information form for the relatives of the patients, the Beliefs towards Mental Illness Scale and the Stigma Scale for the Families of Psychiatric Patients were applied to the participants, respectively. The findings are that the relatives of the patients stigmatize the patient to the extent that they feel stigmatized. A positive and significant correlation was found between the scores of the relatives of the patients from the Beliefs towards Mental Illness Scale and the Stigma Scale for the Families of Psychiatric Patients. Stigma and stigmatization levels are affected by the gender, age, marital status, education level, income level, employment status of the patient's relatives, the place where they spend most of their life, their proximity to the patient, the duration of care for the patient, whether they have previous caregiving experience or not. Patients' gender, age, marital status, education level, income level, employment status, place where they spent most of their life, duration of illness, number of hospitalizations, number of attacks, severity of attacks and treatment style affect the stigmatization and stigmatization levels of patients' relatives. As a result of the study, it was seen what demographic and clinical characteristics affect the stigma levels of patients with bipolar disorder and their relatives. Anti-stigmatization programs for psychiatric disorders need to be restructured and effective intervention strategies should be developed in the light of the findings of this study on bipolar disorder.