Çivili başlık kullanımında oluşan hemodinamik yanıtları önlemede esmolol ve fentanilin etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Kraniyotomi yapılacak hastalarda çivili başlık öncesi uygulanan esmolol ve fentanilin hemodinamik yanıtların kontrolündeki etkinliğini incelemeyi amaçladık. Randomize, plasebo kontrollü ve çift kör olarak planlanan çalışmaya, etik kurul onamı sonrası elektif kraniyotomi uygulanacak, ASA Ι-ΙΙΙ, 15-75 yaş, 60 hasta alındı. Tüm olgulara çivili başlık yerleştirilmeden 5 dk önce çivili başlık takılacak noktalara %2 lidokain 50 mg ile skalp infiltrasyonu yapıldı ve Grup F (n=20): fentanil 2 μg/kg serum fizyolojik (SF) ile 5 mL’ye tamamlanarak, Grup E (n=20): esmolol 1 mg/kg SF ile 5 mL’ye tamamlanarak, Grup K (n=20): 5 mL SF 1dk içinde i.v uygulanmak üzere rasgele 3 gruba ayrıldı. Tüm hastaların kontrol (t1), çivili başlık öncesi (t2), çivili başlık yerleştirildiğinde (t3) ve sonrası (t4), 1.dk (t5), 3.dk (t6), 5.dk (t7), 10.dk (t8) sistolik (SAB), diastolik (DAB), ortalama arter basınçları (OAB), kalp atım hızı (KAH), SpO2 ve ETCO2 değerleri kaydedildi. Hipoksi, hiperkapni, hipertansiyon, hipotansiyon, taşikardi, bradikardi gibi komplikasyonlar operasyon süresince kaydedildi. Verilerin istatistiksel analizi SPSS 13.0 (Chicago IL) istatistik paket programında yapıldı. Sürekli değişkenler için nonparametrik testlerden üç grubun değerlerinin karşılaştırılması için Kruskal-Wallis testi kullanılırken, bu testde anlamlı farklılık gösteren değerler için ikili grup karşılaştırmaları Mann-Whitney U testi, normal dağılım gösteren veriler için iki grup karşılaştırmalarında T-testi kullanıldı. Çivili başlık takılması sırasında ve 10 dk süresince SAB, DAB, OAB ve KAH değerleri Grup K’da F ve E’ye göre anlamlı olarak yüksekti (p<0.01). Grup F’de SAB, DAB, OAB değerleri E ve K grubuna göre anlamlı olarak düşüktü (p<0.05, p<0.001). Grup E’de KAH değerleri F ve K grubuna göre anlamlı olarak düşüktü (p<0.05, p<0.001). Çalışmamızda çivili başlık uygulamasında oluşan hemodinamik yanıtlardan SAB, DAB, OAB’deki artışların önlenmesinde fentanilin, KAH’deki artışların önlenmesinde ise esmololün etkinliğinin daha fazla olduğu sadece lokal lidokain infiltrasyonu uygulanan olgularda ise hemodinamik yanıtların önlenmesinin yetersiz olduğunu bulduk.

We aimed to investigate the efficiency of esmolol and fentanyl controlling hemodynamic responses when performed before pin head holder in patients undergoing craniotomy. After ethics committee approval 60 ASA status I-III patients, aged 15- 75 years who planned elective craniotomy were allocated to randomized, placebo controlled double-blind study. Five minutes before head pinning, each pin site were infiltrated with 2% lidocaine 50 mg for each patient., and patients were randomly divided into three groups. Group F(n=20): recieved fentanyl 2 μcg/kg in 5 ml with isotonic saline, group E (n=20): received esmolol 1 mg/kg in 5 ml isotonic saline, group K (n=20): received 5 ml isotonic saline and each solution was injected within 1 minute. Systolic arterial pressure (SAP), diatolic arterial pressure (DAP), mean arterial pressure (MAP), heart rate (HR), SpO2 and ETCO2 datas were recorded in all patients at baseline (t1), before pin insertion (t2), during the insertion of pin (t3), immediately after the insertion of pin at (t4), 1st minute (t5), 3rd minute (t6), 5th minute (t7), and 10th minute (t8). Complications hypoxia, hypercapnia, hypertension, hypotension, tachycardia, bradycardia were recorded during the operation. The statistical data was analysed by SPSS 13.0 (Chicago IL) statistical package progamme. Kruskal-Wallis test (one of the nonparametric tests) was used for the continuous variables in order to compare the measures of three groups. For comparing the significant differences in double group, Mann-Whitney U test was used or T test was used for normally distrubuted datas. During the insertion of pin and at 10 minutes SAP, DAP, MAP and HR measurements were significantly high in group K when comparing with the other groups (p<0.001). SAP, DAP, MAP measurements were significantly low in Group F when comparing with the others (p<0.05, p<0.001). HR measurements in group E were significantly lower than group F and group K (p<0.05, p<0.001). Our results showed that fentanyl was more effective for preventing hemodynamic responses like systolic, diastolic and mean arterial blood pressure increases and esmolol was more efficacious for preventing heart rate increases during the placement of pin head holder. We concluded that lidocaine infiltration was not enough to prevent hemodynamic responses in these patients.