Allojeneik kemik iliği nakli yapılan hematolojik maligniteli hastalarda nakil sonrası erken dönemde siklosporin düzeyleri ile akut graft versus host hastalığı ilişkisinin retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

Akut graft versus host hastalığı (aGVHH); AHKHT’nin en önemli ölümcül komplikasyonudur. Siklosporinin (CsA) metotreksat (MTX) ile kombinasyonu GVHH profilaksisinde standart rejim olarak sıklıkla kullanılan bir immünsupresif rejimdir. Önceki çalışmalar düşük kan CsA düzeylerinin aGVHH ie ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışmamız, kan CsA düzeylerinin ilk 100 gün içindeki 4 ayrı zaman aralığında (0-14 gün, 1. ay, 1-2. ay, 2-3. ay) aGVHH gelişimini önlemeyi öngörecek kan CsA düzeyini belirlemeyi amaçlamıştır. Merkezimizde Haziran 2011 - Mart 2021 tarihleri arasında AHKHT yapılan 120 akut lösemili hasta (% 64 AML, %36 ALL) retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Hastaların tümünde GVHH profilaksisi CsA+MTX kombinasyonu şeklinde başlanmıştı. AHKHT uygulanan 120 hastadan 34‘ünde (%28) aGVHH gelişmiştir. Ortanca aGVHH gelişme günü 48. gündü. aGVHH gelişen hastaların 13’ü (%38) ileri evre (grade III-IV) aGVHH’ye sahipti. aGVHH gelişimi; 0-14. günde kan CsA seviyesi 100-200 µg/L aralığında olan hastalarda, diğer zamanlar aralıklarında ise 200-300 µg/L aralığında olan hastalarda anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Kan CsA düzeyinin 1-2. ayda ≤274 µg/L olmasının aGVHH gelişimini p=0,002 anlamlılık değerinde %77,3 sensitivite, %63 spesifite ile öngördüğü belirlenmiştir. aGVHH dereceleri ile kan CsA düzeyleri arasında ilişki bulunmamıştır (p>0,05). aGVHH gelişen hastalarda 2-3. ayda artan kan CsA düzeyleriyle hipomagnezemi arasında (r=0,650 korelasyon katsayısı ve p=0,009) pozitif korelasyon görülmüştür. CsA’dan başka profilaksi rejimine geçişe en sık neden olan yan etki %53 oranında akut renal hasardır. Kan CsA düzeyleri ile CsA toksisiteleri ve toksisite gradeleri arasında bir ilişki bulunmamıştır. Literatürde aGVHH gelişimini engelleyebilecek fikir birliğine varılmış kan CsA düzeyi cut-off değeri henüz belirlenmemiştir. Çalışmamız tek merkez deneyimi olması ve aGVHH gelişimini öngörecek kan CsA değerini saptayabilmesi yönüyle literatüre katkı sağlamaktadır.

Acute graft versus host disease (aGVHH) is the prime fatal complication. Combining cyclosporine (CsA) with methotrexate (MTX) is an immunosuppressive regimen frequently used as the standard regimen for graft-versus-host disease (GVHD) prophylaxis. Previous studies have shown that low blood CsA levels are associated with aGVHD. Our study aimed to examine the effects of blood CsA levels on the development of aGVHD in four different time intervals (0-14 days, 1st month, 1-2. months, 2-3. months) in the first 100 days and determine the target blood CsA level that will predict the development of aGVHD. In this study, patients with acute leukemia who underwent AHSCT (n=120, 64% AML, 36% ALL) between June 2011 and March 2021 were evaluated retrospectively. In all patients, GVHD prophylaxis was initiated as a combination of CsA+MTX. AGVHD developed in 34 (28%) patients who underwent AHSCT. The median day of aGVHD was 48. The findings showed that thirteen (38%) patients with aGVHD had high-stage (grade III-IV) aGVHD. The development of aGVHD was significantly higher in patients with blood CsA levels in the range of 100-200 µg/L between 0-14 days, and aGVHD was significantly higher in patients with blood CSA levels in the 200- 300 µg/L range at other time intervals. A blood CsA level of ≤274 µg/L in the 1-2 month period predicted the development of aGVHD with a significance value of p=0.002 with 77.3% sensitivity and 63% specificity. There was no significant relationship between aGVHD grades and blood CsA levels (p>0.05). In patients who developed aGVHD, a positive correlation was obtained regarding hypomagnesemia (r=0.650 correlation coefficient and p=0.009) with increased blood CsA levels over a 2-3 month. Acute renal injury was the most common side effect leading to the transition from CsA to another prophylaxis regimen at a rate of 53%. No correlation was found between blood CsA levels and CsA toxicities and toxicity grades. The agreed cut-off value of blood CsA level that can prevent the development of aGVHD in the literature has not been determined yet. Our study contributes to the literature as it is a single-center experience and can determine the blood CsA value that will predict the development of aGVHD.