Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisine hava ambulansı ile nakledilen olguların değerlendirilmesi

Abstract

Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri ülkemiz için önemli, ancak gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında daha yeni bir kavramdır. Hava kurtarma sistemi hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin önemli bir unsurudur ve tüm dünyada hava ambulansların kullanımı hızla artmaktadır. Hayatı tehdit eden ve olay yerinde yapılabileceklerin kısıtlı olduğu, olguların hızla hastaneye ulaştırılmasının gerektiği durumlarda ambulans helikopterler yaşamsal öneme sahip bulunmaktadır. Bu çalışmada bölgemiz için yeni bir uygulama olan hava ambulans hizmetlerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma prospektif olarak planlanmış olup, Eylül 2009 ile Eylül 2011 tarihleri arasında hava ambulansı ile olay yerinden veya herhangi bir sağlık kuruluşundan getirilen veya hava ambulansı ile hastanemizden sevk edilen hastalar dahil edilmiştir. Hasta verileri, nakil bilgileri, nakil uygunluğu ve hastaların nasıl sonuçladığı ayrıntılı bir şekilde kayıt altına alınmış ve bu veriler istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır.Çalışmaya acil servise sevkle gelen 137 hasta ve bizden sevk edilen 38 hasta olmak üzere toplam 175 hasta alındı. Hava ambulansı ile nakledilen hastaların çoğunluğu (%62.8) erkekti. Yaş ortalaması 31.7±26.0 olarak bulundu ve en sık nakledilen yaş grubu 0-18 yaş grubuydu. Hava ambulansı ile nakillerin daha sık (%44.6) yaz mevsiminde gerçekleştiği görüldü. Hastaların %54.8'sının medikal, %45.1'inin travma nedenli olgular olduğu görüldü. Hava ambulansının hastaya ulaşma süresi incelendiğinde hastaların ortalama 33.3±16.5 dakikada taşındığı, toplam nakil süresi incelendiğinde kış mevsiminde sürenin en uzun (83±25.2 dk), ilkbaharda ise en kısa (67±14.4 dk) olduğu görüldü. Hava ambulansı ile taşınan hastaların büyük çoğunluğunun hava yolu desteği gerektirmediği (%44.6, n=78) görüldü. Hastaların sonuçlanma şekilleri incelendiğinde; 88 (%50.3) hastanın yatırıldığı, 44 (%25.1) hastanın farklı bir sağlık kurumuna sevk edildiği, 38 (%21.7) hastanın taburcu edildiği ve 5 (%2.9) hastanın ise hayatını kaybettiği görüldü.Kritik olan hastaların transferinde helikopter ambulans önemli bir rol oynamakta olup, uygun hasta gruplarında daha hızlı ve etkin transport sağlamaktadır. Helikopter ambulansların kullanımında fayda/zarar oranı ve maliyet etkinlik konusunda literatürde bilgiler kısıtlıdır. Tüm hastalar rehberlere uygun olarak nakledilmeli, hava ambulansı ile taşımanın uygun olmadığı ve kara ambulansı ile taşımanın daha güvenli ve uygun olacağı düşünülen hastalar iyi seçilmelidir.

Prehospital emergency medical services are very important for our country, but it is a relatively new concept when it is compared with developed countries. Air recovery system is an important element of pre-hospital emergency medical services and the use of air ambulances increasing rapidly all over the world. In life-threatening situations at the scene what can be done is limited, and when it is necessary to carry the patients quickly to the hospital; ambulance helicopters are considered of vital importance. In this study it is aimed to evaluate the air-ambulance services, a new application for our region.A prospective study is planned between September 2009 and September 2011 and all patients included which brought by air ambulance from the scene or any health care institution, or patients who were carried to another hospital from our hospital with air ambulance. Patient data, transport information, transport suitability and how to end were recorded in detail, and these data statistically compared.137 patients which referred to our emergency service and 38 patients which were referred from us; for a total of 175 patients were studied. The majority of patients (62.8%) were male who transported with air ambulance. The mean age was 31.7±26.0 and 0-18 years age group was the most frequently transported. Transport by air ambulance more frequently (44.57%) was occurred in the summer. 54.8% of patients were medical, 45.1% cases were due to trauma.Time to reach air ambulance to the patient examined; the average time to reach is found 33.3±16.5 minutes. Total transport time period examined; the longest in winter (83±25.2 min), the shortest in the spring (67 ± 14.4 min) was observed. It is found the majority of patients transported by air ambulance does not require airway support (44.57%, n = 78). Patterns to result in the patients examined, 88 (50.29%) patients were hospitalized, 44 (25.14%) patients were transferred to a different medical facility, 38 (21.71%) patients were discharged from the hospital, and 5 (2.86%) patients had died.Helicopter ambulance plays an important role in the transfer of patients with critical and provides faster and more efficient transport appropriate patient groups. There is limited information in the literature related benefit/damage ratio and the cost-effectiveness in the use of helicopter ambulances. All patients should be transported in accordance with guidelines. Patients who were thought not feasible to transport with air ambulance and ground ambulance transport safer and would be appropriate should be well-chosen.