Tek oturum bilinçli farkındalık pratiğinin DRM paradigmasında bellek yanılmaları üzerindeki etkisi

Abstract

Bilinçli farkındalık pratiğinin çeşitli bilişsel süreçler üzerinde olumlu etkileri bulunmuştur. Ancak pratiğin DRM bellek yanılmalarına yatkınlığı artırabileceği de gösterilmiştir. Sonraki çalışmalar tutarsız sonuçlar sunmuştur. Bilinçli farkındalık pratiğinin DRM bellek yanılmaları üzerinde etkisi olmadığı; hatta DRM kelime listelerini kodlama sonrası geldiğinde bellek yanılmalarına yatkınlığı azalttığı bulunmuştur. Diğer yandan hem bilinçli farkındalığı araştırma metodolojisinde boşluklar bulunmaktadır hem pratiğin bilişsel etkilerine gevşemenin katkısı olasılığı söz konusudur. Bu çalışmada bilinçli farkındalık pratiğinin DRM görevindeki yeri manipüle edilerek ve gevşeme pratiği dahil edilerek, tek oturum bilinçli farkındalık pratiğinin DRM bellek yanılmaları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bilinçli farkındalık ve gevşeme pratiklerinin oluşturulması için tasarlanan ön çalışmada, üç gruplu randomize kontrollü öntest-sontestli desende katılımcılar (N =146) bilinçli farkındalık, gevşeme ya da nötr senaryoları dinlemişlerdir. Ardından katılımcıların durumluk bilinçli farkındalık, gergin olma durumu ve duygudurum düzeyleri ölçülmüştür. Kontrol koşuluna göre, bilinçli farkındalık pratiği artan durumluk bilinçli farkındalık; gevşeme pratiği artan gevşeme yanıtı ortaya çıkarsa da bilinçli farkındalık ve gevşeme pratikleri birbirlerinden farklılaşmamıştır. Bilinçli farkındalık ve gevşeme pratiklerinin ayırt edilemeyen etkileri ile ana çalışmaya geçilmiştir. Durumluk bilinçli farkındalığın DRM bellek yanılmaları üzerindeki etkisinin incelendiği ana çalışmada katılımcılar (N =135) kodlama öncesi bilinçli farkındalık, kodlama sonrası bilinçli farkındalık, kodlama öncesi gevşeme, kodlama sonrası gevşeme ve kontrol olmak üzere beş gruptan birine seçkisiz atanmışlardır. Katılımcılar bilinçli farkındalık, gevşeme ya da nötr senaryoları dinlemelerinin ardından DRM bellek görevini yerine getirmişlerdir. Gruplar arasında DRM bellek yanılmalarında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Tek oturum bilinçli farkındalık pratiğinin DRM bellek yanılmaları üzerinde bir etkisinin olmaması, durumluk bilinçli farkındalık modellerinin yaklaşımlarına göre açıklanmıştır.

Mindfulness practice has been found to have positive effects on various cognitive processes. However, it has also been shown that the practice can increase susceptibility to DRM false memories. Subsequent studies have showed inconsistent results. The practice has no effect on false memories; it has even been found to reduce the susceptibility to false memories when it comes after the encoding of DRM word lists. On the other hand, there are gaps in mindfulness research methodology and there is a possibility that relaxation contributes to the cognitive effects of the practice. In this study, by manipulating the place of mindfulness practice in the DRM task and including relaxation practice, the effect of single session mindfulness practice on false memories was examined. In the preliminary study designed to create mindfulness and relaxation practices, participants (N = 146) listened to mindfulness, relaxation or neutral scenarios in a three-group randomized controlled pretest-posttest design. Then, the participants' state mindfulness, tenseness and mood levels were measured. According to the control condition, mindfulness practice increased state mindfulness; relaxation practice elicited an increased relaxation response. But mindfulness and relaxation practices did not differ from each other. The main study was conducted with the indistinguishable effects of mindfulness and relaxation practices. In the main study examining the effect of state mindfulness on false memories, participants (N =135) were randomly assigned to one of five groups: mindfulness before encoding, after encoding; relaxation before encoding, after encoding; and control. Participants performed the DRM task after listening to mindfulness, relaxation or neutral scenarios. There was no significant difference in DRM memory illusions between the groups. The conclusion that single session mindfulness practice has no effect on false memories is explained according to the approaches of state mindfulness models.