Alı̇ Şerı̇atı̇'nı̇n Sı̇yer'e daı̇r görüşleri

Abstract

Bu çalışmada Ali Şeriati’nin düşünce dünyasına girebilmek için öncelikle onun hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Hayatındaki dönüm noktaları, ulemaya karşı yaklaşımı, aydınlara yüklediği misyon, siyasi olaylara karşı tavrı, ilme verdiği önem ve daha birçok yönü vurgulanmıştır. Onun, Hüseyniye-i İrşad faaliyetleri kapsamında insanlara fikir ve ruh aşılamakta öncülük ettiği görülmektedir. Şeriati yeni kavramlar türetmede mahir bir düşünürdür. Orijinal fikirler öne sürerek insanları etkisi altına almıştır. Onun hayatında Marksizm gibi batı ideolojilerinin etkisi açıkça görülmektedir. Bir ayağının siyasette olması sansürlü bir dil kullanmasına sebep olmuş ve ürettiği gerçek ile hayal karışımı karakterler vasıtasıyla kendine ifade alanı bulabilmiştir. Şeriati’nin düşünce dünyası ve ortaya koyduğu fikirleri çerçevesinde onun siyere dair görüşleri açıklanmıştır. Bir siyer yazarı olarak Şeriati, hem üslup hem de bakış açısı olarak klasik siyer eserlerinden farklı bir tarz benimsemiştir. Hz. Peygamber’in insani yönünü ön plana çıkararak daha kolay erişilebilir bir portre çizmiştir. İbrahimî peygamberler silsilesinde yer alan bütün peygamberlerin ve zincirin son halkası Hz. Peygamber’in hayatları boyunca şirke karşı mücadele içerisinde olduklarını belirtmiş ve bu mücadeleden kesitler sunmuştur. Şeriati’nin siyerinde okuyucuya sunduğu sembol şahsiyetler bulunmaktadır. Siyere dair görüşlerini onların hayatları üzerinden aktarmıştır. Bir sosyolog bakış açısıyla siyer konularını ele almış ve bu konuları devrim fikrini merkeze alarak açıklamıştır. Yazarın siyerine genel olarak bakıldığında Şiî olmasının etkisiyle bazı konulara objektif yaklaşmadığı da görülmektedir.

In this study, in order to get to know Ali Shariati’s thoughts, first of all, his life and works are discussed. The turning points in his life, his approach to the ulama, the mission he gave to the intellectuals, his attitude towards political events, the importance he gave to science and many other aspects were emphasized. It is seen that he took the lead in instilling ideas and spirit in people within the scope of Hüseyniye-i İrşad activities. Shariati is an adept thinker in deriving new concepts. He influenced people by putting forward original ideas. The influence of western ideologies such as Marxism is clearly visible in his life. Having one foot in politics caused him to use a censored language, and he was able to find a space for expression through the characters he produced that were a mixture of reality and imagination. In the framework of Shariati's thoughts and ideas, his views on sirah are explained. As a sirah writer, Shariati adopted a different style from classical sirah works, both in style and perspective. By emphasizing the human side of the Prophet Muhammad, he drew a more accessible portrait. He stated that the Prophet Muhammad, who is the last link of all the prophets and the chain of the Abrahamic prophets, was in a struggle against polytheism throughout his life and presented sections from this struggle. There are symbolic figures presented to the reader by Shariati in his works. He conveyed his views on the sirah through their lives. He dealt with the sirah issues from the perspective of a sociologist and explained these issues by centered on the idea of revolution.