Bir nakşi şeyhi Hasan Burkay’ın kişilik özellikleri

Abstract

Tezimizde 20. yüzyıl mutasavvıflarından olan Hasan Burkay’ın yaşamı, eserleri, kişilik özellikleri ele alınmıştır. Çalışmamızın amacı, birçok insanın hayatını derinden etkileyen, dini içselleştirmiş olan Hasan Burkay’ın kişilik özelliklerini Beş Faktörlü Kişilik Envanteri çerçevesinde incelemektir. Araştırmamız dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Hasan Burkay’ın çocukluğu, gençliği, şeyh oluşu, mensup olduğu tarikat, eserleri, gösterdiği kerametler ele alınmıştır. Bu bölüm kendisi ve ihvanları tarafından yazılan eserlerden, belgesel ve sosyal medyadan yararlanılarak oluşturuldu. İkinci bölümde, kişilik, kişiliğe etki eden faktörler, din ve kişilik ilişkisi incelenmiştir. Üçüncü bölümde, Beş Faktörlü Kişilik Modeli’nin tanımı yapılmış, ortaya çıkış süreci ele alınmış ve modelin özelliklerine yer verilmiştir. Dördüncü bölümde, Hasan Burkay’ın en yakın çevresinden başlayarak dostları ve ihvanları ile yapılan görüşmelere yer verilmiş ve Hasan Burkay’ın kişiliği Beş Faktörlü Kişilik Envanteri çerçevesinde ele alınmıştır. Elde edilen veriler ışığında Hasan Burkay’ın nasıl bir kişilik yapısına sahip olduğu yorumlanmıştır. Ekler bölümünde, Hasan Burkay’ın kendisine, şeyhlerine ait fotoğraflar bulunmaktadır. Dini kişiliğine entegre ederek insanların hayatlarına kattığı farlı bakış açısı neticesinde kitleleri etkileyen mutasavvıf Hasan Burkay, 2005 yılında Ankara’da vefat etmiştir.

In our thesis, the life, works and personality traits of Hasan Burkay, one of the 20th century mystics, are discussed. The aim of our study is to examine the personality traits of Hasan Burkay, who deeply affected the lives of many people and internalized religion in his personality, within the framework of The Big Five Personality Traits Scale. Our research consists of four sections. In the first chapter, Hasan Burkay's childhood, youth, being a sheikh, the sect he belonged to, his works, and miracles he showed are addressed. This section was constituted by utilizing the works written by him and his ikhwans, documentary and social media. In the second chapter, personality, the factors affecting personality and the relationship between religious and personality were examined. In the third chapter, the definition of The Big Five Personality Traits Scale is made, its emergence process is discussed and the features of the model are included. In the fourth section, starting from his immediate vicinity, interviews with Hasan Burkay's inseparables and ikhwans are included and Hasan Burkay's personality is discussed within the framework of The Big Five Personality Traits Scale. In the light of the data obtained what kind of personality structure Hasan Burkay had has been interpreted. In the appendix, there are photographs of Hasan Burkay himself and his sheikhs. By integrating religion into his personality the mystic Hasan Burkay, who influenced the masses as a result of the different perspective he brought to people’s lifes, passed away in Ankara in 2005.