Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L) çeşitlerinin verim ve kalite özellikleri bakımından performanslarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada 9 adet Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L) çeşidinin MarmaraBölgesi/Ergene Bölümünde verim ve kalite özellikleri bakımından performanslarınıincelemek amacıyla Edirne/Merkez/Sarayakpınar ve Tekirdağ/Süleymanpaşa/Karaevlideneme alanlarında 2020-2021 yetiştirme sezonunda tesadüf blokları deneme desenindedört tekerrürlü olarak yürütülmüştür.Araştırma incelenen özelliklerden elde edilen sonuçlarına göre çeşit ortalamaları;başaklanma süresi 183,37-190,50 gün, bitki boyu 82,50-102,50 cm, başakta tane sayısı54,00-64,12 adet, bin tane ağırlığı 33,55-38,57 g, hektolitre ağırlığı 73,35-79,75 kg/hl,tane verimi 585,50-857,37 kg/da, yatma dayanımı % 55,00-100 ve soğuk zararı ise 1,62-2,87 aralığında değişmiştir. Kalite kriterleri bakımından ise ortalama değerler tane sertliğiiçin % 47,78-77,25, un veriminde % 59,76-63,90, protein oranı için %10,62-14,18, zelenysedimantasyon değerinde 37,37-69,50 ml ve beklemeli zeleny sedimantasyon değeri içinise 36,50-72,00 ml, Yaş glüten miktarında % 19,35-29,52, glüten indeks değeri için %83,60-98,75, alveograf enerji değeri için 162,50-391,50 J ve farinograf suabsorpsiyonunda % 53,13-62,65 ve yumuşama derecesi için ise 9,12-7,75 BU olarakbelirlenmiştir.Deneme sonucunda LG RUFO çeşidinin tane verimi bakımından, RUMELİ çeşidinin isekalite bakımından en iyi performansa sahip olduğu saptanmıştır. Ancak deneme materyaliiçinde en uzun bitki boyuna sahip olması ve dolayısıyla yatma dayanımının diğer çeşitleregöre daha az olması ve tane verimi bakımından deneme ortalamasının altında kalması buçeşit için dezavantaj olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte yüksek tane verimi ile dikkatiçeken LG RUFO çeşidinin de kalite kriterleri bakımından kabul edilebilir değerler aldığıgözlenmiştir.

This research, in which 9 bread wheat varieties were included in the yield and qualityperformance trial, was carried out in Marmara Region/Ergene Area with two differentlocations Edirne/Merkez/Sarayakpınar and Tekirdağ/Süleymanpaşa/Karaevli in producerfields in the 2020-2021 growing season, with randomized complete block design withfour replications.According to the results obtained from the investigated characteristics of the research, theaverage of varieties; earing period 183,37-190,50 days, plant height 82,50-102,50 cm,number of grains per spike 54,00-64,12, thousand-seed weight 33,55-38,57 g, hectoliterweight 73,35-79,75 kg/hl, grain yield 585,50-857,37 kg/da, lodging strength 55,00-100%and cold damage ranged between 1,62-2,87. In terms of quality criteria, average valuesare 47,78-77,25% for grain hardness, 59,76-63.90% for flour yield, 10,62-14,18% forprotein ratio, 37,37-69,50 ml for zeleny sedimentation value and 36,50-72,00 ml forpending zeleny sedimentation value, 19,35-29,52% for wet gluten amount, 83.60-98,75%for gluten index value, 162,50-391,50 J for alveograph energy value. It was determined53,13-62,65 % for farinograph water absorption and 9,12-7,75 BU for softening degree.As a result of the experiment, it was determined that LG RUFO variety had the bestperformance in terms of grain yield and RUMELİ variety in terms of quality. However,it has been determined as a disadvantage for this cultivar that it has the longest plantheight in the trial material, therefore its lodging resistance is lower than the othercultivars, and that it is below the trial average in terms of grain yield. In addition, it wasobserved that LG RUFO variety, which attracts attention with its high grain yield, alsoobtained acceptable values in terms of quality criteria.