Farklı etiyopya hardalı (Brassica carinata) genotiplerinin verim ve kalite özellikleri ile biyodizele uygunluklarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma farklı Etiyopya hardalı (Brassica carinata) genotiplerinin verim ve kalite özellikleri ile biyodizele uygunluklarının belirlenmesi amacıyla 2017-2018 ve 2018-2019 vejetasyon dönemlerinde Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme tarlalarında yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 16adet hat ve 4 adet şahit çeşit olmak üzere toplam 20 adet Etiyopya hardalı genotipi kullanılmıştır. Tarla Denemeleri tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre genotipler ve şahit çeşitlere ait tane verimi değerleri dekara 294,2 kg ile 479,3 kg arasında, yağ oranı değerleri %37,2 ile %43,6 arasında ve yağ verimi değerleri dekara 117,6 kg ile 204,3 kg arasında değişmiştir. Tane ve yağ verimi dikkate alındığında, Awassa çeşidi ve BC22hattı hem teksel yıllarda hem de birleştirilmiş verilerde ilk sıralarda yer almıştır. Yağ asitleri içeriği bakımından Etiyopya hardalı genotiplerinin ortalama palmitik asit, stearikasit, oleik asit, linoleik asit, araşhidik asit, linolenik asit, eikosanoik asit, behenik asit ve erusik asit oranları sırasıyla %2,69 - %1,25 - %17,1 - %18,4 - %0,87 - %12,4 - %10,9 -%0,61 ve %35,4 olarak tespit edilmiştir. Araştırmada incelenen Etiyopya hardalı genotiplerinde yeterli numuneye sahip olanların biyodizel yakıta uygunluk açısından özellikleri incelendiğinde birçok özelliğin TS 14214 biyodizel standartlarının sınır değerleri arasında olduğu ve diğer özellikleriyle birlikte ele alındığında araştırmada kullanılan Etiyopya hardalı genotiplerinin biyodizel olarak kullanılmasının mümkün olduğu söylenebilir.

This research was carried out in the experimental fields of Bursa Uludağ University Faculty of Agriculture Agricultural Application and Research Center in 2017-2018 and 2018-2019 vegetation periods in order to determine the yield and quality characteristics of different Ethiopian mustard (Brassica carinata) genotypes and their compatibility with biodiesel. In the study, 20 Ethiopian mustard genotypes, 16 lines and 4 standard varieties, were used as material. Field trials were carried out according to a randomize complete block design with three replications. According to the results obtained from the research, the seed yield values of genotypes and varieties varied between 294,2 kg and 479,3 kg per decare, oil ratio values between 37,2% and 43,6%, oil yield values between 117,6 kg and 204,3 kg per decare. Considering seed and oil yield, Awassa variety and BC22 line ranked first in both individual years and combined data. In terms of fatty acids content, the average palmitic acid, stearic acid, oleic acid, linoleic acid, arachidic acid, linolenic acid, eicosanoic acid, behenic acid, and erucic acid ratios of Ethiopian mustard genotypes were 2,69% - 1,25% - 17,1% - 18,4% - 0,87% - 12,4% - 10,9% - 0,61% and 35,4%, respectively. When the characteristics of the Ethiopian mustard genotypes examined in the study areconsidered in terms of compatibility with biodiesel fuel, it can be said that many features are between the limit values of TS 14214 biodiesel standards and when considered together with other characteristics, it is possible to use the Ethiopian mustard genotypes in the research as biodiesel.