Genişletilmiş klarnet tekniklerinin klarnet eğitiminde ve çağdaş Türk müziğinde kullanımına yönelik klarnet eğitimcilerinin görüşleri

Abstract

Bestecilerin genişletilmiş klarnet tekniklerine eserlerinde yer verme durumu giderek artmış olmasına rağmen özellikle Türkiye’deki klarnet eğitiminde ve çağdaş Türk müziğinde kullanımına yönelik öğretim elemanı görüşleriyle oluşturulmuş çalışmaların neredeyse yok denecek kadar az olduğu yapılan literatür taraması ile belirlenmiştir. Bu araştırma genişletilmiş klarnet tekniklerinin Türkiye’deki klarnet eğitiminde ve çağdaş Türk müziğinde kullanımına yönelik öğretim elemanı görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gerçekleştirilen bu çalışma literatürdeki eksikliğin kısmen de olsa giderilecek olması ve yeni çalışmalara ışık tutması açısından önemli görülmektedir. Bu amaç ve önem doğrultusunda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Türkiye’de mesleki müzik eğitimi veren konservatuvarlar, güzel sanatlar liseleri, güzel sanatlar fakülteleri müzik bölümleri ve müzik eğitim ana bilim dallarında görev yapan 18 klarnet eğitimcisi ile oluşturulmuştur. Bu kapsamda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinde veri toplama araçlarından biri olan görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada görüşmeler yoluyla elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre genişletilmiş klarnet tekniklerinin eğitimde kullanımının yaygın olmadığı, katılımcıların çoğunlukla bu tekniklere eserin içinde geçiyorsa eğitim süreçlerinde yer verdikleri, öğrenci seviyesinin genişletilmiş tekniklerin öğretimi için belirleyici bir ölçüt olmasının yanı sıra genelde yetersiz olduğu, genişletilmiş klarnet teknikleri eğitimine temel tekniklerin edinilmesinden sonra başlanması gerektiği, eğitim programlarında bu tekniklerin yer almadığı ve çağdaş Türk müziğindeki kullanımının yeterli olmakla birlikte eser çeşitliliğinin arttırılması gerektiği sonuçlarına varılmıştır. Klarnet eğitiminde en sık kullanılan genişletilmiş teknikler glissando/portamento, alternatif parmak pozisyonları ve play only mouthpieces (sadece ağızlıkla seslendirme)’dir. Tüm bu sonuçlar doğrultusunda araştırma ile, genişletilmiş klarnet tekniklerin ülkemizdeki kullanımının yaygınlaşması için eğitim programlarına eklenmesi, bu tekniklerin öğretimi için basit düzeyde metot kitaplarının yazılmasının yanı sıra etüt ve eserlerinde bestelenmesi ve bu eserlerin eğitim süreçlerine dahil edilerek profesyonel müzik eğitimi veren kurumlarda başlangıç düzeyinden itibaren öğretimin bir parçası haline getirilmesi önerilmektedir.

Although the inclusion of extended clarinet techniques in compositions by composers has been increasing, there is a lack of studies specifically focused on the use of these techniques in clarinet education and contemporary Turkish music, as determined by a literature review. This research aims to determine the views of instructors regarding the use of extended clarinet techniques in clarinet education and contemporary Turkish music in Turkey. This study is considered important in partially addressing the lack of literature and shedding light on new studies. In line with this purpose and significance, a case study research design, which is one of the qualitative research methods, was used in this research. The study group consisted of 18 clarinet educators working in conservatories, fine arts high schools, music departments of fine arts faculties, and music education departments in Turkey. In this context, the interview method, which is one of the data collection tools in qualitative research methods, was used in theresearch. The data obtained through interviews were analyzed using content analysis method. According to the findings, the use of extended clarinet techniques in education is not widespread, and participants mostly incorporate these techniques if they are present in the piece. The students’ level is generally insufficient as a determining criterion for teaching extendedtechniques. It was concluded that the instruction of extended clarinet techniques should start after acquiring fundamental techniques, these techniques are not included in education alprograms, and although their use in contemporary Turkish music is adequate, the variety of compositions should be increased. The most frequently used extended techniques in clarinet education are glissando/portamento, alternative fingerings, and play only mouthpieces. Based on these results, it is recommended to integrate extended clarinet techniques into educational programs to increase their prevalence in our country, write method books at a basic level for teaching these techniques, compose etudes and pieces, and incorporate these compositions into the educational process, making them a part of instruction from the beginner level onwards in institutions providing professional music education.