Dış grup kayırmacılığına alternatif bir yaklaşım: Paylaşılan gerçeklik algısının rolü üzerine deneysel bir çalışma

Abstract

Bu tez çalışması insanların neden dış grupları kayırdıklarının (out-group favoritism) altın dayatan psikolojik mekanizmaları incelemektedir. Bu nedenle bu tezde bir taraftan dış grup kayırmacılığına yönelik bireyin benlik saygısını sürdürme (Sosyal Kimlik Kuramı) ve sistemi meşrulaştırma (Sistemi Meşrulaştırma Kuramı) motivasyonları gibi yazında başat açıklamaların ne ölçüde geçerli oldukları incelenirken diğer taraftan insanların diğerleriyle ortak bir gerçeklik paylaşma motivasyonunun (Paylaşılan Gerçeklik Kuramı) dış grup kayırmacılığının belirleyicilerinden olup olmadığını sorusu irdelenmiştir. Bu doğrultuda ileri sürülen hipotezlerin ötesinde, bu çalışmada aynı zamanda temel varsayımlara alternatif olarak bireyin iç grup üyeleriyle paylaştığı gerçekliğin dış gruplara ilişkin olumlu değerlendirmeler içerdiği durumda birey yüksek düzeyde iç grup özdeşleşmesi gösterse dahi dış grup kayırmacılığı sergileyebileceği hipotezi ileri sürülmektedir. Minimal Grup Paradigması kullanılarak tasarlanan deneye yaşar alığı 18-37 (Ort. = 20.93, SS = 2.53) olan 80 kadın ve 40 erkek olmak üzere toplam 120 lisans öğrencisi katılmıştır. İşbirlikçi yoluyla manipüle edilen katılımcılara olumlu dış grup geribildirimi sunularak katılımcıların paylaşılan gerçeklik algısı oluşturulmuş ve dış grup kayırmacılığı eğilimleri ölçülmüştür. Kontrol grubunda yer alan katılımcılardan da yalnızca dış grup kayırmacılığı ölçümleri alınmıştır. Yapılan analizler sonucunda yazındaki temel varsayımların doğrulanmadığı gözlemlenmiştir. Dahası, paylaşılan gerçeklik motivasyonu manipüle edilen katılımcıların kontrol grubunda yer alan katılımcılardan daha çok dış grup kayırmacılığına başvurduğu görülmüştür. Ancak paylaşın gerçeklik motivasyonu nedeniyle iç grupla yüksek özdeşleşme durumunda dahi dış grup kayırmacılığı sergileyebileceği hipotezinin de doğrulanmadığı görülmüştür. Bu tez çalışması paylaşılan gerçeklik olgusunun insanların dış grupları kayırmasını açıklayan temel bir psikolojik mekanizma olarak ele alınabileceğini ve bu olgunun gruplar arası ilişkileri konu edinen gelecek çalışmalara ışık tutabileceğini göstermiştir.

This thesis examines the psychological underpinning of why people show out-group favoritism. On the one hand, in this thesis, the fundamental motives, explained by the Social Identity Theory and System Justification Theory, on out-group favoritism, such as maintaining self-esteem and legitimizing the system, are examined. On the other hand, I also examined whether shared reality motivation with others can be one of the main psychological underpinnings to explain out-group favoritism. Beyond the last long hypothesis that a low-level identification with the group lead sindividuals to out-group favoritism, I also claimed that when people perceive the shared reality within their group, including a positive evaluation of the out-group, they will exhibit out-group favoritism regardless of their level of in-group identification. Using the Minimal Group Paradigm, the experiment consisted of 80 female and 40 male undergraduate students aged 18 to 37 (M = 20.93, SD = 2.53). Participants were manipulated to the shared reality by presenting positive out-group feedback through a confederate. Then, their tendencies toward out-group favoritism were measured, yet only out-group favoritism was measured in the control group without manipulation. Analyses showed that the literature's basic assumptions of out-group favoritism were not confirmed. Furthermore, the participants whose shared reality motivation was manipulated were found to show greater out-group favoritism than participants in the control group. However, the hypothesis that shared reality may have a fundamental motivation to out-group favoritism, even in the case of high identification with the in-group, was not confirmed. Overall, this thesis has shown that the shared reality phenomenon can be considered a basic psychological underpinning explaining people's out-group favoritism. This phenomenon can shed light on future studies on intergroup relations.