Lojistik potansiyel olarak Türkiye’de boru hattı taşımacılığı ve enerji lojistiği perspektifinde Türk devletlerinin durumu

Abstract

Yöntem olarak Tümevarımsal (indüktif) – Tematik Analiz yöntemi benimsenen bu yüksek lisans tezi kapsamında Türkiye'deki boru hattı taşımacılığı ve enerji lojistiği perspektifinden Türk devletlerinin durumunu incelemeyi amaçlamaktadır. Türkiye, coğrafi konumu ve zengin enerji kaynaklarına sahip olması nedeniyle bölgesel ve küresel bir enerji merkezi konumundadır. Boru hattı taşımacılığı, enerji kaynaklarının Türkiye üzerinden taşınmasında kritik bir rol oynamaktadır. Türk devletleri, zengin petrol ve doğal gaz rezervlerine sahip olmalarıyla dikkat çekmektedir ve enerji kaynaklarının taşınması ve pazarlara ulaştırılması konusunda Türkiye'ye alternatif güzergâhlar sunmaktadır. Tez, Türkiye'nin enerji taşımacılığı ve lojistiği konusundaki potansiyelini ortaya koymak ve Türk devletleriyle olan ilişkilerini analiz etmektedir. Bu çalışma, nitel bir yaklaşım kullanarak derinlemesine bir doküman analizi sunmayı amaçlamaktadır. Birinci bölümde tezin amacı ve önemi açıklanmaktadır. Lojistik ve enerji taşımacılığı kavramları tanımlanmakta ve Türkiye'nin boru hattı taşımacılığındaki çalışmaları vurgulanmaktadır. Özellikle TAP ve TANAP projelerinin üzerinde durularak Asya’da yer alan doğalgazın Avrupa’ya taşınmasında Türkiye güzergâhının öneminin altı çizilmektedir. İkinci bölüm, Türk devletlerinin enerji lojistiği potansiyelini analiz etmektedir. Bu bölümde, Türkiye'nin enerji taşımacılığındaki stratejik konumu ve boru hatlarına yönelik potansiyeli ele alınmaktadır. Türkiye'nin coğrafi konumu, boru hatları ağı ve enerji terminalleri gibi unsurlar incelenerek Türkiye'nin enerji lojistiği kapasitesi ve potansiyeli ortaya konulmaktadır. Son olarak, Türk devletleriyle olan enerji ilişkilerini analiz edilmektedir. Bu bölümde, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan ve KKTC ile Türkiye arasındaki enerji ticareti, boru hatları ve lojistik faaliyetler incelenmektedir. Türk devletlerinin enerji kaynaklarının taşınması ve Türkiye'yi tercih etme nedenleri araştırılarak Türk devletleriyle olan enerji ilişkilerinin karşılıklı faydaları analiz edilmektedir. Ayrıca bu bölümde, Türkiye'nin enerji taşımacılığı ve lojistiği konusundaki potansiyeli ve Türk devletleriyle olan ilişkilerinin önemi vurgulanmaktadır. Ayrıca, tezin bulguları ve analizleri temelinde öneriler sunulmakta ve gelecekteki araştırmalar için yol haritası çizilmektedir. Bu tez, Türkiye'deki boru hattı taşımacılığı ve enerji lojistiği alanında çalışan akademisyenlere, enerji şirketlerine ve ilgili paydaşlara önemli bir kaynak olmayı hedeflemektedir. Tezin sonuçları, enerji politikalarının geliştirilmesi, lojistik faaliyetlerin optimize edilmesi ve bölgesel işbirliğinin güçlendirilmesi gibi alanlarda karar vericilere değerli bilgiler sunmaktadır.

This master's thesis, which adopts the Inductive Thematic Analysis method as a method, aims to examine the situation of the Turkish states from the perspective of pipeline transport and energy logistics in Turkey. Turkey is a regional and global energy centre due to its geographical location and rich energy resources. Pipeline transport plays a critical role in transporting energy resources through Turkey. Turkic states are notable for their rich oil and natural gas reserves and offer Turkey alternative routes for transporting energy resources and delivering them to markets. This thesis analyses Turkey's potential in energy transport and logistics and its relations with the Turkic states. This study aims to provide an in-depth document analysis using a qualitative approach. In the first chapter, the aim and importance of the thesis are explained. The concepts of logistics and energy transport are defined and Turkey's activities in pipeline transport are emphasised. Especially TAP and TANAP projects are emphasised and the importance of Turkey's route in transporting natural gas from Asia to Europe is underlined. The second chapter analyses the energy logistics potential of the Turkic states. In this chapter, Turkey's strategic position in energy transport and its potential for pipelines are discussed. Turkey's geographical location, pipeline network and energy terminals are analysed to reveal Turkey's energy logistics capacity and potential. Finally, energy relations with Turkic states are analysed. In this section, energy trade, pipelines and logistics activities between Turkey and Azerbaijan, Kazakhstan, Turkmenistan, Kyrgyzstan, Uzbekistan and TRNC are analysed. The mutual benefits of energy relations with Turkic states are analysed by investigating the reasons for the transport of energy resources of Turkic states and their preference for Turkey. Furthermore, this chapter emphasises Turkey's potential in energy transport and logistics and the importance of its relations with Turkic states. Furthermore, based on the findings and analyses of the thesis, recommendations are presented and a roadmap for future research is drawn. This thesis aims to be an important resource for academics, energy companies and related stakeholders working in the field of pipeline transport and energy logistics in Turkey. The results of the thesis provide valuable information to decision makers in areas such as developing energy policies, optimising logistics activities and strengthening regional cooperation.