Laringoskopi, entübasyon ve ekstübasyona bağlı hemodinamik yanıtın önlenmesinde esmolol ve lidokainin etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, laringoskopi ve entübasyona bağlı oluşan hemodinamik yanıtın kontrolünde kullanılan intravenöz lidokain ile ülkemizde uzun bir aradan sonra tekrar kullanıma sunulmuş ß bloker ajan olan esmololün etkinliğini karşılaştırmanın yanısıra, diğer çalışmalardan farklı olarak ekstübasyonda oluşan hemodinamik değişikliklere olan etkilerinin de karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya ASA I-II sınıfında, 18-70 yaş arası, Mallampati sınıf I 150 olgu alındı. Morbid obez, kardiyak, solunum sistemi hastalığı, kullanılacak ilaçlara karşı allerji öyküsü, antihipertansif, sedatif ve opioid kullananlar ile laringoskopi süresi 30 sn.'nin üzerinde olanlar çalışmaya alınmadı. Raslantısal olarak üç gruba ayrılan olgulara elektrokardiografi, puls oksimetri ve noninvaziv kan basıncı ölçeri ile monitörizasyon yapıldı. Midazolam 0,03 mg kg¯¹ iv ile premedikasyondan 10 dk. sonra, tiyopental sodyum 5-7 mg kg¯¹ iv, fentanil 1-2 mg kg¯¹iv ve vekuronyum 0.1 mg kg¯¹ iv ile anestezi indüksiyonu yapıldı ve hemen esmolol (Grup E, n=50), lidokain (Grup L, n=50) veya serum fizyolojik (Grup P, n=50) bolus dozları iv uygulandı, takiben ilaçların infüzyon dozları başlandı. Kalp hızı (KH), sistolik kan basıncı (SKB), diastolik kan basıncı (DKB), ortalama kan basıncı (OKB) ve periferik oksijen saturasyonu değerleri kontrol, ilacın bolus dozu uygulamasından sonra, laringoskopi öncesinde, entübasyonun 1., 3., 5., 7., 10. dakikası, cerrahi bitiminde, ekstübasyondan sonra 1., 5., 10., 15. dakikalarda kaydedildi. İstatistiksel değerlendirmede Kruskal-Wallis, One way Anova, ki-kare, eşleştirilmiş T-Testi, eşleştirilmemiş T-Testi, Wilcoxon Signed Ranks ve Mann-Whitney U testleri kullanıldı. Bulgular: Hastaların demografik verileri benzer bulundu. Entübasyon döneminde; esmolol ve lidokain grubu karşılaştırıldığı zaman entübasyonun 3. dk.'nda lidokain grubunda SKB ve OKB'nin daha düşük olduğu bulundu (p<p 0.05, p<0.05). Esmolol ile plasebo grubu arşılaştırıldığı zaman ilacın bolus dozu uygulanmasından sonra, laringoskopi öncesi, entübasyonun 1., 3., 5., 7 ve 10. dk.'larında esmolol grubunda SKB değerleri daha düşüktü (p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001). Lidokain ve plasebo grubu karşılaştırıldığı zaman lidokain grubunda entübasyonun 3., 5. ve 7. dk.'larında SKB'nın, 3. ve 5. dk'larında OKB değerlerinin düşük olduğu saptandı (p<0.05, p<0.05, p<0.05, p<0.05, p<0.05).Ekstübasyon döneminde; esmolol ve lidokain grubu karşılaştırıldığı zaman lidokain grubunda ekstübasyonun 5. ve 10. dk.'larında DKB, 10. dk.'nda OKB değerleri daha düşüktü (p<0.05, p<0.05, p<0.001). Esmolol ve plasebo grubu karşılaştırıldığı zaman KH değerleri esmolol grubunda ekstübasyonun 1. dk.'nda düşüktü (p<0.05). Entübasyon ve ekstobasyon döneminde komplikasyon açısından gruplar arasında fark yoktu. Tartışma: Entübasyona bağlı oluşan hemodinamik yanıtın baskılanmasında özellikle sistolik kan basmcı artışının kontrolünde esmolol ve lidokainin plaseboya göre daha üstün olduğu kanısına varıldı. Ekstübasyonda ise esmolol ve lidokainin hemodinamik yanıtı baskılamada yetersiz olduğu sonucuna varıldı. Esktübasyon döneminde, entübasyon dönemi ile aynı dozda verilen esmolol ve lidokainin ekstübasyona bağlı hemodinamik yanıtı baskılayamamasını cerrahinin fizyolojik etkileri ve operasyon sonrası yeterli analjezinin sağlanamaması gibi ek birçok faktörün varlığına bağlı olduğu kanısındayız.

Aim: In this study, we aimed to compel! the effects of lidocain, and the ß blocking agent esmolol, which have not been used for a long time in our country, for the control of the hemodynamic responses during laryngoscopy and intubation, compared with other studies we also investigate hemodynamic changes during extubation. Material and Methods: 150 patients ASA 1-11, aged between 18-70 years old, and classified as Mallampati were included in the study. Patients who had morbid obesity, cardiac and respiratory problems, allergic to drugs used, who were using antihypertensives, sedatives and opioids, who had laryngoscopy times longer than 30 sec. were exluded. Patients were monitorized with electrocardiography, pulse oxymeter and noninvasive blood pressure measuring device and were premedicated with midazolam 0.03 mg kg¯¹. Patients were randomly divided into three groups and induction to patients was performed with thiopental sodium 5-7 mg kg¯¹ iv, fentanyl 1-2 µg kg¯¹ iv and vecuronium 0.1 mg kg¯¹ iv. Following induction, bolus doses of esmolol (Grup E, n=50), lidocain (Grup L, n=50) and serum physiologic (Grup P, n=50) were administered, then infusions were started. Heart rate (HR), systolic blood pressure (SBP), diastolic blood pressure (DBP), mean blood pressure (MBP), peripheral oxygen saturation values were recorded before induction, after bolus administration of the agents, before laryngoscopy, 1st, 3nd, 5th, th and 10th min. of intubation, at the end of the operation and 1•1, 5th, 1 oth and 15th min. of extubation. Kruskal -Wallis, One Way Anova, Chi-square, paired T-test, unpaired T-test, Wilcoxan Signed Ranks and Mann-Whitney U tests were used for statistical evaluation. Results: There were no statistical differences among the patients characteristics. At the 3m min. of intubation period SBP and MBP values were found to be lower in the lidocain group compared with the esmolol group (p< 0.05, p<0.05). When we compared the hemodynamic changes between the esmolol group and the placebo group, SBP values were found to be lower after bolus dose administration of agents, before laryngoscopy, 1st, 3nd, 5th, ih and 10th min. of intubation (p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.001 ). When the lidocain and placebo group were compared, SBP values at the 3m, 5th,ih, and MBP values at the 3m, and 5th min. of intubation, were found to be statistically lower in the lidocain group (p<0.05, p<0.05, p<0.05, p<0.05, p<0.05). Comparison of the lidocain and the esmolol group during extubation revealed that DBP at the 5th and 10th min. and MBP at the 10th min. were lower in the lidocain group (p<0.05, p<0.05, p<0.001). Heart rates at the 1. min. of extubation were found to be lower in the esmolol group compared with the placebo group (p<0.05). Complication rates were not different among the three groups during intubation and extubation. Discussion: We conclude that esmolol and lidocain administration was superior to placebo in the supression of hemodynamic responses due to intubation especially for systolic blood pressure increase. We also found that during extubation, esmolol and lidocain were not effective enough in supressing hemodynamic responses. We believe that, same dosages of lidocain and esmolol used during intubation could not supresss hemodynamic responses during extubation because of the phisyological effects of surgery and the lack of analgesia after the operation.