Bursa ili okullarında iç göç yaşamış ergenlerde iç göç ile ruh sağlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı iç göç yaşayan çocuk ve ergenlerin yaşadıkları bu iç göç sürecinden ruhsal yönden etkilenme derecelerini belirlemek ve buna eşlik eden uyum problemlerini saptamak ve iç göç yaşayan çocuk ve ergenleri ruh sağlığı açısından desteklerken hangi faktörlere dikkat edilmesi gerektiğini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma Bursa ilinde 4 İlköğretim okulu ve 2 lisede; toplam 2025 öğrencide yürütüldü. Çalışmaya ilköğretim 6,7,8 sınıf ve lise 1,2,3 sınıfta okuyan öğrenciler alındı. Okullarda yapılan çalışmalar 17 Mayıs - 13 Haziran 2004 tarihleri arasında yapıldı. İç göç yaşadığı belirlenen 12-18 yaşları arasındaki 304 öğrenci ve aynı sınıflardan olan, aynı sosyokültürel seviyeden seçilen 304 kontrolden çalışmayı kabul eden 270 iç göç yaşayan vaka ve 203 kontrol çalışmaya alındı. Çalışmaya katılan vaka ve kontrol grubuna Sosyal Anket Formu, Çocuklar için Depresyon Ölçeği, Durumluluk-Sürekli Kaygı Ölçekleri, Scl-90 R, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği uygulandı. İstatistiksel analizde SPSS programı kullanıldı. Bulgular ve Sonuç: Çalışmamıza katılan 270 vakanın yaş ortalaması 179,23 ±21,32; 203 kontrolün 178,27 ± 19,77 ay idi. Vakaların 139'u (%51,5) kız, 131'i (%48,5) erkekti. Kontrollerin 106'sı (%52,2) kız, 97'si (%47,8) erkekti. Vakaların ortalama anne yaşı 40,29 ± 5,46; kontrollerin 39,25 ± 4,70 idi. Vakaların ortalama baba yaşı 43,74 ± 5,72; kontrollerin 43,24 ± 5,02 idi. Vaka grubunda ortalama kardeş sayısı 2,19 ± 1,25 (ortanca=2,00), kontrol grubunda ise 1,69 ± 0,82 (ortanca=1,00) idi ve istatistiksel olarak anlamlı fark içeriyordu (p=0,000). Kardeş sayısı göç yaşayan grupta anlamlı oranda fazla bulundu. Bunu göç yaşayanlar içinde Marmara bölgesi içi göçten sonra (% 42,2); en çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinden (% 22,9) göç yaşayanların olması ve bu bölgelerde aile planlamasının yetersiz kullanımıyla, düşük sosyoekonomik düzeyle bağlantılandırdık.Vakalar ve kontroller arasında ders başarısızlığı ve sınıfta kalma oranının istatistiksel olarak anlamlı farklılık içermese de vaka grubunda başarısızlık ve sınıfta kalma oranının daha yüksek olma eğiliminde olduğu gözlendi. Aynı parametrelere arkadaş çevresi açısından bakıldığında da benzer sonuçlara ulaşıldı. Vaka ve kontrollerin alkol-sigara kullanımı ve suç iştirakiyle arkadaş çevrelerinin alkol-sigara kullanımı ve suç iştirakine bakıldığında sonuçların istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermese de sigara-alkol kullanımı ve suç iştirakinin göç yaşayan grupta; göç yaşayan grubun arkadaş çevresinde daha fazla olduğunu saptadık. Vaka grubunda değerlendirdiğimiz tüm ölçeklerin puanları kontrol grubuna göre daha yüksekti. Durumluluk kaygı ölçeği, Sürekli Kaygı ölçeği, Scl-90 R Somatizasyon boyutu, Scl-90 R Kişilerarası duyarlılık boyutu, Scl-90 R Depresyon boyutu, Scl-90 R kaygı boyutu, Scl-90 R fobik kaygı boyutu, Sci- 90 R paranoid düşünce boyutu, Scl-90 R psikotizm boyutu,Scl-90 R ek maddeler boyutu, Scl-90 R genel belirti düzeyi boyutu, Scl-90 Rpozitif belirti toplamı boyutu, Scl-90 R Pozitif belirti düzeyi boyutu vaka grubunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı oranda farklılık gösteriyordu. Bu farklılık çalışmaya katılan vaka grubunun psikolojik değerlendirme testlerinin daha patolojik olduğunu gösteriyordu. Bu sonuçlarda göç yaşayan çocuk ve ergenlerde ruhsal hastalık oranının artabileceğini göstermektedir. Tartışma: Çocuk ve ergenlerin iç göç süreci içersinde yaşadığı ruhsal süreçler çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları çalışanlar olan bizler için özellikle önemlidir. Bunun nedeni de çocuk ve ergenlerin iç göç nedeniyle yaşadığı zorlukların en başında gelen iç göç nedeniyle olan zorluklarla beraber ergenliğin gerektirdiği kritik ruhsal gelişim dönemleri de tamamlamaları gerekliliğidir. Çalışmamızın sonuçlarına göre göç yaşayan grupta hem psikososyal sorunlar hem de ruhsal hastalık riski artmış olarak saptandı. Bu nedenle iç göç yaşayan ergenlerle çalışırken ergenlik dönemi özelliklerine dikkat edilmeli ve iç göç yaşayan ergenlerin göç sürecine; hem psikososyal hem de ruhsal açıdan uyumunu kolaylaştırmak için çocuk Ruh Sağlığı çalışanlarının da yer aldığı multidisipliner yapılandırlması gereklidir.

Object: Our aim is to find the degree to which the children and adolescents have been effected by internal migration. Also to find adaptation problems and factors at psychiatric support. Method: We studied 2025 students at 4 primary and 2 secondary schools in Bursa from 17 May to 13 June of 2004. Students were from 5th, 7th and 8th classes of primary, 1st, 2nd and 3th classes of secondary school. 304 students, of age 12-18, found to had migrated. 270 of them and 203 of controls from the same schools and classes accepted to attend. Social Quetionnaire, Children Depression Inventory, State-Trait Anxiety Inventory, SCL-90 R, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, UCLA Loneliness Scale were used. We used SPSS for statistical analysis. Findings and Results: The mean of age was 179,23±21,32 months for migrated students and 178,27±19,77 months for controls. 139 (%51,5) migrated students were female, 131 (%48,5) were male. 106 (%52,2) of controls were female, 97 (%47,8) were male. Mean age of migrated students' mothers was 40,29±5,46, mean age of fathers was 43,74±5,72. Mean age of controls' mothers was 39,25±4,70, mean age of fathers was 43,24±5,02. Mean number of siblings was 2, 19±1,25 (median=2,00) for migrated students and 1,69±0,82 (median=1,00) for controls and this was not statistically significant. Number of siblings were significantly higher for migrated students. This could be related to degree of internal migration at Marmara Region (%42,2) and East and Southeast Anatolia Region where use of family planning and socioeconomic level are low. Migrated students were less succesfull and failed their classes more from controls, but these were not statistically significant. These results were same for their friends. Alcohol drinking, smoking and committing a crime were higher in migrated students and their friends, but also these results were not statistically significant. All of the scores for migrated students were higher than controls. State and Trait Anxiety Scales, Scl-90 R somatization, interpersonal vulnerability, depression, anxiety, phobic anxiety, paranoid thought, psychotism, supplemented subjects, general symptoms parameters were significantly higher for migrated students. Depression, anxiety, obsessif compulsive, phobic anxiety, paranoid thought, symptoms at interpersonal relations scales for migrated students were pathologic when compared with controls. Conclusion: Psychological processes for children and adolecents during migration are very important for Child and Adolescent Psychiatrists. Because one of the major difficulties for adolescents is to continue their critical development phase while migration took place. We found that both psychosocial problems and psychiatric disorders increase for migrated children. Because of this while working with adolescents we must take care of their developmental processes and to increase their adoption we need to construct multidisciplinary supporting programs with child and adolecent psychology workers.