Suça yönelmiş ve yönelmemiş 14-18 yaş arası ergenlerin empati düzeylerinin ve ana-baba tutumlarının incelenmesi

Abstract

Araştırmanın genel amacı, suçlu ve suçlu olmayan ergenlerin ana-baba tutumları ve empati düzeylerini incelemektir. Bu araştırma 2007-2008 yıllarında Bursa 1. ve 2. Çocuk Mahkemesinde ve diğer mahkemelerde yargılanan 83 suçlu ve ilköğretim ve liseye devam eden 100 suçlu olmayan 14-18 yaş arası toplam 183 ergen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, Kuzgun ve Eldeleklioğlu (2005) tarafından geliştirilen “Ana-baba Tutum Ölçeği” ve Davis (1980) tarafından geliştirilen ve Duru (2002) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Kişilerarası Tepkisellik Ölçeği” kullanılmıştır. Ana-Baba Tutum Ölçeği Demokratik, Koruyucu-İstekçi, Otoriter alt ölçeklerinden ve Kişilerarası Tepkisellik Ölçeği Perspektif Alma, Fantezi, Empatik İlgi ve Kişisel Sıkıntı alt ölçeklerinden oluşmaktadır. Bu araştırmada suça yönleme ve yönelmeme açısından Ana-Baba Tutum Ölçeği ve Kişilerarası Tepisellik Ölçeğinden alınan puanlar arasında anlamlılık olup olmadığını belirlemek için bağımsız örneklemler için t testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık seviyesi .01 ve .05 olarak alınmıştır. Bulgular tablolar halinde özetlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; suça yönelmiş ve yönelmemiş ergenlerin Ana-Baba Tutum Ölçeği ve Kişilerarası Tepkisellik Ölçeği puan ortalamaları arasında farklılıklar olduğu saptanmıştır. Ana-baba tutum ölçeği (anne) ve Ana-Baba iii Tutum Ölçeği (baba) için koruyucu-istekçi ve demokratik ana-baba tutumu açısından anlamlı farklılık olduğu ancak otoriter tutum için anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Bu sonuçlar; empatinin ergenin suça yönelmesinde doğrudan ya da dolaylı olarak etkili olduğunu göstermektedir. Kişilerarası tepkisellik ölçeğinden elde edilen puanlar suça yönelmiş ve yönelmemiş ergenler arasında farklılık olduğunu göstermektedir. Suça yönelmiş ergenlerin puanlarının suça yönelmemiş ergenlere oranla daha düşük olması, suça yönelmede empati düzeyinin önemli bir faktör olduğunu göstermektedir.

The general aim of this research is to investigate the parental attitudes and empathy levels of delinquent and nondelinquent adolescents. This study was carried out on a total 183 adolescents in the age of 14-18 years old including 83 delinquent adolescents and 100 nondelinquent adolescents which is tried in Bursa 1. And 2. Child Court and other courts and the students attending primary and high school in 2007-2008. In order to measure the parental attitudes of delinquent and nondelinquent adolescents “Parental Attitude Scale” developed by Kuzgun and Eldeleklioğlu (2005) and to measure adolescents level of empathy “Interpersonal Reactivity Index” developed by Davis (1980) and adopted to Turkish by Duru (2002) and Personal Information Sheet, which was developed by researcher are used as a means of gathering data. The Parental Attitude Scale has subscales named Democratic, Protective-Demanding and Authoritarian and The Interpersonel Reactivity Index has Perspective Taking (PT), Fantasy (FS), Empathic Concern (EC), Personal Distress (PD) subscales. In this study, data analysis is carried out through “t test” for independent samples to determine the meaningful difference between the point taken from The Parental Attitude Scale and Interpersonal Reactivity Index in terms of crime attitude. In statistical meaningfulness level is taken as .01 and .05. Findings are summarized in tables. As a result of the research it is concluded that there are differences among delinquent and nondelinquent adolescents’ average points taken from The Parental Attitude v Scale and The Interpersonal Reactivity Index. It is found that there are meaningful differences in The Parental Attitude scale (father-mother) for only democratic parental attitude and protective-demanding parental attitude. And for Interpersonal Reactivity Index for both delinquent and nondelinquent adolescents it is seen that there is a meaningful difference. The findings show that empathy level of the adolescent directly or indirectly effect adolescent’s tendency for crime. In addition to this, the points taken from Interpersonal Reactivity Index by delinquent and nondelinquent adolescents show differences. And it means that empathy is an important factor for crime attitude.