İslâm Hukukunda bilincin hak ve sorumluluklara etkisi

Abstract

Psikolojinin ve felsefenin temel kavramlarından birisi olan bilinç, genellikle insanın kendisinin ve çevresinin farkında olması seklinde tanımlanmaktadır. Bilinç kavramının çıkıs noktası psikoloji ve felsefedir. Bununla beraber, bilincin hukuk ilminde de önemli bir yeri vardır. slâm hukukunda sıkça kullanılan akıl, temyiz gücü ve irade gibi önemli kavramlar bilinçle yakından iliskilidir. Ayrıca uyku, rüya, hipnoz, baygınlık ve sarhosluk gibi hukukî açıdan önemli sonuçlar doguran pek çok kavram aslında bilincin degisik birer görünümünden ibarettir. Bilincin tam veya bozuk olmasının yanı sıra haram ya da helâl yolla bozulmus olmasının da önemli fıkhî etkileri vardır.

Consciousness, one of the main conceptions of psychology and philosophy, is usually defined as awaring of himself/herself and his/her environment. Its starting point is psychology and philosophy. However, it has a great part in jurisprudence. The fundemental conceptions frequently utilized by Islamic law such as reason, discrimination, and will are closely related to the term consciousness. Actually, many terms such as sleep, dream, hypnosis, faintness and drunkenness that sometimes lead to the juristic conclusions, are the different images of the consciousness. Basides having a sound or unsound consciousness, the corruption of consciousness by lawful (religiously legal) and unlawful ways can produce some juristic consequences.