Annenin bağlanma düzeyi ve çocuk yetiştirme sürecinin çocuğun bağlanma düzeyine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı çocuk yetiştirme süreci içerisinde bağlanma ve anababalık stillerinin rolünü incelemektir. Örneklemimiz 6-11 yaş arası 180 çocuk ve bu çocukların annelerinden oluşmaktadır. Araştırmamızda annelerin güvenli bağlanmasının; kabul/ilginin yüksek, sıkı kontrolün düşük olduğu annelik boyutunu belirlediği; annenin güvensiz bağlanma stillerden birine sahip olmasının; kabul/ilginin düşük, sıkı kontrolün yüksek olduğu annelik boyutunu belirlediği varsayılmıştır. Buna ek olarak kabul/ilginin yüksek, sıkı kontrolün düşük olduğu annelik boyutunun, çocuğun güvenli bağlanmasını belirlediği varsayılmıştır. Sonuçlarda güvenli bağlanma stilinin annelik boyutlarına etkisi olduğu görülmektedir. Güvenli bağlanan anneler, çocuk yetiştirme sürecinde kabul/ilginin yüksek, sıkı kontrolün düşük olduğu annelik boyutunu uygulamışlardır. Güvensiz bağlanma stillerinin ise kabul/ilgi boyutunda farklılaştığı görülmektedir. Fakat sıkı kontrol boyutunda, üç güvensiz bağlanma stilinde de sıkı kontrolün yüksek olduğu annelik boyutunun uygulandığı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına genel olarak baktığımızda, annenin bağlanma stilinin özellikle kontrol boyutunda etkili olduğu görülmüştür. Bununla birlikte araştırmada annelik boyutunun çocuğun güvenli bağlanma stili üzerinde etkisi görülmektedir. Güvenli bağlanan çocukların annelerinin, kabul/ilginin yüksek olduğu çocuk yetiştirme stili uyguladıkları bulunmuştur. Çocuğun güvenli bağlanmasıyla sıkı kontrol içeren anababalık stili arasında anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur. Fakat Anababa Tutum Ölçeği’nin gözlem altında tutma boyutuyla anlamlı bir pozitif ilişki olduğu görülmüştür. Genel olarak sonuçlar, çocuğun güvenli bağlanmasının özellikle annenin kabul/ilgi boyutundan etkilendiğini göstermektedir.

The purpose of the study was to explore the role of both the attachment and the parenting styles in child rearing process. The sample consisted of 180 children whose ages ranged from 6 to 11 and the children’s mothers. It was hypothesized that the secure attachment of the mothers would predict the dimension of high levels of maternal acceptance/involvement and low levels of strict control; and in return insecure attachment of mothers would predict the dimension of low levels of maternal acceptance/involvement and high levels of strict control. In addition, it was hypothesized that the dimension of high levels of maternal acceptance/involvement and low levels of strict control would predict the secure attachment of the child. The result of this study indicated that the secure attachment styles seemed to influence the maternal dimension. As expected securely attached mothers applied the dimension of high levels of maternal acceptance/involvement and low levels of strict control in child rearing process. Insecure attachment styles were found to differ at the dimension of acceptance/involvement. But at the dimension of strict control, high levels of maternal strict control were applied in all of the three insecure attachment styles. When the results of the study are generally considered, the attachment styles of mothers seemed to influence especially the dimension of strict control. However, in our study it was indicated that the maternal dimension seemed to influence the child’s secure attachment. As expected the mothers of securely attached children were found out to apply the dimension of high levels of maternal acceptance/involvement in child rearing process. There was no significant relationship between secure attachment of the child and the strictly controlling parenting style. But there seemed to be a positive significant relationship between the secure attachment of the child and the control/supervision dimensions of Parenting Attitude Scale. Findings generally demonstrated that the child’s secure attachment seemed to be influenced especially by the dimension of maternal acceptance/involvement.