5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ve 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu bağlamında iş yargısı

Abstract

İşçi ve işveren arasındaki hukuki ilişkinin temelini iş sözleşmeleri oluşturur. Özel hukuk sözleşmelerinde tarafların eşitliği sözleşme sürecinde söz konusuyken, iş sözleşmelerinde tarafların eşitliğinden bahsedilemez. Söz konusu eşitsizlik iş yargısının şekillenmesinde de etkili olmuş ve iş mahkemeleri bir uzmanlık mahkemesi olarak iş uyuşmazlıklarının yoğun olduğu çevrelerde kurulmuştur. Uzmanlık mahkemesi olan iş mahkemelerindeki görev, yetki ve yargılama prosedürü, genel mahkemelerden bazı yönleriyle ayrılmaktadır. İş uyuşmazlıklarında ilk başvurulacak Kanun 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'dur. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde ise genel hukuk yargısını düzenleyen kanun olan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na başvurulur. Bu iki kanun birbirini tamamlamaktadır. Ayrıca özel kanunlarda iş yargısıyla ilgili hükümlere yer verilirse bu kanun hükümleri uygulanmalıdır. 5521 sayılı Kanun günümüz iş yargısı ihtiyaçlarına cevap vermemektedir. Bu nedenle Adalet Bakanlığı İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı'nı yayımlamıştır. Henüz taslak halinde olan metin zorunlu arabuluculuk başta olmak üzere bazı yenilikler içermektedir. Fakat Taslak kendi içinde problemler de barındırmaktadır. Dolayısıyla metnin doktrinde tartışıldıktan sonra kanunlaşmalıdır.

Labour contracts form the basis of legal relationship between employee and employer. In terms of private law contracts, equality of the parties is in whole contracting process. But the absolute equality of parties cannot be mentioned in labour contracts. This inequality has been influential in shaping labour judgment, and labour courts are established as a special court in areas where labour disputes are intense. Duty, power and judicial procedure in the labour courts, which are specialist courts, are separated from the general courts in some respects. The first act to be applied in labour disputes is the Act No. 5521 on Labour Courts. In cases where there is no provision in this Act, the Act No. 6100 on Civil Procedure, which regulates general legal judgment, is applied. These two acts complete each other. In addition, if there are provisions on labour judgment in special acts, special act provisions must be applied. No. 5521 Labour Court Act does not respond to the needs of today's labour judiciary. For this reason, the Ministry of Justice has published the Draft Act on Labour Courts. The text, which is still drafted, contains some innovations, mainly mandatory mediation. However, since the draft contains problems in itself, it must be ensured that the text is discussed in the doctrine before it is legislated.