İlköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerine sınıf ve okul kuralları'nın hayat bilgisi dersi programı çerçevesinde drama tekniğiyle öğretiminin kalıcılığa etkisi

Abstract

Bu çalışma ilköğretim ikinci ve üçüncü sınıf öğrencilerine okul ve sınıf kurallarının hayat bilgisi dersi programı çerçevesinde drama tekniği ile öğretiminin öğrenmede kalıcılığa etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bunun yanı sıra, cinsiyet faktörünün, uygulama kapsamına alınan öğrencilerin ilköğretim okuluna başlamadan önce kreş, yuva veya anasınıfına gitmelerinin, annenin eğitim durumunun ve sınıf düzeylerinin drama tekniği ve düz anlatım yönteminin kullanıldığı sınıflardaki sınıf ve okul kurallarının öğretiminde kalıcı öğrenmeye etkisi de incelenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Hayat Bilgisi Dersi Programı çerçevesinde, hayat bilgisi programında belirtilen kazanımlara uygun olarak, konuyla ilgili yapılan diğer çalışmalardan da yararlanarak, araştırmacı tarafından hazırlanan Okul ve Sınıf Kuralları Gözlem Formu kullanılmıştır. Buna göre ön gözlem formu, son gözlem formu, tekrar gözlem formu uygulamalarını içeren araştırma, gözleme dayalı deneme modeline uygunluk göstermektedir. Ön gözlem sonrasında drama tekniği ile okul ve sınıf kurallarının öğretimine yönelik uygulamalar yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Bursa ili Osmangazi ilçesindeki ilköğretim okullarının ikinci ve üçüncü sınıfları oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini temsil edebilecek örneklemi, 2006–07 öğretim yılında Osmangazi ilçesi Fertur İlköğretim Okulu’nun 2/B, 2/E ve 3/B, 3/E şubelerinde öğrenim gören 56 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler istatistikî analizlerden yararlanılarak değerlendirilmiş ve sonuçlara ulaşılmıştır. Bu bağlamda öncelikli olarak öğrencilere uygulanan, cinsiyet alt gruplarının, ilköğretime başlamadan önce kreş, yuva veya anaokuluna gitme durumunun, anne ve babanın eğitim durumunun yol açtığı farklılaşmaları tespit etmek için, bağımsız örneklemlerde “t testi” istatistik tekniği ile analiz edilmiştir. Bununla birlikte kontrol ve deney gruplarının ön gözlem, son gözlem1 ve son gözlem2 formundan aldıkları puanlar arasındaki farkı bulmak amacıyla bağımlı örneklemlerde “t testi” tekniğinden yararlanılmıştır. v Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; Araştırmanın başlangıcında yapılan ön gözlem sonucu kontrol ve deney gruplarının okul ve sınıf kurallarını davranışa yansıtmaları bakımından birbirinden farklı olmadıkları, araştırma süreci içinde yapılan son gözlem1’de deney grubunda yer alan öğrencilerin ortalama gözlem puanlarının, kontrol grubundaki öğrencilerin ortalama puanlarından yüksek olduğu belirlenmiştir. Yine son gözlem1’den sonra okul ve sınıf kurallarının kalıcılığını belirlemek için yapılan son gözlem2 sonucunda deney grubundaki öğrencilerin ortalama puanlarının kontrol grubundaki öğrencilerden yüksek olduğu saptanmıştır. Buna göre öğretimin kalıcılığını arttırmada da dramanın etkili bir teknik olduğu ortaya çıkmaktadır. Okul öncesi eğitimi alan öğrencilerin öz gözlem formundan aldıkları puanların almayanlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Anne eğitim durumu lise olan öğrencilerin, anne eğitim durumu ortaokul olan öğrencilere göre okul ve sınıf kurallarını hayat bilgisi dersi ile öğretiminde hem ön gözlemde hem de son gözlem1 ve son gözlem2’de daha iyi davranışa dönüştürdükleri belirlenmiştir. Bu durum anne eğitim durumunun öğrenmede etkili olduğu sonucuna ulaşılmasını sağlamaktadır. Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin okul ve sınıf kurallarını drama tekniği ve düz anlatım yöntemi ile öğrenmeleriyle sınıf seviyeleri arasında anlamlı farklılaşmalar bulunamamıştır. Bu durum okul ve sınıf kurallarını uygulama açısından ilköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerinden aynı beklentiler içinde bulunulduğunu göstermektedir. Yapılan çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre cinsiyetler arasında anlamlı farklılaşmalar bulunamamıştır. Bu durum drama tekniği uygulanan deney grubunda ve geleneksel yöntemin uygulandığı kontrol grubunda da aynı şekilde olmuştur. Araştırma sonuçları ortaya koymaktadır ki; drama tekniği geleneksel yöntemlere oranla kalıcılığı arttırmada etkili bir tekniktir. Kontrol ve deney gruplarının son gözlem2’den aldıkları puanlar arasındaki farklılaşmalar bunu desteklemektedir.

This study aims to reveal the extent to which teaching elementary school second and third grade students classroom and school rules with drama technique within the framework of the knowledge of life course syllabus affects permanent learning and find how gender, going to a kindergarten before elementary school, educational levels and social classes of parents and teaching by drama technique affect permanent learning. The data collection instrument was the School and Classroom Rules Observation Form, which was prepared by the researcher considering the related literature and the acquisitions mentioned in the syllabus of the knowledge of life course. Including the implementation of a pre-observation form, a post-observation form and a replicated observation form, the study is compatible with the experimental model which is based on observation. After the pre-observation, drama technique was used in different ways to teach the school and classroom rules. The study population consists of the second and third grade students of the elementary schools in the town of Osmangazi of Bursa City. The sample comprised 56 students in the 2/B, 2/E and 3/B, 3/E classes in Fertur Elementary School in the academic year 2006-07. The data were evaluated using several statistical analyses to get the results. The prior analysis technique employed was the “t test” technique in independent samples to determine the differences caused by gender, going to a kindergarten before elementary education and educational levels of parents. The same technique was used in the dependent samples as well to find the differences between the scores the control and experimental groups had in the pre-observation, post-observation and replicated observation forms. According to the findings of the study, the control and experimental groups were not different from each other in the pre-observation phase in terms of behaving as stated in the school and classroom rules, but the average scores the experimental group students had in the post-observation phase were higher than those the students in the control group had. According to the replicated observation to determine the permanence vii of the adoption of the rules by the students, the average scores of the experimental group students were still higher than those of the control group students’, which shows that drama is an effective technique to make learning permanent. Another finding is that the pre-observation scores of the students who had received preschool education were higher than those of the students who had not. Compared to those with secondary school graduate parents, the students whose parents were high school graduates were found in all the three observation phases more likely to behave as stated in the rules taught in the knowledge of life courses with drama technique. This reports that educational levels of parents affect learning. There were no significant differences between the class levels and the school rules learnt with drama technique and direct presentation, which shows that second and third grade elementary school students are supposed to follow school and classroom rules in the same way. There were no significant differences also between the findings about gender. The results of the study suggest that drama is a more effective technique than the traditional ones in achieving the permanence of what is learnt. This is supported by the differences found between the scores the control and experimental groups had in the replicated observation phase.