Tarım topraklarında farklı derinliklerde eğim yönüne dik sürüm karıklarının laboratuvar koşullarında yüzey akış ve toprak kayıplarına etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, tarım topraklarında eğime dik yönde oluşturulan farklı derinliklerdeki sürüm karıklarının yüzey akış ve toprak kaybına olan etkisini belirlemektir. Laboratuvar koşullarında yürütülen bu çalışmada Bursa ili ve civarındaki eğimli tarım topraklarından 6 farklı yerden pulluk derinliğinden alınan ve 8 mm’ lik elekten geçirilmiş toprak örnekleri kullanılmıştır. Boyutları 50x100x15 cm ve eğimi %9 olan parsellere konulan toprak örneklerinde 0, 3, 6 ve 9 cm derinlikte olmak üzere 4 farklı sürüm karığı oluşturulmuş ve topraklar üzerine yapay yağmurlayıcı yardımıyla ortalama 60-65 mm/saat şiddetinde bir saat süre ile yapay yağış yağdırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre topraklarda farklı derinliklerde eğime dik yönde oluşturulan sürüm karıklarında karık derinliğinin artmasıyla meydana gelen yüzey akış ve toprak kaybının azaldığının ve genel olarak en etkili uygulamanın 9 cm karık derinliği olduğu bulunmuştur. Ayrıca toprak özellikleri ile farklı karık derinliklerinde meydana gelen yüzey akış ve toprak kaybı arasındaki ilişkide, önemli toprak özelliklerinin bünye, agregasyon yüzdesi, agregat stabilitesi ve organik madde olduğu saptanmıştır.

This research was aimed to determine the effects of different contour tillage furrow depths on runoff and soil loss of for agricultural soils. Soils were sampled at plough depth from slopes of six different locations surrounding of Bursa region and sieved with 8mm sieve, and then experiment was conducted under laboratory conditions. Soil samples were placed in 50x100x15 cm plots having a 9% slope, and then each plot had one of the four different 0, 3, 6 and 9 cm furrow depths and watered with rainfall intensity of 60-65 mm/h for a one-hour duration. According to the results of this research, runoff and soil loss rates were decreased as counter tillage furrow deepness increased, and the nine cm deep furrow was found to be the best among the counter tillage furrows. In addition, the relationships between soil properties and runoff and soil losses occurred at different furrow depths were found, most important soil properties were determined to be soil structure, percent aggregation, aggregate stability and soil organic matter.