Siyah alaca ırkı ineklerde vücut kondisyon skorunun döl verim parametrelerine etkisi

Abstract

Bu çalışma Siyah Alaca Irkı ineklerde, vücut kondisyon skorunun, ilk tohumlama aralığı (İTA), servis periyodu (SP), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS), buzağılama aralığı (BA) gibi seçilmiş döl verim parametreleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Vücut kondisyon skoru görsel olarak 5'lik skalada ve kuru dönem başlangıcı (VKSk), doğum (VKSd), laktasyonun 70., 140., 210., ve 280. (VKS70, VKS140, VKS210, VKS210, VKS280) günleri olmak üzere 6 dönemde aynı kişi tarafından değerlendirilmiştir. İTA, SP, GBTS gibi döl verimine ait veriler çalışılan işletmenin sürü yönetim kayıtlarından alınmıştır. BA ise birinci buzağılama ile ikincisi arasında geçen süre ile hesaplanmıştır. Takip eden VKS kontrol dönemleri arasındaki ilişki önemli bulunurken (P<0,01), VKSk ile VKS70 ve VKSk ile VKS140 arasındaki fark ile İTA arasındaki ilişki önemli bulunmuştur (P<0,05). Ayrıca tüm dönemler dikkate alınarak ortalama VKS kaybı değerlendirildiğinde bunun da İTA ve BA ile ilişkisinin önemi saptanmıştır (P<0,01, P<0,05). Kuru dönem, buzağılama ve laktasyonun ileri dönemlerindeki vücut kondisyon skorunun döl verim parametreleri ile istatistiksel olarak önemli bir ilişkisi bulunamazken, laktasyonun 70. günündeki vücut kondisyon skorunun İTA ve BA (P<0,01, P<0,05), 140 ve 210. günlerindeki vücut kondisyon skorunun ise İTA ile ilişkisinin önemi saptanmıştır (P<0,01, P<0,05). Belirlenen ilişkilerin etkilerine bakıldığında ise laktasyonun 70. ve 140. günlerindeki vücut kondisyon skorunun İTA üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur (P<0,05, P<0,01). Buna göre minimum İTA için belirtilen laktasyon dönemlerindeki en uygun VKS aralığı bu çalışma için sırasıyla 2,0< VKS70 ≤ 3,5 ve 2,0< VKS140 ≤ 3,75 olarak belirlenmiştir.Ayrıca üreme performansı üzerindeki olası negatif etkileri göz önüne alınarak, doğum sonrası minimum kondisyon kaybı için buzağılamadaki en uygun VKS aralığı ise 2,25≤ VKSd ≤ 3,25 olarak belirlenmiştir.

This study was conducted to investigate the effects of body condition score (BCS) on selected reproductive parameters such as days to first service (DFS), days open (DO), service per conception (SPC), calving interval (CI). Body condition score was assessed visiually in five scales and in six period included BCS at dry period, calving, days in milk (DIM) 70, 140, 210 and 280 (BCS70, BCS140, BCS210, BCS280) by same person. Information about reproductive parameters such as DFS, DO, SPC collected directly from herd's records. CI calculated with time elapsed from first calving to the second one. While relationship between following BCS assessment period were found important (P<0,01), relationship between difference of BCSd and BCS70with BCSd and BCS140 and DFS was found important (P<0,05). Also when average loses of BCS was assessed, was found it's relationship with DFS and CI. While relationship with dry period, calving and other assessed lactation periods and reproductive parameters couldn't find important statistically, was found important relationship with BCS70 and DFS, CI (P<0,01, P<0,05), BCS140 and BCS210 and DFS (P<0,01, P<0,05). When looked into effect of determined relationship, effect of BCS70 and BCS140 on DFS were found important (P<0,05, P<0,01). Acording to these results, optimum BCS interval has been determined respectively 2,0< VKS70 ≤ 3,5 and 2,0< VKS140 ≤ 3,75 for minimum DFS in this research and stated lactation periods. Also in considering the possible negative effects on reproductive performance ,optimum BCS interval in calving has been determined 2,25≤ VKSd ≤ 3,25 for minimum condition loss in postpartum.