Kural yönelimli ergenlerde kimlik gelişimi ile formal düşünce arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma kural yönelimli ergenlerde, kimlik gelişimiyle formal işlemsel düşünce arasındaki ilişkiyi saptamaya yönelik betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın örnek-lemi,15 ve 17 yaşlarındaki kız ve erkekler arasında tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilmiş 100 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada üç ayrı ölçme aracı kullanılarak 5 farklı puan elde edilmiştir. Bu puanlar arasındaki ilişkiler Pearson çarpım moment korelasyon katsayısı ile hesaplanmıştır. Buna göre eşit sayıda kız ve erkeklerden oluşan 15 ve 17 yaş ergenlerin öz otoriteryenizm skalası puanları ile Terazi Denge Testi puanları arasındaki ilişki olumsuz ve anlamlı bulunmuştur. Bu durum yaş ve cinsiyet özelliklerini gözönüne alarak her iki yaş ergenler içinde kural yönelimlilik özellikleriyle formal düşünce yetenekleri arasında anlamlı ve ters yönde bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Yani kural yönelimlilik özelliği arttıkça formal düşünce yeteneğinin azalacağı yada tersi olarak kural yönelimlilik özelliğinin azalmasıyla formal düşünce yeteneğinin artacağı şeklinde yorumlanabilir. Araştırmanın temel değişkenine paralel olarak; öz otoriteryenizm puanı ile Anne baba Tutum Envanteri Otoriterlik ölçeği puanları karşılaştırılmış buna göre aralarındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. Bu durum öz otoriteryenizm skalasının,kural yönelimlilik özelliğini düşünce boyutunda ölçtüğü varsayılarak Anne baba otoriter tutumlarının davranışsal boyutuyla çelişkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca araştırmada ortaya çıkan bulgular doğrultusunda anlamlı ilişkiler yordanmış buna göre 15 ve 17 yaş ergenlerin Terazi Denge Testi puanlarının 17 yaş ergenlerde daha farklı olduğu ortaya çıkmıştır.Bu formal düşünce yeteneğinin 17 yaş ergenlerde daha belirgin olduğu şeklinde yorumlanabilir. 15 ve 17 yaş kız ve erkek grubunda Baba otorite baskısının, 17 yaş erkeklerde daha fazla olduğu görülmüştür. Bunun dışında Anne otorite baskısının 17 yaş kız grubunda da aynı düzeyde baskın olduğu ortaya çıkmıştır. Anne otoriter baskısının kızlarda erkeklere göre daha çok hissedildiği, erkeklerde ise anne babanın her ikisinden gördüğü otoriter baskısını yoğun olarak yaşadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak; araştırmanın temel değişkeni olarak kural yönelimi il i ergenlerde kimlik gelişiminin formal düşünceyle yeteniğiyle olan ilişkisinin beklenti düzeyinde olduğu ortaya çıkmıştır.