Kamu harcamaları kapsamında kamu ihale sisteminin yolsuzluk suçları açısından değerlendirilmesi

Abstract

Kamu harcaması devletin kamusal ihtiyaçları karşılamak için başvurduğu bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Kamu harcamalarının doğru yöntemlerle etkin şekilde yapılması ise ekonomide verimliği artırmadan öte piyasayı düzenleyici etkileri başta olmak üzere birçok olumlu sonuca yol açacaktır. Kamu ihale sistemi, kamu harcamalarının rekabet, verimlilik gibi birçok ilke doğrultusunda yapılmasını amaçlayan bir harcama yöntemidir. Diğer yandan, kamunun gelir sağladığı, kiralama, satış, yap-işlet-devret yöntemlerine ilişkin ihaleler de kamu ihale sistemi içerisinde yer almaktadır. Yolsuzluk olgusu çok eski zamanlardan beri karşılaşılan ve bireysel çıkarların kamu çıkarlarının önüne geçmesine neden olan bir olgudur. Yolsuzluk suçları ise yolsuzluk olarak algılanan fiillerden kanuni yaptırıma bağlanarak, ilgili ceza kanunlarında suç olarak tanımlanan kısmına karşılık gelmektedir. Çalışmada kamu ihale sisteminin kamu harcamaları içerisindeki konumu ele alınmış, kamu ihale sisteminin hukuki altyapısı ile işleyişine yer verilmiştir. Ülkemizin uzun yıllardır süren üyelik hedefi doğrultusunda Avrupa Birliği mevzuatı ve üye ülkelerin örnek uygulamaları da bu bağlamda ele alınmıştır. Yolsuzluk suçları ve ortaya çıkma nedenleri teorik olarak ve mevzuatımız çerçevesinde irdelenmiştir. Kamu ihale sisteminin hukuki alt yapısında yapılması gereken değişiklikler ile uygulamadan kaynaklanan hatalar bu bilgiler çerçevesinde değerlendirilerek çözüm önerileri getirilmiştir. Özellikle kamu ihale sisteminde yer alan temel ilkelerin etkin olarak uygulamaya geçirilmesi halinde yolsuzlukların asgari seviyeye indirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Public expenditure is a means used by the state for meeting public needs. Effective realization of public expenditures with correct ways results in many positive effects, foremost of which is regulating market, as well as increasing effectiveness in economy. Public procurement system is an expending way aiming the public expenditures be done in accordance with some principles like rivalry and efficiency. Additionally, public procurement system also includes some other kinds of procurements like renting, sale and build-operate-transfer which are income for public sources. Corruption phenomenon has been existing for a very long time in history and individual interests avert public interests within corruption. Corruption crimes are the legal description of corruption behaviors and they are described in the relevant criminal codes requiring legal sanctions. In this study, the role of public procurement system in public expenditures will be reviewed and legal structure and implementation of the system will be displayed. In this context and accordance with Turkey?s longtime EU membership process, EU legal acquis and member states? best practices will be discussed. Corruption crimes and its reasons will be examined theoretically in the scope of national legislations. Needs of changing legal structure of public procurement system and implementation mistakes will be discussed and there will also be presented some recommendations regarding the solution within the context of presented information. Finally there will be concluded that corruption crimes can be minimized especially by the effective application of basic principles of public procurement system.