Bazı mevsimlik çiçeklerde boylanmanın kontrolü üzerine uniconazole ve gibberellik asit uygulamalarının etkileri

Abstract

Sera koşullarında yürütülen çalışmada, mevsimlik çiçeklerden Camgüzeli’nin (Impatiens walleriana L. ) ‘Accent Red’ ve Hercai menekşe’nin (Viola x wittrockiana) ‘Jack Pot F1’ çeşitlerinde boylanmanın kontrolüne yönelik olarak büyümeyi düzenleyici maddelerin etkileri araştırılmıştır. Her iki bitki türünde boylanmanın engellenmesi amacıyla Uniconazole (Sumagic)’ün 5, 10 ve 20 ppm’lik dozları camgüzeli bitkilerine 2-3 yapraklı, hercai menekşe bitkilerine 3-4 yapraklı aşamada iken püskürtülerek uygulanmıştır. Aşırı doz (40 ppm) olarak kullanılan Uniconazole’ün etkisini ortadan kaldırmaya yönelik olarak da GA3’ün, Camgüzeli’nde 10, 25 ve 50 ppm, Hercai menekşe’de 10 ve 25 ppm’lik dozları denenmiştir. Bitkilerde, uniconazole ve GA3 uygulamalarının etkilerinin belirlemek amacıyla, boylanma ve bitki kalitesine ilişkin ölçümler yapılmıştır. Uniconazole uygulamalarının hepsi, her iki bitki türünde de, bitkide boylanma parametresi olarak ele alınan bitki boyu, boğum sayısı ve boğum arası uzunluğunu azaltmıştır. Camgüzeli’nin uygulama yapılmayan bitkilerinde 18.44 cm olan bitki boyu ve 2.47 cm olan boğum arası uzunluğu 20 ppm uniconazole uygulamasında 4.52 cm bitki boyu ve 0.88 cm boğum arası uzunluğu şeklinde ölçülmüştür. Camgüzeli için 5 (10.47cm boy ve 1.46 cm boğum arası uzunluğu)ve 10 ppm’lik (6.02 cm boy ve 0.89 cm boğum arası uzunluğu) uygulamalar uygun dozlar olarak belirlenmiştir. Etkin bir boy kısalmasına rağmen 20 ppm’lik uygulama aşırı doz olarak kabul edilmiştir. Bitki boylarının 5 ppm’lik uygulamada 4.20 cm ve 10 ppm’lik uygulamada 3.29 cm olarak ölçüldüğü hercai menekşe bitkisi için de aynı dozlar etkili ve uygun bulunmuştur. Camgüzeli ve hercai menekşe bitkilerinde, boylanmanın kontrolünde önemli etkiye sahip olan 5 ve 10 ppm’lik uniconazole dozları, bitki kalitesi açısından incelenen parametrelerden gövde çapı, bitki çapı, sürgün sayısı, yan sürgün uzunluğu ve ana gövde üzerindeki yaprak sayılarında, alınan verilere bakıldığında, bitki kalitesinde artış sağlamışlardır. GA3 uygulamaları uniconazole’ün oluşturduğu bodurlaştırıcı etkiyi kırmak suretiyle her iki bitki türünde de bitki boylarının uzamasını sağlamıştır. Camgüzeli bitkilerinde 10 ve 25 ppm’lik uygulamalar etkili bir boylanma ve kaliteli bir bitki gelişimi sağlarken 50 ppm doz’un büyümeyi fazla artırdığı saptanmıştır. Hercai menekşe bitkilerinde de kullanılan 10 ve 25 ppm’lik uygulamalar boylanmayı teşvik etmekle birlikte, bitki boyundaki fazla uzamaya sebep olmaları nedeniyle aşırı etki göstermişlerdir.

This research was conducted in greenhouse condiditions and the effects of plant growth regulators on height control of Impatiens (Impatiens walleriana L. ) ‘Accent Red’ and Pansy (Viola x wittrockiana) ‘Jack Pot F1’ were investigated. In order control plant height, both species were sprayed (stage of 2-3 foliage in impatiens, stage of 3-4 foliage in pansy) with 5, 10 and 20 ppm concentrations of uniconazole. Impatiens was sprayed with 10, 25 and 50 ppm of GA3 and Pansy was sprayed with 10 and 25 ppm doses of GA3 to reduce the over dose effects of uniconazole (40 ppm). In order to determine effects of uniconazole and GA3 treatment, plant height and plant quality parameters were recorded. All concentrations of uniconazole applications decreased the pant height, number of node and length of internodes in both species. Twenty ppm uniconazole application to Impatiens decreased the plant height from 18.44 cm to 4.52 cm and internode length from 2.47 cm to 0.88 cm. Five ppm ( 10.47 cm plant height and 1.46 cm internode lenght) and 10 ppm ( 6.02 cm plant height and 0.89 cm internode lenght) were found to be suitable uniconazole concentrations for Impatiens. Although 20 ppm uniconazole concentration was effectively decreased the plant height, this was considered overdose. The same concentrations of uniconazole (5 and 10 ppm) were also found to be effective and suitable dose for Pansy. Five and 10 ppm concentrations of uniconazole which were very effective on plant quality parameters (stem diameter, plant diameter, shoot number, axillary shoot length and leaf number of main stem) also increased plant quality in Impatiens and Pansy. GA3 treatments brake down dwarfing effects of uniconazole and increased plant height in both species. Ten and 25 ppm GA3 concentrations effectively recovered the plant height and plant quality on Impatiens. But 50 ppm dose increased plant growth too much. Although 10 and 25 ppm GA3 concentrations increased plant height in Pansy, these doses were considered overdose since they were increased plant hieht too much.