Türkiye’de zeytin pazarlama yapısı: Pazarlama marjının ekonometrik analizi

Abstract

Zeytin üretimi Türkiye'de tarım sektörünün en önemli faaliyetlerden biridir. Türkiye'de zeytin üretimi 400 bin çiftçi ailesinin geçim kaynağını oluşturmaktadır. Ayrıca zeytin 8-10 bin kişinin gelir elde ettiği ticari bir üründür. Bu nedenle ekonomiyi etkileyen ürünlerin başında gelmektedir. Bu çalışmada, zeytin üretimini ve pazarlamasını etkileyen bir faktör olarak pazarlama marjı analiz edilmiştir. 2000-2013 yıllarına ait üretici ve tüketici aylık fiyat verilerini kullanarak zaman serileri pazarlama marjları Lee ve Strazicich birim kök testi ile analiz edilmiştir. Yapılan ekonometrik analiz sonucunda 2006 ve 2007 yıllarında yapısal kırılmalar olduğu tespit edilmiştir. Bu yıllarda Türkiye'de büyük kuraklık yaşanmıştır. Araştırmada zeytin pazarlama marjının artma eğiliminde olduğu ortaya çıkmıştır.

Olive production is one of the most important activities of the agricultural sector in Turkey. Livelihoods of 400 thousand farming families in Turkey are olive production. Further olive is a commercial product which earned income by 8-10 thousand people. One of other factors that affects the economy is the structure of olive marketing. This study analyzed the marketing margin as a factor affecting the production and marketing of olives. Marketing margins of the time series was analyzed by Lee and Strazicich’s unit root test using producer and consumer price data in the period 2000- 2013. In econometric analysis results show two significant breaks found in 2007 and 2006. During these years there had been major droughts in Turkey. The olive marketing margin tend to increase year after year.