Bazı 3, 5-disubstitue -1, 2, 4-oksadiazol bileşiklerinin sentezi ve sitotoksik aktivitelerinin incelenmesi

Abstract

1,2,4-oksadiazol halkası içeren organik bileşikler geniş spektrumlu biyolojik aktivite göstermeleri açısından heterohalkalı bileşikler içerisinde önemli bir yere sahiptir. Biyolojik aktivitelerinin çeşitliliği ve uygulama alanlarının artması, organik kimyacıları bu bileşiklerin yeni türevlerinin en etkin ve kısa yoldan sentezine yönlendirmiştir.Bu çalışmada, biyolojik aktivite göstermesi beklenen, aynı zamanda yeni heterohalkalı bileşiklerin sentezinde öncü olabilecek bazı 3,5-disubstitue-1,2,4-oksadiazol bileşiklerinin sentezi ve sitotoksik aktivitelerinin belirlenmesi hedeflenmiştir.İlk olarak, N-substitue olmayan amidoksimler ile klorasetil klorürün reaksiyonundan 5-klorometil-3-aril-1,2,4-oksadiazol bileşikleri iyi verimlerle sentezlenmiştir. Aynı reaksiyon mikrodalga ile de gerçekleştirilmiş ve çok kısa sürelerde iyi verimlerle bu bileşiklerin sentezi gerçekleştirilmiştir.5-klorometil- 3-aril- 1,2,4-oksadiazol bileşiklerinin çeşitli aminlerle reaksiyonundan 5-alkilaminometil-3-aril-1,2,4-oksadiazol bileşikleri sentezlenmiştir.N-substitue olmayan amidoksimlerin, metil fenilglioksilat ile çözücüsüz ortamda ısıtılmasıyla 5-benzoil-3-aril-1,2,4-oksadiazol bileşikleri orta verimlerle elde edilmiştir.Ayrıca , amidoksimler ile furoil klorür'ün toluen içerisinde ısıtılmasıyla iyi verimlerle 5-(furan-2-il)-3-aril-1,2,4-oksadiazol bileşikleri sentezlenmiştir.Aynı reaksiyon mikrodalga ile de gerçekleştirilerek kısa sürede iyi verimlerle bileşikler elde edilmiştir.Sentezlenen bileşiklerin yapıları spektroskopik ve analitik yöntemler kullanılarak aydınlatılmıştır.Sentezlenen bazı bileşiklerin insan meme kanseri hücre soyları, MCF-7 ve MDA-MB-231 üzerine sitotoksik aktiviteleri MTT canlılık testi ile analiz edilmiştir. Bileşikler içerisinde 5-klorometil-3-(3,4-dimetoksifenil)-1,2,4-oksadiazol bileşiğinin her iki kanser hücresinde de çok düşük dozlarda sitotoksik aktiviteye sahip olduğu belirlenmiştir.

1,2,4-Oxadiazoles are important heterocycles due to their wide range of biological activities. In recent years there has been a growing interest in efficiency and short synthesis of these compounds as well as their application areas.In the framework of our research, we investigated the potential biological active 3,5,-disubstituted-1,2,4-oxadiazole analogues, their synthesis and cytotoxic activities.The reactions of non-N-substituted amidoximes and chloroacetyl chloride, gave 3-aryl-5-chloromethyl-1,2,4-oxadiazoles with good yields. The same reactions were carried out under microwave irradiation as well and the products were obtained with good yields and short reaction times.5-Alkylaminomethyl-3-aryl-1,2,4-oxadiazole compounds were synthesized from the reactions of 3-aryl-5-chloromethyl-1,2,4-oxadiazole and various amines.Solvent free reactions of non-N-substituted amidoximes and methylphenyl glyoxilate gave 3-aryl-5-benzoyl-1,2,4-oxadiazoles in modarete yields.In addition, the reactions of amidoximes and furoyl chloride in refluxing toluene gave 5-(furan-2-yl)-3-aryl-1,2,4-oxadiazoles. The same reactions, carried out under microwave irradiation and compounds, were obtained with good yields in short period of time.The structures of the synthesized compounds were elucidated by spectroscopic and analytical methods.Some of the synthesized compounds, were tested for their cytotoxic activity on MCF-7 and MDA-MB-231 (the human breast cancer cell lines) with the MTT viability test. The compounds of 5-chloromethyl-3-(3,4-dimethoxyphenyl)-1,2,4-oxadiazole exhibit cytotoxic activity on each cancer cell lines.