Gürültüsü az konstrüksiyonlar

Abstract

Günümüzün mühendisliği "Bilgi Yoğun Mühendislik~Knowledge Intensive Engineering" olarak tanımlanabilir. Konstrüktör, konstrüksiyon süreci boyunca bir çok özel alana yayılmış "bilgi"ye ihtiyaç duyar. Bu çalışmada, konstrüktörü gürültüsü az konstrüksiyon işlevinde destekleyecek bilgi tabanlı bir sistem oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde; Metodik Konstrüksiyon yaklaşımı hakkında temel bilgiler ve metodik konstrüksiyon işlevinin içerisine gürültüsü az konstrüksiyonun nasıl katılabileceğini içeren bir bölüm yer almaktadır. Bu bölüm hazırlanırken; konstrüksiyon bilimi alanında temel eserler sayılan, Prof. Hubka, Prof. Rodenacker, Prof. Roth, Prof. Roller, Prof. Pahl ve Prof. Beitz'a ait eserlerden, Prof. Dr.-Ing. Fatih C. Babalık' m "Makine Elemanları ve Konstrüksiyon Örnekleri - Cilt 1" adlı kitabından ve Braunschweig Teknik Üniversitesi Konstrüksiyon Bilimi, Hassas Cihazlar ve Makine Elemanları Enstitüsü yöneticisi Prof. Dr.-Ing. HJ. Franke'nin Metodik Konstrüksiyon ders notlarından yararlanılmıştır. Ayrıca Clausthal Teknik Üniversitesi Makine Enstitüsü yöneticisi Prof. Dr.-Ing. P.Dietz'in Gürültüsü Az Makine Konstrüksiyonu ders notlan da bu bölümün oluşturulmasında büyük fayda sağlamıştır. Giriş bölümünün devamında, temel ses ve akustik bilgisi, gürültü kavramı, gürültünün zararları, ses ölçme teknikleri ve makinelerde ses ölçümleri hakkında bilgiler verilmiştir. Bu konulardaki daha detaylı bilgiler bilgi bankasının içeriğinde yer almaktadır. Sonraki aşamada; makinelerdeki ses kaynaklan ve ortaya çıkan sesin azaltılması için yapılabilecekler, örnekler ve metodik bir yaklaşım kullanılarak sunulmuştur. Bu bölümde vurgulanan metodik yaklaşım, aynı zamanda hazırlanan bilgi sisteminin elemanlannın elde edilmesinde ve sunulmasında da temel alınmıştır. Bu yaklaşımla konstrüktör, amaçlanan gürültüsü az konstrüksiyona daha kolay ulaşabilir. Yapılan çalışmanın anlatıldığı bölümde de gürültüsü az konstrüksiyon bilgi sistemine duyulan ihtiyaç, bilgi sisteminin kurulmasındaki mantık, çözüm aramanın ve çözüme ulaşmanın nasıl yapılacağı, bulunan çözümlerin nasıl kullanılacağı ve bilgi bankasının içeriği hakkındaki bilgiler sunulmuştur. Ardından tez kapsamında yapılan örnek gürültüsü az konstrüksiyon çalışmaları açıklanmış, deney sonuçlan irdelenmiştir. Oluşturulan bilgi sistemi ve doktora tezinin aynı zamanda internette de yayınlanması planlandığı için tüm sunuların tasarımı web ortamına uygun olarak yapılmıştır. Uygulama henüz ilk aşamada olduğu için; bu şekilde kullanıma sunulması ve ardından alınacak eleştiri ve değerlendimıeler, projenin gelecekteki gelişimi için faydalı olacaktır. Son bölümde de gürültüsü az konstrüksiyon alanında gelecekte yapılabilecek araştırma çalışmaları ve projeye yapılabilecek ekler üzerinde durulmuştur.

Die Ingenieurwesenschaft wird heute als "eine wissens-dichte-Wissenschaft ~Knowledge Intensive Engineering" bezeichnet. Der Konstrukteur braucht wahrend seiner konstruktiven Tâtigkeit einem sehr speziellen Feld zugehörendes Wissen. In der vorgelegten Arbeit wird ein wissensbasiertes System vorgestellt, welches den Ingenieur bei der lârmarmen Konstruktion unterstützt soli. Im ersten Kapitel der vorgelegten Arbeit wurde die Grundkenntnisse der methodischen Konstruktion gegeben und wie die lârmarme Konstruktion innerhalb der Methodischen Konstruktionslehre behandelt wird, wurde kurz diskutiert. Bei der Bearbeitung dieses Kapitels habe ich von den Buch "Makine Elemanları ve Konstrüksiyon örnekleri = Maschinenelemente und Konstruktionsbeispiele", welches von meinem Lehrer Prof.Dr.-Ing. Fatih C. Babalık verfasst wurde und von der Arbeiten und Vorlesungsumdrucken von Prof.Dr.-Ing. H. J. Franke, TU Braunschweig, wo ich ein Semesterlang als wissenschaftlichen Mitarbeiter tâtig war, gebraucht gemacht. Ausserdem haben die Arbeiten von Prof.Dr.-Ing. P. Dietz TU Clausthal viel geholfen. Das zweite Kapitel enthâlt die Grundkenntnisse der Akustik. Es wurde Lârmbegrirt, von den Larm verursachte Schaden und akustische Mefitechnik und Schallmessung an Maschinen erklârt. Die detaillierten Angaben sind in der ausgearbeiteten Datenbank enthalten. im dritten Kapitel wurden Schallquellen in den Maschinen und die MaBnahmen zur Lârmminderung mit Beispiele in Form eüıer methodischen Theorie erzahlt. Durch die empfohlene Methode kann der Konstrukteur zu seinem Ziel "lârmarm Konstruieren" leichter gelangen. Der Bedarf an Datenbank für lârmarme Konstruktionen, die Aufbaulogik der Datenbank, wie und auf welchen Wege die Lösung gefunden wird, wie die Lösung angewendet wird und Inhalt der Datenbank, wurden im vierten Kapitel behandelt. Da die Anwendung noch in der Anfangsphase steht, können die Kritik und Erfahrung der Anwender zur Verbesserung und Erweiterung der Datenbank benutzt werden. Es wurde einige Versuche durchgeflihrt, urn die Anwendbarkeit der vorgeschlagene Methode sowie die der Datenbank zu zeigen. Die Versuchsdurchfuhrung und die Ergebnisse sind im fiinften Kapitel enthalten. SchlieBlich wurde im letzten Kapitel auf die eventuellen zukiinftigen Arbeiten hingewiesen.