İşletme yönetimi açısından elektronik iş kavramı ve bir uygulama

Abstract

Elektronik İş kavramı 1980'li yılların ortalarından beri yaygın hale gelmiş bir kavramdır. Elektronik iş kavramının oluşmasının geçmişi, sayısal teknolojinin doğuşu kabul edebileceğimiz tranzistorun keşfine kadar uzanır. Mikroelektronik, sayısal sistem tasarımı ve üretimi, haberleşme, bilgi işlem ve yazılım teknolojilerinin hızlı gelişimi ve sinerjisi ile elektronik iş kavramı ortaya çıkmıştır. Elektronik iş, yalnızca iş süreçlerinin elektronik ve enformasyon teknolojilerini kullanarak eskiden olduğu şekilde yapmak demek değildir. Elektronik iş anlayışı, iş süreçlerini elektronik ve enformasyon teknolojileri ortamına taşımanın ötesinde iş anlayışını, iş süreçlerini, iş yapış şeklini tamamen değiştirmiş ve iş kültürünü yeniden tanımlamıştır. Bu devrim niteliğindeki değişikliklerin sonucunda işletmeler misyon ve vizyonlarını yeniden tanımlamak, stratejilerini gözden geçirerek köklü değişiklikler yapmak zorundadırlar. Elektronik iş ve ortaya koyduğu yeni ekonomik düzende bilgiye, iş yapış tekniklerine ulaşmak kolaylaşmıştır. İşletmelerin girdilerini temin ettikleri kaynaklar çeşitlenmiştir. Bu da şeffaflaşma ve ucuzluğu beraberinde getirmektedir. Rekabet artmakta, artan rekabet ortamında var olmak için yeni ve etkin stratejilerin geliştirilmesi gerekmektedir. Fiyatlandırma, işlemlerin internet üzerinden yapılmaya başlamasıyla birlikte çok kritik bir pazarlama faktörü haline gelmiş bulunmaktadır. İşletmelerin esnek olmaları zorunluluk haline gelmiştir. Optimum büyüklükte çalışmayı başaramayan işletmeler pazardan silinme tehlikesiyle karşı karşıyadırlar. Elektronik iş ortamı, sadece tehlike ve dezavantajlar getirmemektedir. Eski ekonomik sistemde küresel pazarlara ulaşmada büyük zorluklarla karşılaşan küçük ve orta büyüklükte işletmeler başta olmak üzere bir çok işletmeye fırsatlar da sunmaktadır. İnternet ortamında eski ekonomi ürünlerinin ticareti yapılabildiği gibi, sanal ürünler de pazarlanmaya başlanmıştır. Bu ürünlerin ticaret hacmi günden güne artmaktadır. Elektronik işin yaygınlaşması, internetin yaygınlaşmasıyla doğru orantılıdır. Kuzey Amerika, Batı Avrupa ve Japonya internetin ve elektronik işin en yaygın olduğu bölgelerdir. Özellikle gençlerin bilgisayara ve internete meraklı olmaları nedeniyle genç kuşakların elektronik iş ortamına adaptasyonları kolay olmaktadır. Yeni ekonomide insan kaynakları önemli bir faktördür. İnsanların kendilerini sürekli olarak güncellemeleri zorunludur. İşletmelerin organizasyon yapılarının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Burada göz önünde bulundurulan kriter, öğrenen organizasyon yapısının kurulmasıdır. İşletmelerin sürekliliğinin sağlanmasında bu özelliğin hayati önemi bulunmaktadır. İş yaşamını değiştirerek yeni bir çağı açan elektronik iş devrimi, dinamik, esnek ve pazar odaklı işletmelere büyük fırsatlar sunmaktadır. Bu çağın dışında kalan işletmeler ise uzun vadede pazar kaybı ve yok olmayla karşı karşıya kalacaklardır. Bu gerçeğin tüm işletmelerce anlaşılması ve gerekli önlemlerin zaman kaybetmeden alınması gerekmektedir. Bu tez çalışmasında yazılı ve internet ortamındaki kaynaklar taranarak elektronik iş konusu incelenmiştir. Konunun incelenmesinin ardından gerçekte olmayan farazi bir anonim şirkete ait bir internet sitesinin oluşturulduğu bir uygulama yapılarak ekler kısmında bu uygulamaya yer verilmiştir. Yapılan uygulama, gerek gerçek bir işletmeye ait olmaması, gerekse maddi zorluklar nedeniyle internet ortamına açılmamış; bununla birlikte bir intranet ortamında çalıştırılmıştır. Alınan çıktılar ekler bölümünde yer almaktadır. Tez çalışmasında, kütüphane olanaklarının yetersiz oluşundan dolayı konuya ilişkin yeterli yazılı kaynak bulunamayışı, internet ortamındaki kaynakların kullanımının ise ücrete tabi olması ve serbest kaynakların az oluşu karşılaşılan başlıca zorluklardır.

Electronic Business is a concept that has become popular since mid 80s. The history of the Electronic Business concept goes back to the invention of transistor in the mid 1950s, and the invention of the transistor can be accepted the beginning of the digital technology. The rapid improvement and the synergy of microelectronics, digital system design and manufacturing, telecommunications, data processing and software technologies have yielded electronic business concept. Electronic business is not only performing the business processes utilising the electronic and information technologies. Electronic business not only transfers the business processes to electronics and information technology platforms, but also changed the business understanding, business processes, the way of doing business and re-defined the business culture. After these revolutionary changes, enterprises had to re-define their mission and vision, and make important changes on their strategies. It became easier to reach information and business techniques in the new economy system created by electronic business. The number of the suppliers for the enterprises increased. This situation leads to inexpensiveness and transparency. The competition between the enterprises increases and the companies must develop new and effective strategies to survive in this environment. Since the business activities are done on the internet, pricing becomes a very important marketing factor. The enterprises must be flexible. Those enterprises which are not working in optimum scale have the vital risk of vanishing in the market. Electronic business media not only means danger and disadvantages for the enterprise. It also provides opportunities for the companies that have difficulties to reach global markets; especially the small and medium size enterprises. On the internet, it is possible to buy and sell both old and new economy products. The sales volume of the new economy products are continuously increasing. There exists a direct connection between the penetration of internet and the electronic business. North America, Western Europe and Japan are the areas on which internet and electronic business penetration is highest. Since the internet and computer tendency of the young generation is better than the others, their adaptationto electronic business applications is easy. Human resource is an important factor in the new economy. Each person must be updated either by himself or by the company he works for. The organization of the companies must be rearranged. The criterion is to reach a self-learning organization. This feature has a vital importance for the enterprises who wants to survive. Electronic business revolution has started a new era by changing the business life; and offers great opportunities to companies which are dynamic, flexible and market oriented. Those companies that are insufficient to perform the necessities of this new era shall loose their market shares and shall face the danger of vanishing. This fact must be understood by all enterprises and the necessary measures must be taken as early as possible. In this thesis, inscribed and internet documents are searched and the electronic business subject is studied. After a documentary study, an internet web site for a hypothetical company which doesn't exist in real life was constructed. The printouts of the web site pages are enclosed in the appendix. The web site could not be hosted by an internet service provider since the company is hypothetical and the lack of money. However, this site was hosted by an intranet media and the printouts of the pages are taken. Printouts are in the appendix section. The major difficulties are the lack of documents in the libraries about the subject, and the insufficient number of free documents in the internet.