Meydanların kentsel yaşama katkısı üzerine bir inceleme: Bursa örneği

Abstract

İnsanların kullanmayı keşfettiği ilk kentsel mekan olarak tanımlanan meydanlar, tarihselsüreçte kentlerde farklı işlevler taşımış ve kentsel yaşamın önemli bir parçası olmuştur.Kentlerin yaşanabilir olması için, yaşayanların fiziksel, sosyal ve ekonomik gereksinimlerinikarşılayabilmesi gerekir. Yaşanabilir kentler, insanların birbirleriyle ilişki kurmasına olanaktanıyan, barınma, çalışma, ulaşım, dinlenme, eğlence gibi temel işlevlerin konfor koşullarıiçinde gerçekleşmesini sağlayan ortamlardır. Bu açıdan, kentsel yaşamının önemli bir öğesiolarak meydanlar, nitelikli yaşam alanları sunarak kullanıcıların beklentilerine cevapverebilmelidir.Tezin giriş bölümünde, çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmıştır.Çalışmanın amacı, kentsel yaşama katkı sağlayan meydanlara sahip olabilmek içindeğerlendirilmesi gerekli olan faktörleri belirlemektir. Kullanılan yöntem, literatür araştırması,basit gözlem ve ankettir. kinci bölümde, kentsel mekanlar ve meydan kavramı açıklandıktansonra meydanların sağladığı katkılar araştırılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde, tarihsel süreçiçindeki gelişim araştırılmış, meydanların ait olduğu dönemin yapısına bağlı olarak şekillendiğive farklı kullanım olanakları sunduğu görülmüş, farklı dönemlere ait örnekler mekansal özellik,etki ve kullanım açısından incelenerek değerlendirilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde,doğal, fiziksel, sosyal ve ekonomik açılardan değerlendirme yapılarak, meydanların niteliğinietkileyen özellikler araştırılmıştır. Alan çalışması bölümünde ise, Bursa'da kent meydanı olaraktanımlanabilen Orhangazi Meydanı ve Ahmet Taner Kışlalı Meydanı ele alınmış, iki çalışmaalanı, tarihsel süreç içindeki gelişim, doğal, fiziksel, sosyal ve ekonomik faktörlere ilişkinanalizler, kullanıcı yoğunluğu ve profilinin belirlenmesi, kullanıcı görüşlerinindeğerlendirilmesi kapsamında incelenmiştir. Çalışma sonuçları ve öneriler bölümünde, anket veanalizlerin sonuçlarına göre, çalışma alanlarının yeterli ve yetersiz yönleri belirlenmiş, bualanlarda yapılabilecek düzenlemelerde ve farklı tasarımlarda kullanılmak üzere önerileroluşturulmuştur. Çalışma sonucunda, iki meydanın Bursa'da belirli bir kullanıma sahip olduğu,ancak kullanıcıların gereksinimlerini tam olarak karşılamadığı görülmüştür. Kullanıcıgörüşlerinin katkısıyla oluşturulan öneriler dikkate alındığı takdirde, Orhangazi ve Ahmet TanerKışlalı Meydanları kentsel yaşama daha fazla katkı sağlayabilecektir.

Squares are defined as the first urban spaces that were used by people. They had variousfunctions in the course of history and became an important part of urban life. If cities are to belivable places, then they should meet the physical, social and economic requirements of citizens.Livable cities foster human relations. Also, they provide suitable conditions in urban life forbasic functions, such as housing, work, transportation, recreation, entertainment, to be carriedout in a comfortable manner. Thus, as an important element of urban life, squares must meet theexpectations of users by providing qualified spaces for people.In the introduction of the thesis, the aim, content and method of the study are explained.The aim of the study is to determine the factors which should be considered for creating squaresthat contribute to urban life. The method of study is survey of written sources, simpleobservation and questionnaires. In the second part, concepts of urban life and square areexplained, and then the contribution of squares ise analyzed. In the third part of the thesis,historical development of squares is discussed. It has been found out that squares providedifferent utilisation possibities and that they are shaped according to the characteristic of theperiod to which they belong. Samples of different periods are examined in this part andevaluated in terms of their spatial characteristic, effects and use. In the fourth part of the study,natural, physical, social and economic aspects are evaluated and the characteristics which affectthe quality of squares are searched. In the case study chapter, Orhangazi Square and AhmetTaner Kışlalı Square which can be defined as urban squares in Bursa, are analyzed. Bothsquares are investigated with regard to their historical development. Natural, physical, socialand economic factors are analysed, intensity and profile of users are determined, and opinions ofusers are evaluated. In the conclusion and recommendations chapter, sufficient and insufficientaspects of the squares are determined according to the results of questionnaries and analysis;followed by recommendations that can be used in the arrangement and design of these squares.As a result of this study, it has been found out that both squares are used to a certain extent inBursa, but that they do not meet the requirements of users perfectly. If the recommendationsprepared as a result of the contribution of users? opinions are seriously considered, thenOrhangazi and Ahmet Taner Kışlalı Squares may contribute much more to urban life in Bursa.