Arazi toplulaştırma planlama çalışmalarında uzaktan algılama tekniklerinden yararlanma olanakları

Abstract

Birçok ülkede tarım alanlarında, üretim ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi, böylelikle verimin arttırılması, buna bağlı olarak ürün alma sürekliliğinin sağlanması amacıyla arazi toplulaştırma çalışmaları yürütülmektedir. Arazi toplulaştırma projelerinin kısa zamanda hayata geçirilebilmesi, planlama çalışmaları aşamasında gerekli olan verilerin, kısa sürede ve doğru bir biçimde elde edilmesine ve değerlendirilmesine bağlıdır. Günümüzde hızla gelişen teknolojiye paralel olarak gelişen coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama teknolojilerinin beraber kullanılması sonucu, gerekli olan planlama verilerine kısa sürede ulaşmak mümkündür. Arazi toplulaştırma çalışmalarında kullanılacak yüksek yersel çözünürlüğe sahip uydu görüntüleriyle uzaktan algılama tekniği, geniş alanlar hakkında objektif ve geleneksel yöntemlere göre daha düşük maliyetle veri elde etme olanağı sağlamaktadır. Bu bağlamda, geniş alanlar kaplayan uydu görüntülerinin kullanıldığı uzaktan algılama tekniği, özellikle havza bazında uygulanacak olan arazi toplulaştırma projelerinde kullanımı daha ekonomik ve etkin olacaktır. Bu çalışmada, arazi toplulaştırması çalışmalarının önemli aşamalarından birini oluşturan planlama çalışmalarının yürütülmesinde gereksinim duyulan planlama verilerinin, uzaktan algılama teknikleriyle elde edilebilirliği araştırılmıştır. Çalışma, Bursa-Karacabey İlçesi, Eskisarıbey - Yenisarıbey - Ortasarıbey ve Sazlıca köylerinde yürütülmüş ve örnek alam kapsayan 06.08.1998 tarihli Landsat 5 TM uydu görüntüsü kullanılmıştır. Planlama verilerinin uydu görüntüsü üzerinde belirlenebilmesi için ERDAS-Imagine görüntü işleme programında gözle yorumlama, kontrollü sınıflandırma ve kontrolsüz sınıflandırma yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, örnek olarak alınan alanın arazi kullanım durumu, doğal kaynaklan, yerleşim yerleri tespit edilebilmiştir. Buna karşın yol, sulama-drenaj sistemi ve arazi parçalılığı gibi planlama bilgileri, kullanılan uydu görüntüsünün yersel çözünürlüğünün düşük olmasından dolayı; sorunlu alanlar ile toprak etüd haritası ise yeterli arazi çalışması yapılamadığından elde edilememiştir.

Land consolidation studies are being carried out in most country of the world for increase productivity and provide substainable production. Putting into practice of land consolidation projects as soon as possible is depend on the collecting and processing the data required for planning stage in a short time and properly. Nowadays, as a result of rapid technological developments, GIS and remote sensing technologies can be used along with. Thus, it is possible to obtain required planning data in a shorter time. Using remote sensing techniques including the satellite image with high spatial resolution in land consolidation studies made objective and cost efficient data about large areas to be obtained in comparison to traditional methods. In this context, use of remote sensing with satellite images covering large areas in basin scale land consolidation studies will be most economic and efficient method. In this study, it is tried to find out whether planning data required in planning studies which is one of most important phase of land consolidation studies can be obtained using remote sensing techniques. Study were carried out in Eskisanbey, Yenisanbey, Ortasanbey and Sazlıca village of Bursa-Karacabey district and Landsat 5 TM satellite image in 06.08.1998 was used to carry out the study. To find out the planning data from satellite image, supervised and unsupervised classification and interpretation methods were used in ERDAS-Imagine software. As a result of this study, land use pattern, natural resources and settlement areas were determined. However, because of low spatial resolution of used sattelite image, planning data such as road, irrigation-drainage systems and lots distribution could not be obtained. Additionally, due to lack of sufficient field studies problematic areas and soil survey map also could not be obtained.