Katekolaminlerin bazı metal iyonlarına koordinasyonun incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, katekolamin türevlerinden dopamin, adrenalin ve noradrenalin ligandlarımn (+3) değerli metal iyonlarından başta Al(ni) iyonu olmak üzere Sc(IH), Y(III) ve La(III) iyonlarına olan ilgisi araştırılmıştır. A1(III) iyonunun dopamin, adrenalin ve noradrenalin ile oluşturdukları koordinasyon bileşiklerinin kararlılık sabitlerini belirlemek amacıyla 25°C'de ve 0.1 M NaC104 iyonik ortamında potansiyometrik yöntem uygulandı. Spektroskopik yöntem ile A1(III) iyonunun katekolaminler ile M(HL)2+, M(HL)2+ ve M(HL)3 türünde koordinasyon bileşiklerinin oluştuğu belirlendi ve potansiyometrik titrasyon verilerinden kararlılık sabitleri hesaplandı. Daha sonra Sc(III) iyonunun dopamin, adrenalin ve noradrenalin ile oluşturduğu koordinasyon bileşiklerinin kararlılık sabitleri de 25°C'de ve 0.1 M NaC104 iyonik ortamında potansiyometrik yöntem ile araştırılmıştır. Ayrıca spektroskopik yöntem ile M(HL)2+ ve M(HL)(H2L)2+ türünde koordinasyon bileşiklerinin oluştuğu belirlenmiş ve potansiyometrik titrasyon verilerinden kararlılık sabitleri hesaplanmıştır. Y(IT1) iyonu da Sc(III) iyonu ile benzer davranış göstermiş olup M(HL)2+ ve M(HL)(H2L)2+ türünde koordinasyon bileşikleri oluşturduğu saptanmıştır. Y(III) iyonunun da dopamin, adrenalin ve noradrenalin ile oluşturduğu M(HL)2+ ve M(HL)(H2L)2+ türünde koordinasyon bileşiklerinin kararlılık sabitleri 25°C'de ve 0.1 M NaC104 iyonik ortamında potansiyometrik yöntem ile belirlenmiştir. La(III) iyonunun ise sadece M(HL)2+ türünde koordinasyon bileşiği oluşturduğu potansiyometrik verilerden belirlenmiş ve kararlılık sabitleri 25°C'de ve 0.1 M NaCKX» iyonik ortamında belirlenmiştir. Bu çalışmada yer alan metal iyonlarının katekolaminler ile oluşturduğu M(HL)2+ türündeki koordinasyon bileşiklerinin kararlılık sırası Al(III)>Sc(III)>Y(III)>La(III) şeklinde bulunmuştur. A1(III) ve Sc(III) iyonlarının katekolaminler ile oluşturdukları M(HL)2+ türündeki koordinasyon bileşiklerinin kararlılık sırası ise dopamin> noradrenalin>adrenalin şeklinde değişim gösterirken Y(III) ve La(III) iyonlarında bu sıra dopamin>adrenalin>noradrenalin şeklindedir.

In this study, affinity of dopamine, adrenaline and noradrenaline which are catecholamine derivatives H2L, to Al(lH) ion, Sc(III), Y(IH) and La(III) ions was investigated. In order to determine stability constants of coordination compounds formed between A1(III) and dopamine, adrenaline and noradrenaline, potentiometric method was used at 25°C in 0. 1 M NaC104 ionic medium. Coordination compounds, namely M(HL)2+, M(HL)2+ and M(HL>3 type, formed between Al(III) ion and catecholamines determined by spectroscopy. The stability constants of this coordination compounds were calculated from potentiometric titration data. In addition, stability constants of coordination compounds formed between Sc(HI) and dopamine, adrenaline, noradrenaline were studied by potentiometric method. Moreover, formation of M(HL)2+ and M(HL)(H2L)2+ type coordination compounds was defined and the stability constants were calculated from potentiometric titration data. Y(IH) has similar properties with Sc(HI) that forms M(HL)2+ and M(HL)(H2L)2+ type coordination compounds. The stability constants of M(HL)2+ and M(HL)(H2L)2+ type coordination compounds formed between Y(IH) and dopamine, adrenaline and noradrenaline were defined at 25°C in 0, 1 M NaC104 ionic medium. On the other hand, using potentiometric data the formation of only M(HL)2+ type coordination compound with La(III) was detected and the stability constants were caculated at 25°C in 0. 1 M NaClO.4 ionic medium. The order of stability of M(HL)2+ type coordination compounds formed between catecholamines and the studied metal ions was Al(III)>Sc(in)>Y(IIl)>La(in). While the order of stability of M(HL)2+ type coordination compounds was dopamine>noradrenaline>adrenaline for Al(III) and Sc(III), on the other hand for Y(III) and La(III) the order was dopamine>adrenaline>noradrenaline.