Mustafakemalpaşa ilçesi meskun bölgelerden kaynaklanan katı atıkların sınıflandırılması ve sınıflandırılan katı atıkların ekonomik yönden değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde nüfus artışına paralel olarak katı atıkların miktarı da artmaktadır. Bu nedenle katı atık miktarının azaltılması önem kazanmaktadır. Katı atıkların miktarının azaltılması ancak geri kazanım projelerinin devreye sokulması ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Mustafakemalpaşa İlçesi meskun bölgelerinden kaynaklanan katı atıkların karakterizasyonunun incelenmesi, oluşan katı atık miktarlarının belirlemesi ve geri kazanılabilir katı atık bileşenleri ile geri kazamm oranlarının tespit edilebilmesi için dört mevsim boyunca hem örneklenen hanehalkından hem de seçilen mahallelerden örnekler alınmıştır. İlçe bütününü temsil edebilmesi ve farklı gelir gruplarından kaynaklanan katı atıkların mevsimsel değişiminin belirlenmesi için katı atık örnekleri yüksek, orta, düşük gelir grubundan ayrı olarak toplanmış ve fiziksel analizleri yapılmıştır. Örneklenen hanehalkı fiziksel analiz sonuçlarına göre katı atık karakterizasyonun ağırlık cinsinden yüzde dağılım oranlan, sebze ve çürüyebilen katı atıklar için %65, geri kazamlabilen katı atıklar için %22, kül ve cüruf katı atıkları için %13 olarak bulunmuştur. Geri kazamlabilen katı atıkların bileşenlerinin ağırlık cinsinden yüzde dağılım oranlan, % 43 Kağıt/Karton, %27 Plastik, %12 Cam, %8 Tekstil, %4 Metal, %3 Lamine Karton ve %3 Ahşap'tır. Geri kazamlabilen %27 Plastik katı atık bileşeni içerisinde %11 Naylon, %8 PET, %5 PE, %1 PS ve %1 PP vardır. Hanehalkından oluşan kişi başına katı atık miktan 0,76 kg/gün olarak belirlenmiştir. Seçilen mahallelerden çöp kamyonları ile toplanan katı atıklann fiziksel analiz sonuçlanna göre 50 mm'lik elek üstünde kalan katı atık karakterizasyonun ağırlık cinsinden yüzdesel dağılım oranlan, %5 sebze ve çürüyebilen katı atıklar, %24 geri kazamlabilen katı atıklar, % 3 taş vb. katı atıklardır. Seçilen mahallelerde oluşan kişi başına katı atık miktan 1,1 kg/gün olarak belirlenmiştir. Katı atık yoğunluğunun ağırlık cinsinden ortalaması 399,5 kg/m3 olarak bulunmuştur. Geri kazamlabilen katı atıklann ilk kuruluş, toplama ve ayırma maliyeti 41,50 USD/ton, geri kazamlabilen katı atıklann değerlendirilmesi ile 129,95 USD/ton gelir elde edilmiş ve bu verilere göre geri kazanım sonucunda 88,45 USD/ton.atık net gelir elde edilebileceği ortaya çıkmıştır. Yapılan fayda-maliyet analizi sonucunda, 50.000 Nüfuslu bir belde için yapılacak katı atık geri kazanım tesislerinin 15 ay gibi kısa bir sürede kendilerini amorte edebileceği kanaatine varılmıştır.

Nowadays the amount of solid wastes is increasing with parallel to the growht of population. Because of this reason reducing solid wastes becomes more important. This can be only achieved by application of recycling projects. In this study, during the four seasons both from sampled household and selected quarters samples were taken for characterization of solid wastes of urban sites of Mustafakemalpaşa town, determination of solid waste amount, the part of wastes that can be recycled and the rate of recycling. To be representative to whole town and to determine the seasonal differences of solid wastes sourced from different income levels samples were collected in high, medium, low income group places and analyzed physically. According to the physical analysis of sampled household solid wastes characterization by gravimetically, they consist of 65% vegetable and degradable wastes, 22% recyclable wastes, 13% ash and slag were calculated. The gravimetically composition of recyclable solid wastes is, 43% Paper/Cardboard, 27% Plastic, 12% Glass, 8% Textile, 4% Metal, 3% Pasteboard, 3% Wooden. There is 11% Nylon, 8% PET, 5% PE, 1% PS, 1% PP in the 27 % Plastic recyclable solid waste. Solid waste amount per person from sampled household was determined 0,76 kg/day. In the analysis that were made in the selected quarters that were collected by dump truck, the characterization of solid waste remaining over the 50 mm mesh size was determined as 5 % vegetable and degradable wastes, 24 % recyclable wastes, 3 % stone etc. Solid waste amount per person from selected quarters was determined 1,1 kg/day. The solid waste gravimetically average density was determined of 399,5 kg/m3. The first establishment, collection and seperation cost of recyclable solid waste is 41,50 USD/ton, 129,95 USD/ton which was earned by evaluation of recyclable solid waste and according to these data, 88,45 USD/ton can be earned by recycling. It can be said that, recycling plants of solid wastes can amortize own invetsment for 50.000 population district as a result of cost-benefit analysis.