Kronik bel ağrısının sağaltımında ultrason ile plasebo ultrason uygulamasının karşılaştırılması

Abstract

Kronik bel ağrısı, 6 aydan daha uzun süren, mekanik bozuklukların eşlik ettiği bir sendromdur (1, 9,12, 77). Günümüzde tam için, 6 aydan daha uzun süren bel ağrısı öyküsü, klinik incelemelerde bel ağrısı nedeni olarak mekanik bozuklukların saptanması, kas yetersizlikleri, kas kısalıkları, laboratuar incelemelerinde başka patoloji saptanmaması ile tam konur. Oluşan sürekli bel ağrısı üretken dönemdeki bireyleri olumsuz yönde etkilemekte, tıbbi sorunların yarımda önemli ölçüde iş gücü kayıplarına yol açarak önemli bir sağlık harcama kalemi oluşturmaktadır (1, 6, 10, 78). Mekanik yetmezliklerin eşlik ettiği kronik bel ağrısında birçok fîziatrik yaklaşım uygulanmakla beraber belirgin bir yöntem yoktur. Kronik bel ağrılarında ağrının giderilmesinden öte, modüle edilmesi ve azaltılması daha gerçekçi yaklaşım olup, fîziatrik yaklaşımlar bu modülasyonu sağlarlar. Bu modülasyon sonucu ilaç ah-mı azalır, ağrı azalması ve mobilite artması oluşur, hastalar daha uzun dönemde etkileri elde edilebilecek diğer tedavi programlarına alınabilirler (1, 17, 89, 100). Yaptığımız kaynak taramasında, ultrasonun çeşitli hastalıklarda kullanıldığı çalışmalarda etkilerinin üstünlüğü vurgulanmakla beraber, özellikle kronik bel ağrısında plasebo kontrollü bir çalışmaya rastlamadık. Bu noktadan hareket ederek, kronik bel ağrısında ultrason veya plasebo ultrason ile semptomlarda bir değişiklik olup olmadığını ve bu yöntemlerin birbirine üstünlüğü olup olmadığım belirlemeyi amaçladık. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı polikliniğinde ayaktan izlenen kronik bel ağrısı tanısı koyduğumuz 70 hastayı rastgele iki gruba ayırdık. Tedavilerini, izlenceye uygun olarak gelip kontrollerini yapabildiğimiz 1. gruptaki 32 hastaya ultrason, 2. gruptaki 27 hastaya plasebo ultrason uyguladık. 11 hastanın çeşitli nedenlerle izlenceye uymadığı çalışmamızda toplam 59 hasta değerlendirdik. Çalışmada ağrı, lomber fleksibilite, sola lateral fleksibilite, sağa lateral fleksibilite, ekstansibilite, lomber paravertebral kas spazmı, lomber paravertebral kas duyarlılığı irdelendi. 3 haftalık tedavi seansı sonunda ve 1. ay kontrollerinde ultrason uygulanan hastalarda tüm parametrelerde istatistiksel olarak ileri derecede anlandı gelişme (P< 0.001) saptanmasma karşm, plasebo ultrason uyguladığımız grupta hiç bir parametrede istatistiksel olarak bir gelişme gözlemedik (P>0.05). ız Sonuç olarak, kronik bel ağrısında ağrı giderilmesi, mobilite artışı, spazm ve duyarlılık azalmasının ultrason tedavisiyle elde edildiğini, plasebo ultrasona göre daha üstün olduğunu, daha ileri aşama fîziatrik yaklaşımlara temel sağlayacağını vurgulayabiliriz.