Diyanet İşleri Başkanlığı hizmet içi eğitim ihtisas kurslarının din eğitimi açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesindeki eğitim merkezlerinden ihtisas kursu düzenlenen, İstanbul Pendik Haseki (20 Ocak 1976), Konya Selçuk (26 Ekim 1989), Trabzon Akçaabat Darıca (30 Ekim 2000), Erzurum M. Nuri Yılmaz (07 Şubat 2000) ve Kayseri Eğitim Merkezleri (07 Ekim 2002) üzerine yapılmıştır. İhtisas kursu düzenlenmeyen eğitim merkezleri, araştırmanın dışında tutulmuştur. Başkanlık personelinden İlahiyat Fakültesi mezunu olanlar arasından, imtihanla bu kurslara eleman seçimi yapılmaktadır. Seçilen kursiyerler, otuz aylık bir kursa tabi tutulduktan sonra, yine başkanlık bünyesinde özellikle müftü ve vaiz olarak istihdam edilmektedir. Kursiyerler ilk dokuz ayda Kur’an-ı Kerim ve Arapça dersleri görmektedir. Kur’anı Kerim dersinde okuma, ezber ve meal, Arapça’da ise gramer, kelime yapıları ve konuşma üzerinde durulmaktadır. Hazırlık döneminde elde edilen seviye, ihtisas döneminde Arapça kaynaklardan işlenen derslere temel teşkil etmektedir. İhtisas döneminde hadis, tefsir ve fıkıh dersleri yoğun olmakla beraber, kelam dersi de işlenmektedir. Bu çalışmanın amacı, İhtisas Kurslarının önemine dikkat çekmek ve kursa giriş imtihanından başlayarak kurs bitimine kadar karşılaşılan sorunları tespit edip çözüm önerileri sunabilmek, olarak belirlenmiştir. Bu amaçlara, Niçin, Ne, Kime, Nasıl öğretilecek ve sonuçta Ne kadar öğretilmiş” soruları doğrultusunda ve eğitim bilimlerinin sistematiği içerisinde ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmada uygulanan alan araştırmasına, beş eğitim merkezine devam eden 119 kursiyerle, 18 mezun olmak üzere toplam 137 kişi katılmıştır. Anket metinleri, her başlık için ayrı ayrı değerlendirilip tablolaştırılmıştır. Araştırmada öncelikle, kurslara duyulan ihtiyaç ele alınmış ve bu kursların son derece gerekli olduğu anlaşılmıştır. Kurslarda kaliteli bir eğitim verildiği anlaşılmış, bununla beraber kursların daha verimli hale getirilmesi için neler yapılması gerektiği de araştırılmıştır. Bu çerçevede, sistemli öğretmeye ve uygulamaya yönelik eksiklikler tespit edilmiştir. Sorunların çözümüne yönelik teklifler, anket metinleri doğrultusunda sonuç bölümünde verilmiştir. Bu çalışma, kurslar üzerine yapılan üçüncü araştırmadır. Önceki çalışmalarla birlikte değerlendirildiğinde son derece faydalı olacağını ve kurslarla ilgili yapılacak düzenlemelere katkı sağlayacağını düşünmekteyiz.

This study was made about İstanbul Pendik Haseki (20 January 1976), Konya Selçuk (26 October 1989), Trabzon Akçaabat Darıca (30 October 2000), Erzurum M. Nuri Yılmaz (07 February 2000) ve Kayseri Education Centers (07 October 2002) which are organized as the course of specialization in The Presidency of Religious Affairs. The education centers which are not organized as the course of specialization were excepted from this study. The members of these courses are chosen by examination from personnels of The Presidency of Religious Affairs, who are gratuated from the Faculty of Theology, to courses of specialization. Chosen members take a course for 30 months and than they are employed as a mufti or preacher. In the first nine months, the members of these courses take lessons of the Quran and Arabic. At the lessons of Quran they are educated in reading, memorizing and meaning of Quran. In Arabic grammer, speaking and structures of words are taken up intensively. The level gotten in the term of preparations makes base of lessons whice are taken in the term of specialization from written source of information in Arabic. By the way, in the term of specialization the members of these courses take lessons of Hadidth, Interpretation, Fiqh and Utterance. The aim of this study is to notice the importance of the courses of specialization and to take attention the problems which appear from the beginning to end of the course and to offer solutions about these problems. In the study we precedencely take up the necessity of these courses and it is understood from this search that these cources are extremely necessary.It is also understood that well-education is trained in these courses however it is searchedthat how to get beter the education systems and what to do.It is also established that there is the deficiency in systematic teaching and application.The suggestions for the solutions of problems are offered in consequence in direction of questionnaire text. This study is the third search about these courses.When this study is evaluated with former studies, we think that it is extremely beneficial and contributes to reorganize about these cources.