İdarenin tıbbi hizmetlerin yürütülmesinden kaynaklanan sorumluluğu

Abstract

Bir kamu hizmeti olarak tıbbi hizmet, kamu kesimindeki sağlık kurum ve kuruluşları tarafından yerine getirilir. Tıbbi kamu hizmeti, anayasal düzenlemelerle Devlete yüklenmiş bir ödev olup, söz konusu görevin geç, hiç ya da gereği gibi yerine getirilmemesi yani kusurlu bir şekilde yerine getirilmesi idarenin hukuki sorumluluğuna yol açar. "Tıbbi hizmet kusuru" olarak nitelendirdiğimiz bu durumda, hizmetten yararlananların uğradıkları zararlar idare tarafından karşılanır. Danıştay, tıbbi hizmetlerin yürütülmesi sırasında verilen zararlardan, idarenin sorumluluğuna hükmederken genellikle ağır hizmet kusuru şartım aramakta olup, bünyesinde risk taşıyan hizmetlerden olan tıbbi hizmetlerde ise kusursuz sorumluluk esaslarının uygulanamayacağını savunmaktadır. Bilindiği gibi, idare tıbbi kamu hizmetlerini, memur veya sözleşmeli personel statüsündeki tıbbi personel aracılığıyla yürütür ve bunların kusurlu tıbbi eylemlerinden dolayı bir zarar söz konusu olmuşsa zararı yine kendisi tazmin etmek zorundadır. Ancak, "görev kusuru" olarak adlandırabileceğimiz bu durumda idare, daha sonra Anayasanın 129/V. maddesi ile Devlet Memurları Kanununun 13. maddesine dayanarak genel hükümlere göre kusurlu tıbbi personele rücu hakkını kullanacaktır. Tıbbi personelin "salt kişisel kusuru"ndan dolayı ise kendisine karşı adli yargıda doğrudan doğruya dava açılabilecektir. Tıbbi hizmetlerden ötürü haklan zarara uğrayanlar tam yargı davası açarak zararlarının telafi ve tatmin edilmesini sağlayabilirler. Bu tazmin borcunun kapsamına maddi ve manevi zararlar girmektedir. Maddi tazminat ile zarara uğrayan kişi, gelirinde, kazancında, beden gücünde meydana gelen azalmaları ya da giderlerindeki artışları isteyebilir. Maddi tazminat genellikle bilirkişiler tarafından objektif kriterlere göre hesaplamr. Manevi tazminat ise zarara uğrayan kişinin duyduğu acı ve üzüntüyü kısmen de olsa giderebilmek için mahkeme tarafından takdiren hükmedilen manevi bir tatmin aracıdır.

As a public service, medical service is carried out by health organisations and institutions in the public sector. Public-medical service is a duty of the state which is attributed to it by constitutional regulations. If this duty is carried out late, or isn't performed at all or isn't carried out as it should be, that is if it is carried out in a faulty manner, than it leads to juridical liability of the administration. In this case which we characterised as "medical service fault", damages of those who utilise the service compensated by the administration. Council of State, looks for "heavy fault" condition when arriving to the decision in terms of liability of administration. It defences that faultless liability bases can't be applied in case of medical services which have structural risks. As it is known, administration conducts public-medical services through civil servants or contractual personnel which works in the status of medical personnel. If any damage occurs because of their faulty medical acts than administration have to compensate the damage. But in this case which we may call as "fault of duty", administration, than will use rescinding right to the faulty health personnel in accordance with the 129/V article of the constitution and 13th article of the State Civil Service Law. If this damage exclusively caused by the personnel faulty of medical personnel than administration may bring to suit against he or she in directly. Those whose rights are damaged because of medical services may compensate and satisfy their damages through starting complete lawsuit. This indemnification burden includes material and spiritual harms. By material indemnification harmed persons may demand decreases of his physical strength or income or his or her increases of his expenditure. Material indemnification generally is calculated by experts according to the objective criterions. Psychological indemnification is a moral indemnification means decided by judicial discretion of the cord in order to remove sufferance and sorrow of the damaged person.