İsmail Ankaravî ve Mesnevî Şerhi

Abstract

Türk Tasavvuf tarihinde 28 adet kitabıyla en fazla eser telif eden sufi-yazarlardan biridir. Mevlevi olması sebebiyle Mevlevi düşünceyi türkçe konuşan dünyada inşa eden önemli bir kimsedir. Bu itibarla Mevlana'nın tasavvufi düşüncesinin aktarımında büyük bir rol üstlenmiştir. Mevlana düşüncesini içeren eser ise Mesnevi'dir. İsmail Ankaravi Mesnevi'yi ilk tam türkçe şerh eden Mevlevidir. Şerhinde kendisine kada gelen tüm tasavvufi düşünce geleneğini değerlendirmiştir.Tezimiz bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş tüm dünyada Mesnevi(Mevlana düşüncesi) ve Mevlevilik çalışmalarının mahiyetini ortaya koymaktadır. I. bölüm İsmail Ankaravi'nin hayatı ve Mevlevi düşünce tarihindeki yerini ele almaktadır. II. Bölüm İsmail Ankaravi'nin eserlerinin analizi ve tasavvuf literatüründeki yerini; III. Bölüm ise Mesnevi Şerhinin tarih ve düşünce açısından incelenmesine dairdir.Tezimizde Türk-İslam Düşüncesinde önemli bir yere sahip olan Mevlana Celaleddin Rumi'nin sufi düşüncesinin günümüze değin ulaştırılmasında İsmail Ankaravi'yi gerek biyografi açısından gerekse de Mesnevi Şerhinde ortaya koyduğu tasavvufi düşünce açısından incelemeye çalıştık. Böylelikle günümüz dini düşüncesine katkıda bulunmayı ve Ankaravi bakış açısından Mevlana'nın doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlamayı amaçladık.

Ismail Ankarawi (d. 1041/1631), with his 28 works, is one of the most prolific sufi-scholars in the history of Turkish Sufism. Being a Mawlawi himself, he was a prominentfigure who constructed Mawlawi order along Turkish speaking world. So, he has taken anactive part in transference of Mawlanas sufi thought. The actual work that involvesMawlanas sufi thought is Masnawi. Ismail Ankarawi is a Mawlawi who for the first timecompiled a Turkish commentary on Masnawi. In addition to this he has evaluated alltraditions of sufi thought that have been developed until his time.The thesis is comprised of one introduction and three chapters. The introductionintroduces Masnawi (Mawlana order) and Mawlawi works all over the world. Chapter I dealswith the life of Ismail Ankarawi and his contribution to the Mawlawi thought. Chapter IIfocuses on analyses of his works and their value in sufi literature. Chapter III analyses thehistorical and philosophical aspects of the Commentary of Masnawi.In my thesis I have made an attempt to examine Ismail Ankarawi not only throughstudying his biography but also his sufi philosophy exposed in his Masnawi Commentary. Bydoing so I have aimed at contributing to contemporary religious thought, and achievingaccurate understanding of Mawlana from Ankarawis point of view.